Gatunki inwazyjne – zezwolenia, przetrzymywanie, hodowla, handel
Na ministerialnej liście gatunków inwazyjnych znajdują się następujące żółwie:
1. Żółw ozdobny (Trachemys scripta); wszystkie podgatunki – w tym m. in. żółw czerwonolicy, żółw żółtolicy i żółtobrzuchy
2. Żółw ostrogrzbiety (Graptemys pseudogeographica)
3. Żółw malowany (Chrysemys picta)
4. Żółw jaszczurowaty (Chelydra serpentina)
oraz płazy: Lithobates catesbeianus – żaba rycząca (żaba byk, żaba wół), ssaki między innymi szop pracz (Procyon lotor) a także inne zwierzęta i rośliny zagrażające rodzimej przyrodzie.
Tabela 1. Lista inwazyjnych gatunków obcych zwierząt – pełna lista gatunków
Lp. | Nazwa łacińska | Nazwa polska | Występowanie w środowisku przyrodniczym w Polsce | Kategoria stopnia inwazyjności | Kategoria stopnia rozprzestrzenienia |
1. | Aix galericulata | Mandarynka | TAK | mało inwazyjny gatunek obcy | populacja(e) izolowana(e) |
2. | Alopochen aegyptiacus | Gęsiówka egipska | TAK | bardzo inwazyjny gatunek obcy | populacja(e) izolowana(e) |
3. | Ameiurus nebulosus | Sumik karłowaty | TAK | średnio inwazyjny gatunek obcy | gatunek szeroko rozprzestrzeniony |
4. | Arion distinctus | Ślinik zmienny | TAK | mało inwazyjny gatunek obcy | gatunek szeroko rozprzestrzeniony |
5. | Arion lusitanicus | Ślinik luzytański | TAK | mało inwazyjny gatunek obcy | gatunek szeroko rozprzestrzeniony |
6. | Axis axis | Jeleń aksis | nie | średnio inwazyjny gatunek obcy | gatunek występuje w uprawach i hodowlach |
7. | Bison bison | Bizon | nie | bardzo inwazyjny gatunek obcy | gatunek występuje w uprawach i hodowlach |
8. | Branta canadensis | Bernikla kanadyjska | TAK | bardzo inwazyjny gatunek obcy | populacja(e) izolowana(e) |
9. | Callosciurus erythraeus | Wiewiórczak rdzawobrzuchy | nie | mało inwazyjny gatunek obcy | gatunek występuje w uprawach i hodowlach |
10. | Castor canadensis | Bóbr kanadyjski | nie | średnio inwazyjny gatunek obcy | gatunek nie występuje w Polsce |
11. | Cervus canadensis | Wapiti | nie | bardzo inwazyjny gatunek obcy | gatunek nie występuje w Polsce |
12. | Cervus elaphus sibiricus | Maral | nie | mało inwazyjny gatunek obcy | gatunek występuje w uprawach i hodowlach |
13. | Cervus nippon | Jeleń sika | TAK | bardzo inwazyjny gatunek obcy | populacja(e) izolowana(e) |
14. | Chelydra serpentina | Żółw jaszczurowaty | TAK | średnio inwazyjny gatunek obcy | populacja(e) izolowana(e) |
15. | Chrysemys picta | Żółw malowany | TAK | średnio inwazyjny gatunek obcy | populacja(e) izolowana(e) |
16. | Corbicula fluminalis | TAK | nieinwazyjny gatunek obcy | ograniczony zasięg występowania – kategoria 3 | |
17. | Corbicula fluminea | TAK | średnio inwazyjny gatunek obcy | gatunek szeroko rozprzestrzeniony | |
18. | Corvus splendens | Wrona orientalna | TAK | bardzo inwazyjny gatunek obcy | populacja(e) izolowana(e) |
19. | Crassostrea gigas | Ostryga pacyficzna | nie | mało inwazyjny gatunek obcy | gatunek nie występuje w Polsce |
20. | Cynops pyrrhogaster | Traszka japońska | nie | mało inwazyjny gatunek obcy | gatunek występuje w uprawach i hodowlach |
21. | Eriocheir sinensis | Krab wełnistoręki | TAK | średnio inwazyjny gatunek obcy | gatunek szeroko rozprzestrzeniony |
22. | Graptemys pseudogeographica | Żółw ostrogrzbiety | TAK | średnio inwazyjny gatunek obcy | populacja(e) izolowana(e) |
23. | Harmonia axyridis | Biedronka azjatycka | TAK | mało inwazyjny gatunek obcy | gatunek szeroko rozprzestrzeniony |
24. | Herpestes javanicus | Mangusta złocista | nie | średnio inwazyjny gatunek obcy | gatunek nie występuje w Polsce |
25. | Lithobates (Rana) catesbeianus | Żaba rycząca | nie | średnio inwazyjny gatunek obcy | gatunek występuje w uprawach i hodowlach |
26. | Mnemiopsis leidyi | TAK | mało inwazyjny gatunek obcy | populacja(e) izolowana(e) | |
27. | Muntiacus reevesi | Mundżak | nie | mało inwazyjny gatunek obcy | gatunek występuje w uprawach i hodowlach |
28. | Myocastor coypus | Nutria | TAK | średnio inwazyjny gatunek obcy | populacja(e) izolowana(e) |
29. | Nasua nasua | Koati | TAK | średnio inwazyjny gatunek obcy | populacja(e) izolowana(e) |
30. | Neogobius fluviatilis | Babka szczupła | TAK | mało inwazyjny gatunek obcy | gatunek szeroko rozprzestrzeniony |
31. | Neogobius gymnotrachelus | Babka łysa | TAK | mało inwazyjny gatunek obcy | gatunek szeroko rozprzestrzeniony |
32. | Neogobius melanostomus | Babka bycza | TAK | mało inwazyjny gatunek obcy | gatunek szeroko rozprzestrzeniony |
33. | Neovison vison | Norka amerykańska | TAK | średnio inwazyjny gatunek obcy | gatunek szeroko rozprzestrzeniony |
34. | Nyctereutes procyonoides | Jenot | TAK | średnio inwazyjny gatunek obcy | gatunek szeroko rozprzestrzeniony |
35. | Odocoileus virginianus | Jeleń wirginijski | nie | średnio inwazyjny gatunek obcy | gatunek nie występuje w Polsce |
36. | Ondatra zibethicus | Piżmak | TAK | bardzo inwazyjny gatunek obcy | gatunek szeroko rozprzestrzeniony |
37. | Orconectes limosus | Rak pręgowany | TAK | bardzo inwazyjny gatunek obcy | gatunek szeroko rozprzestrzeniony |
38. | Orconectes rusticus | nie | średnio inwazyjny gatunek obcy | gatunek nie występuje w Polsce | |
39. | Orconectes virilis | nie | średnio inwazyjny gatunek obcy | gatunek nie występuje w Polsce | |
40. | Oryctolagus cuniculus | Królik | TAK | średnio inwazyjny gatunek obcy | gatunek szeroko rozprzestrzeniony |
41. | Oxyura jamaicensis | Sterniczka jamajska | TAK | mało inwazyjny gatunek obcy | populacja(e) izolowana(e) |
42. | Pacifastacus leniusculus | Rak sygnałowy | TAK | średnio inwazyjny gatunek obcy | ograniczony zasięg występowania |
43. | Perccottus glenii | Trawianka | TAK | średnio inwazyjny gatunek obcy | gatunek szeroko rozprzestrzeniony |
44. | Piaractus brachypomus | Pirapitinga | TAK | nieinwazyjny gatunek obcy | populacja(e) izolowana(e) – kategoria 2 |
45. | Procambarus clarkii | Rak luizjański | TAK | bardzo inwazyjny gatunek obcy | populacja(e) izolowana(e) |
46. | Procambarus fallax f. virginalis | Rak marmurkowy | TAK | średnio inwazyjny gatunek obcy | populacja(e) izolowana(e) |
47. | Procyon lotor | Szop pracz | TAK | średnio inwazyjny gatunek obcy | gatunek szeroko rozprzestrzeniony |
48. | Proterorhinus marmoratus | Babka marmurkowata | TAK | mało inwazyjny gatunek obcy | gatunek szeroko rozprzestrzeniony |
49. | Pseudorasbora parva | Czebaczek amurski | TAK | średnio inwazyjny gatunek obcy | gatunek szeroko rozprzestrzeniony |
50. | Psittacula krameri | Aleksandretta obrożna | TAK | średnio inwazyjny gatunek obcy | populacja(e) izolowana(e) |
51. | Rhithropanopeus harrisii | Krabik amerykański | TAK | nieinwazyjny gatunek obcy | gatunek szeroko rozprzestrzeniony |
52. | Sciurus carolinensis | Wiewiórka szara | nie | średnio inwazyjny gatunek obcy | gatunek występuje w uprawach i hodowlach |
53. | Sciurus niger | Wiewiórka czarna | nie | średnio inwazyjny gatunek obcy | gatunek występuje w uprawach i hodowlach |
54. | Sinanodonta woodiana | Szczeżuja chińska | TAK | mało inwazyjny gatunek obcy | gatunek szeroko rozprzestrzeniony |
55. | Tamias sibiricus | Burunduk | nie | średnio inwazyjny gatunek obcy | gatunek występuje w uprawach i hodowlach |
56. | Threskiornis aethiopicus | Ibis czczony | TAK | mało inwazyjny gatunek obcy | populacja(e) izolowana(e) |
57. | Trachemys scripta | Żółw ozdobny | TAK | średnio inwazyjny gatunek obcy | ograniczony zasięg występowania |
58. | Vespa velutina nigrithorax | nie | średnio inwazyjny gatunek obcy | gatunek nie występuje w Polsce |
Źródło: http://projekty.gdos.gov.pl/igo-lista-inwazyjnych-gatunkow-obcych-zwierzat
Na przetrzymywanie, hodowlę, rozmnażanie, oferowanie do sprzedaży i zbywanie w/w zwierząt konieczne jest uzyskanie stosownego zezwolenia właściwego Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska.
Na wwożenie z zagranicy, oraz jednocześnie czynności wymienione wyżej, zezwolenie wydaje Generalny Dyrektor Ochrony Środowiska.
Aby uzyskać niezbędne zezwolenie należy wystąpić z pisemnym wnioskiem, który powinien zawierać (nie są wymagane specjalne formularze):
1) imię, nazwisko i adres albo nazwę, siedzibę i adres wnioskodawcy;
2) cel wykonania wnioskowanych czynności;
3) opis czynności, której dotyczy wniosek;
4) nazwę gatunku lub gatunków, w języku łacińskim i polskim, jeżeli polska nazwa istnieje, których będą dotyczyć czynności;
5) liczbę lub ilość osobników, których dotyczy wniosek, o ile jest to możliwe do ustalenia;
6) określenie warunków, miejsca i czasu wykonania czynności;
7) świadectwo pochodzenia;
Zwracam szczególną uwagę na punkt siódmy (świadectwo pochodzenia). Bez tego uzyskanie zezwolenia może okazać się niemożliwe. Dlatego niezmiernie ważne jest, by przy zakupie żądać od sprzedawcy stosownych dokumentów.
Organ wydający zezwolenie może kontrolować, czy warunki określone w zezwoleniu są spełniane. W uzasadnionych przypadkach zezwolenie może zostać cofnięte.
Import, handel, przetrzymywanie, rozmnażanie, hodowla, oferowanie do sprzedaży i zbywanie bez zezwolenia zagrożone są karą aresztu albo grzywny.
Na koniec jeszcze jedna ważna uwaga:
Kto nie zachowując należytej ostrożności dopuszcza do ucieczki zwierzęcia z wymienionych na wstępie gatunków, podlega karze aresztu lub grzywny.
Rejestracja.
Niezależnie od powyższych, na podstawie art. 64 ustawy z dnia 16 kwietnia o ochronie przyrody, posiadacz żywych zwierząt gatunków wymienionych w załącznikach A i B rozporządzenia Rady (WE) nr 338/97 z dnia 9 grudnia 1996 r. (wielokrotnie zmienianego), zobowiązany jest do pisemnego zgłoszenia ich do rejestru prowadzonego przez starostę właściwego ze względu na miejsce przetrzymywania zwierząt.
Art. 64 ust.: “Obowiązek zgłoszenia do rejestru lub wykreślenia z rejestru powstaje z dniem
nabycia lub zbycia, wwozu do kraju lub wywozu za granicę państwa, wejścia w
posiadanie zwierzęcia, jego utraty lub śmierci. Wniosek o dokonanie wpisu lub
wykreślenia z rejestru powinien być złożony właściwemu staroście w terminie
14 dni od dnia powstania tego obowiązku.”
Do wniosku o dokonanie wpisu załączyć należy kopię jednego z niżej wymienionych dokumentów:
a) zezwolenie na import zwierzęcia do kraju, albo
b) zezwolenie na schwytanie zwierzęcia w środowisku, albo
c) dokument wydany przez powiatowego lekarza weterynarii, potwierdzający urodzenie zwierzęcia w hodowli, albo
d) inny dokument stwierdzający legalność pochodzenia zwierzęcia.
Pamiętajmy, aby podczas zakupu zwierzęcia zażądać od sprzedawcy przekazania odpowiedniego dokumentu – jest to jego obowiązek określony w ustawie o ochronie przyrody.
Które gatunki wymagają rejestracji? Można to sprawdzić wertując załączniki A i B rozporządzenia Rady (WE) nr 338/97. Aktualna wersja (na dzień dzisiejszy) znajduje się tutaj: http://eur-lex.europ…0130810&from=PL
Pośród najbardziej popularnych żółwi są to Chrysemys picta i Trachemys scripta elegans. W załącznikach ujęte są także inne gatunki żółwi, dlatego polecam zapoznanie się z nimi przed zakupem interesującego nas zwierzęcia.
Brak zgłoszenia do rejestru karany jest aresztem lub grzywną.
Rozporządzenie gatunki obce
Bartłomiej Gorzkowski
Na podstawie:
1. Ustawa o ochronie przyrody, Dziennik Ustaw RP z 2004 r., Warszawa, Nr 92, poz. 880.
2. Obwieszczenie Marszałka Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 14 maja 2013 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy o ochronie przyrody, Dziennik Ustaw RP z 2013 r., Warszawa, Nr 0, poz. 627.
3. Ustawa z dnia 13 lipca 2012 r. o zmianie ustawy o ochronie przyrody oraz niektórych innych ustaw, Dziennik Ustaw RP z 2012 r., Warszawa, Nr 0, poz. 985.
4. Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 września 2011 r. w sprawie listy roślin i zwierząt gatunków obcych, które w przypadku uwolnienia do środowiska przyrodniczego mogą zagrozić gatunkom rodzimym lub siedliskom przyrodniczym, Dziennik Ustaw RP z 2011 r., Nr 210, poz. 1260.
5. Rozporzadzenie Rady (WE) nr 338/97
6. Chlebicka N., Gorzkowski B., Stanicki K., Stadnik F.: Odpowiedzialna terrarystyka. Fundacja Epicrates, Perfekta Info, Lublin, 2012. ISBN: 97883636570
Liczba wyświetleń: 7389