Oceń 1 gwiazdka2 gwiazdki3 gwiazdki4 gwiazdki5 gwiazdek [9]
Loading...
3594
Mrówki – Opisy, Owady – Opisy

Camponotus spp.

 

Camponotus spp. – ogólna charakterystyka mrówek z rodzaju Camponotus

Camponotus to rodzaj mrówek, należących do podrodziny Formicinae liczącej prawie tysiąc gatunków, zasiedlających lasy całego klimatu tropikalnego i względnie umiarkowanego.

Zdecydowana większość z nich imponuje rozmiarem, który waha się w granicach 1,2cm – 1,7cm, wliczając w to największą mrówkę świata – Camponotus gigas, która osiąga nawet 2,8cm długości.

Camponotus spp. przeważnie żyją w spróchniałym drewnie, często naruszając także zdrowe struktury drzewa, co z kolei powoduje, że w niektórych krajach prowadzi się lokalne akcje tępienia kolonii na obszarach rezerwatów, bądź celem ochrony starodrzewia i pomników przyrody. W skrajnych przypadkach, spora kolonia może być również przyczyną zawalenia się drewnianych stropów, dachów, a nawet mostów, w których często gniazdują. Zdecydowana większość gatunków jest monoginiczna (w gnieździe przebywa tylko jedna królowa), jednak prawdopodobnie w dojrzałych koloniach może dochodzić do zjawiska oliginii, czyli obecności kilku aktywnie czerwiących matek, które jednak są całkowicie od siebie odizolowane.

Różnice w wyglądzie poszczególnych kast na przykładzie Camponotus herculeanus

Cechą charakterystyczną rodzaju jest bardzo widoczny podział robotnic na kasty (tzw. polimorfizm), wliczając w to najmniejsze robotnice – minor, poprzez średnie – media i najbardziej rozwinięte major, które w późniejszym okresie życia kolonii wykształcają podkastę nazwaną umownie supermajor, czyli żołnierzy, cechujących się rozbudowaną głową i szczękoczułkami. Żołnierze służą do obrony gniazda, bądź są wykorzystywani jako żywe cysterny do transportu pokarmu.

Przeczytaj też  Lepisma saccharina - rybik cukrowy

Rząd ten odżywia się przede wszystkim spadzią, wydalaną przez mszyce, jednak nie zaobserwowano pieczołowitej hodowli tych owadów, jak to ma miejsce w blisko spokrewnionym rodzaju Formica spp., lub dalszej rodzinie – Lasius spp. Ciekawostką jest fakt, że praktycznie wszystkie kolonie Camponotus spp. są zainfekowane bakterią Blochmannia, która aktywnie pomaga w procesie odżywiania mrówek, dzięki rozkładaniu aminokwasów i innych składników odżywczych. Niektóre rodziny są zainfekowane również szczepem Wolbachia, który jednak jest dość szeroko rozpowszechniony w świecie owadów, z którymi tworzy symbiotyczne związki.

Camponotus spp. rozmnaża się metodą klasztorną, jednak czas od momentu złożenia jaj do wylęgu pierwszych robotnic u niektórych gatunków (zwłaszcza u Camponotus ligniperdus) bywa bardzo długi, więc zalecane jest dokarmianie królowej kroplami miodu, a w krytycznych przypadkach, należy wspomóc młodą matkę kilkoma poczwarkami bądź larwami podebranymi z dojrzałej kolonii. Wielu hodowców zauważyło pewną zależność. Mianowicie, u rodzaju Camponotus, następują dwa swoiste „rzuty” potomstwa w sezonie wegetacyjnym. Pierwsze jaja pojawiają się zwykle tuż po wybudzeniu się kolonii z okresu hibernacyjnego, a kolejny rzut następuje zwykle w chwili, kiedy poprzednie potomstwo przeobraziło się już w robotnice, bądź dojrzewa w kokonach. Najczęściej drugie pokolenie nie zdąży się przeobrazić przed nastaniem chłodów, więc zimuje razem z kolonią w najgłębszych zakamarkach gniazda. Rójki polskich gatunków odbywają się w maju i czerwcu. Królowe są pokaźnych rozmiarów i zwykle zaraz po kopulacji pozbywają się skrzydeł.

W Polsce dosyć pospolicie występują 4 gatunki Camponotus, jednak istnieją rzadkie doniesienia o odkryciu stanowisk dwóch innych przedstawicieli rodzaju – Camponotus truncatus i Camponotus piceus. Camponotus truncatus został oficjalnie wpisany do katalogu rodzimej myrmekofauny, jednak w przypadku Camponotus piceus istnieją tylko nieliczne donosy na temat występowania pojedynczych kolonii na terenie kraju.

Krótkie opisy gatunków z rodzaju Camponotus

  1. Camponotus fallax (Gmachówka pniowa)
  2. Camponotus herculeanus (Gmachówka cieśla)
  3. Camponotus ligniperdus (Gmachówka drzewotoczna)
  4. Camponotus truncatus
  5. Camponotus vagus
Przeczytaj też  Mystrium spp.

Opracowanie i źródła informacji
Opracowała: Marta Anna Szelegieniec (Lilith66)
Na podstawie własnych doświadczeń i danych z serwisu formicopedia.org

Dodaj swoje przemyślenie na temat artykułu