Monocentropus balfouri 'Gold’ – Nowa odmiana? Przegląd literatury

Dorosły samiec – Monocentropus balfouri – ptasznik

Dorosła samica – Monocentropus balfouri – ptasznik

Monocentropus balfouri – ptasznik

Monocentropus balfouri 'Gold’ – Nowa odmiana? Przegląd literatury

Kilka dni temu na stronach i grupach na facebooku zawrzało od komentarzy pod zdjęciami nietypowych osobników Monocentropus balfouri w kolorze pomarańczowym / złotym, które idąc za informacją autorów zdjęć mają pochodzić z jednego kokonu. Postanowiliśmy się temu nieco przyjrzeć.

Monocentropus balfouri to gatunek ptaszników Starego Świata, który jest endemitem wyspy Sokotra. Ze względu na trudno dostępne tereny zasiedlane przez tego ptasznika oprócz podstawowych informacji na temat zasiedlanych miejsc, to nie za wiele wiadomo o samych osobnikach żyjących w naturze.

Według E-spiders (twórców posta) nowa odmiana miała pojawić się spontanicznie z jednego kokonu, a dorosłe osobniki w niczym nie przypominały maluchów. Wyglądały jak typowe osobniki z gatunku Monocentropus balfouri. Jak sami podkreślają nie są pewni co do tego czy jest to nowa odmiana.

Oczywiście w komentarzach pojawiły się także wypowiedzi zarzucające, że na zdjęciu mogą znajdować się młode spokrewnionego gatunku, jakim jest Monocentropus lambertoni, albo krzyżówki M. balfouri z M. lambertoni.

Czy u gatunku Monocentropus balfouri występują odmiany 'Gold’?

Post autorstwa E-spiders o nowej odmianie Monocentropus balfouri 'Gold’

Spontaniczne pojawienie się odmiany jest możliwe u każdego gatunku i Monocentropus balfouri nie jest wyjątkiem. Odrzuciłbym od razu teorię krzyżówek M. balfouri z M. lambertoni ze względu na fakt, że krzyżówki dwóch gatunków tworzą zazwyczaj formę pośrednią, a ich potomstwo nie składa się z mieszaniny osobników przypominających raz jeden, a raz drugi gatunek.

Niemniej o wiele ważniejszym pytaniem jest: czy znane są już przypadki takich odmian i czy są one gdzieś opisane? Tutaj myślę, że zaskoczę niejednego swoją odpowiedzią. Otóż istnieją teksty opisujące odmiany Monocentropus balfouri i to nie tylko jedną odmianę 'Gold’!

Monocentropus balfouri 'Gold’ i Monocentropus balfouri 'Red’?

Pierwszą wzmianką o odmianach kolorystycznych na jaką natrafiłem była krótka informacja znaleziona w magazynie Exotics Keeper z 2022 roku pod opisem tego gatunku:

Colour variants have been recorded several times in the last few decades

(Tłumaczenie) – Odmiany kolorystyczne zostały odnotowane kilkukrotnie przez ostatnie kilka dekad.

Zachęcony znaleziskiem natrafiłem na artykuł opublikowany w British Tarantula Society Journal (2008) przez Davida Štastný. Gdzie o tym gatunku można przeczytać:

During the spring 1999, Wranik (1999) caught reddish haired exemplar. It is under consideration that we are dealing with other colored variation, gender difference or even other new species. However, as many males and females were checked carefully, it is almost clear that the above mentioned colored variation does not represent sexual dimorphism. Males have the same color as females, the only difference could be in the color of cephalothorax, which seems to be rather grey-blue in females (before moulting), but with slightly violet touch in males. Young exemplars are unicolor grey-brown.

Other skin with rather orange than beige color has been found in Socotra in 2003. But majority of data suggest that it is rather a color variant of the same species, as I have had one exemplar with almost orange color in my spider breeding facility, but after several moulting this color disappeared.

(Tłumaczenie) – Wiosną 1999, Wranik złapał czerwono owłosionego osobnika. Wziął on pod uwagę, że ma w tym wypadku do czynienia z inną odmianą kolorystyczną, różnicą płciową, albo nawet nowym gatunkiem. Jednakże po dokładnym sprawdzeniu wielu samców i samic, odrzucono możliwość że mamy do czynienia z różnicą płciową. Samce posiadają taki sam kolor jak samice, z jedyną różnicą w kolorze karapaksu, który u samic jest raczej szaro-niebieski (przed wylinką), a u samców z delikatnym fioletowym połyskiem. Młode osobniki są koloru szarobrązowego.

Inna odmiana kolorystyczna, bardziej pomarańczowa niż beżowa została znaleziona na wyspie Sokotra w 2003 roku. Większość danych sugeruje, że jest to raczej odmiana barwna tego samego gatunku. Posiadałem jednego osobnika tej odmiany z pomarańczowym ubarwieniem w mojej hodowli, jednakże po kilku wylinkach kolor pomarańczowy zanikł.

Jak widać istnienie odmiany 'Gold’, było już odnotowane kilkukrotnie. Niestety nie udało mi się dotrzeć do książki z 1999 roku napisanej przez Wranika i nie udało mi się dotrzeć do tego co autor miał na myśli mówiąc o znalezieniu pomarańczowej odmiany w 2003 roku w Sokotrze (przez kogo? i czy zostało to gdzieś opisane?). Jak sam autor wspomina dorosłe osobniki tracą pomarańczowy kolor i wyglądem nie odbiegają od znanych nam M. balfouri, co pasuje do tego co twierdzi E-spiders, pisząc że rodzice kolorystycznie wyglądali jak zwykłe osobniki tego gatunku.

Co ciekawe istnieją także doniesienia o podobnych osobnikach z bardziej czerwonymi włoskami i nieco innym ubarwieniu. Na razie nie wiemy jednak, czy jest to kolejna odmiana czy może nowy gatunek.

Podsumowanie

Nowe odmiany w świecie terrarystyki często budzą kontrowersje. Biorąc jednak pod uwagę to co podaje E-spiders oraz informacje, które można znaleźć w niektórych zagranicznych czasopismach, to można stwierdzić, że być może faktycznie mamy tutaj do czynienia z inną odmianą Monocentropus balfouri. Należy założyć taką możliwość, że wraz z rozwojem pomarańczowe kolory wyblakną. Niezależnie od tego warto jest oddzielić pomarańczowe potomstwo od typowych Monocentropus balfouri. Dzięki takiemu zabiegowi, będziemy mogli poznać genetykę tych dwóch odmian i poznamy odpowiedź na pytanie, czy dalsze rozmnożenia nie będą skutkowały utrwaleniem się pomarańczowego koloru.

Sami jesteśmy ciekawi rozwoju sytuacji i tego jak te osobniki będą wyglądały w przyszłości. Niestety na odpowiedzi trzeba będzie trochę poczekać.