Goniurosaurus spp.

Goniurosaurus spp.

Opis ogólny rodzaju

Systematyka

Rodzaj Goniurosaurus obecnie obejmuje 10 gatunków. Gekony te występują w wilgotnych, skalistych, górskich terenach leśnych, tropikalnych i subtropikalnych obszarów wschodniej i południowo wschodniej Azji.
Ich zasięg występowania sięga od północno-wschodniego Wietnamu, przez sąsiadującą z nim część Chin, wyspę Hainan, do archipelagu Ryukyu, należącego do Japonii, którego największa wyspa nosi nazwę Okinawa.
W roku 1999 znane były jedynie 2 gatunki (Goniurosaurus kuroiwae i Goniurosaurus lichtenfelderi) z 7 podgatunkami. Po licznych poszukiwaniach nowych przedstawicieli, GRISMER skorygował cały rodzaj i podniósł podgatunki do rangi pełnych gatunków zgodnie z ich biogeograficznymi zależnościami i morfologicznymi różnicami.

Obecnie dzieli on rodzaj na trzy umowne podgrupy:

1. Luii, zawierającą trzy gatunki: Goniurosaurus araneus (Wietnam), Goniurosaurus luii (Chiny) i G. bawanglingensis (Chiny).
2. Lichtenfelderi, zawierającą dwa gatunki: Goniurosaurus lichtenfelderi (Chiny) i Goniurosaurus hainanensis (Chiny).
3. Kuroiwae, zawierającą pięć gatunków Goniurosaurus splendens, Goniurosaurus kuroiwae, Goniurosaurus orientalis, Goniurosaurus yamashinae i Goniurosaurus toyamai. Wszystkie one zamieszkują terytorium Japonii.

Rodzaj Goniurosaurus

Gatunki w rodzaju Goniurosaurus:

Goniurosaurus kuroiwae (NAMIYE, 1912)
Goniurosaurus splendens (NAKAMURA & UENO, 1959)
Goniurosaurus orientalis (MAKI, 1930)
Goniurosaurus yamashinae (OKADA, 1936)
Goniurosaurus toyamai (GRISMER, OTA & TANAKA, 1994)
Goniurosaurus lichtenfelderi (MOCQUARD, 1897)
Goniurosaurus hainanensis (BARBOUR, 1908)
Goniurosaurus luii (GRISMER, VIETS & BOYLE, 1999)
Goniurosaurus araneus (GRISMER, VIETS & BOYLE, 1999)
Goniurosaurus bawanglingensis (GRISMER, HAITAO, ORLOV & ANANJEVA, 2002)

Wygląd

Goniurosaurus są średniej wielkości gekonami osiągającymi 15-18 cm długości. Jedynie przedstawiciele grupy luii dorastają do 20cm i więcej. Ubarwienie tych gadów składa się na jasnożółte, pomarańczowe, fioletowe lub różowe wzory na ciemnobrązowym lub czarnym tle. Takie kontrastowe ubarwienie, zwłaszcza u młodych, może być lekko zaskakujące i czyni je jednymi z najpiękniejszych gekonów dostępnych w hodowlach amatorskich. Typową cechą dla niemalże wszystkich gatunków z rodzaju Goniurosaurus jest czerwonawa tęczówka. Wyjątkiem jest tu jedynie Goniurosaurus yamashinae, którego tęczówka ma barwę złocistą.

Biotop

Gekony te zamieszkują wilgotne górskie lasy, zadrzewienia, i skaliste miejsca z wysoką wilgotnością. Często występują w pobliżu niewielkich rzek, górskich strumyków i innych cieków wodnych.
Najczęściej zastawaliśmy je przesiadujące na pionowych skałach i niższych partiach pni drzew w pobliżu kryjówek i wody. Dzień spędzają ukryte w grotach, szczelinach, pod kamieniami i w innych wilgotnych miejscach, czekając na nastanie zupełnej ciemności by wyjść na polowanie. W środowisku naturalnym zaobserwowaliśmy, że nocą gady te potrzebują temperatury minimum 20°C, aby stać się aktywne.

Jaszczurki te prowadzą naziemny tryb życia, jednak wspinaczka nie sprawia im wielu trudności.

Aktywność

Wszystkie gatunki zaliczane do rodzaju Goniurosaurus są zwierzętami nocnymi.

Długość życia

Obecnie hoduje grupę Goniurosaurus splendens, które nabyłem w 1995 r. Gekony te wciąż składają dużą liczbę zdrowych jaj, dzięki czemu mogę powiedzieć, że mniejsze gatunki w niewoli z łatwością mogą dożywać 10-15 lat. Większe jaszczurki jak przedstawiciele 'grupy’ luii prawdopodobnie żyją dłużej.

Terrarium

Parę bądź trio, złożone z samca i dwóch samic, z reguły trzymam w naturalnie urządzonym terrarium o rozmiarach 50x50x75cm (długość x szerokość x wysokość). Jako substratu używam sosnowej kory (zwykle używana w hodowli storczyków, nie pleśnieje gdy jest spryskiwana wodą), ponadto w terrarium umieszczam płaty korka i drążone gałęzie korkowca służące jako schronienie oraz elementy do wspinaczki, dodatkową kryjówkę stanowi odwrócona ceramiczna doniczka. Żywe rosliny jak Ficus pumilia, czy Scindapsus aureus dopełnią wystroju.
Podlewanie roślin i zwilżanie podłoża pod odwróconą doniczką co drugi dzień jest konieczne do utrzymania odpowiedniej wilgotności na poziomie 60-80% oraz zapewnienia jaszczurkom wilgotnego miejsca ułatwiającego wylinkę.
Dobrym oświetleniem jest 20W fluorescencyjna świetlówka (dająca niezbędne dla roślin światło) oraz 40W żarówka reflektorowa, która za dnia odpowiednio ogrzeje terrarium do 25-28°C. Ponadto przy podłożu powinny się znajdować nieco chłodniejsze miejsca. Temperatura w nocy powinna wynosić 20-22°C. Dzień świetlny w lecie powinien trwać 12h, a zimą 8-10h. Oświetlenie UV jest zbędne.
Uwaga: Wysokie temperatury rzędu 30°C lub więcej przez krótki okres czasu nie zrobią gekonom krzywdy, o ile mają one dostęp do wilgotnych kryjówek. W przypadku, gdy podłoże i powietrze jest wysuszone, takie temperatury szybko doprowadzą do śmierci jaszczurek! Wilgoć jest kluczem do sukcesu w hodowli tego rodzaju!
Zraszanie nie jest konieczne, o ile zachowane są wyżej wymienione warunki. Wszystkie Goniurosaurusy z jakimi miałem okazje się spotkać w mojej hodowli były płochliwe i ostrożne. Branie na ręce jest dla nich wielkim stresem, dlatego nie powinno się tego robić jeśli nie ma takiej konieczności.

Żywienie

Pokarm powinno się podawać dwa razy w tygodniu w niewielkiej liczbie 3-4 owadów na jednego osobnika. Najlepszym rozwiązaniem są różnego rodzaju świerszcze, karaczany, a czasem larwy moli woskowych, głównie polecane dla samic w okresie rozrodczym. Przy każdym karmieniu owady karmowe powinny być obtaczane w preparatach witaminowych i wapniowych. Karma musi być odpowiednich rozmiarów. Świerszczom należy usuwać tylne kończyny, co zapobiegnie zbyt szybkiemu zsypywaniu się suplementów.
Miseczka z zawsze świeżą wodą jest konieczna przez cały czas. Witaminy w płynie powinny być rozpuszczane w wodzie raz w tygodniu.

Dymorfizm płciowy

Dojrzałe samce mogą być z łatwością odróżnione od samic dzięki obecności dużych zgrubień spowodowanych obecnością parzystego narządu kopulacyjnego. Dojrzałość płciową jaszczurki osiągają w wieku 12-15 miesięcy w zależności od warunków hodowli.

Rozmnażanie

Podobnie jak reszta gekonów, przedstawiciele rodzaju Goniurosaurus z reguły składają dwa jaja. W zależności od kondycji samicy mogą tą czynność powtarzać do 4 razy w sezonie. Sezon rozrodczy w mojej hodowli zazwyczaj zaczyna się końcem maja, a kończy początkiem września. Jaja należy inkubować w pojemniku z wilgotnym perlitem bądź wermikulitem. W temperaturze 26-28°C rozwój w jaju trwa 70-80 dni. Niższe temperatury determinują większą ilość klutych samic, wyższe sprawiają, że większość młodych jest samcami.

Młode jaszczurki należy przenieść z pojemnika w którym dokonywała się inkubacja po przejściu pierwszej wylinki. Z reguły dzieje się to w pierwszych godzinach życia. Kłopoty podczas pierwszej wylinki mogą poskutkować śmiercią, dlatego w razie potrzeby należy pomóc młodym jaszczurkom i własnoręcznie usunąć pozostałości starej skóry. W pełni zdrowe młode same sobie poradzą.

Młode Goniurosaurusy odchowuję w niewielkich w niewielkich plastikowych pojemnikach z wilgotnym torfowym podłożem i jedną odwrócona doniczką, która spełnia rolę kryjówki. Tak prosty wystrój pozwala na łatwą obserwacje młodych oraz proste i częste czyszczenie. Karmienie powinno przebiegać podobnie jak w przypadku dojrzałych osobników. Młode jaszczurki możemy chować w niewielkich grupach po 2-4 osobniki, dopóki nie zaczną osiągać dojrzałości płciowej. Płeć zazwyczaj można rozpoznać w 6-10 miesiącu życia. Wówczas należy oddzielić samice od samców, aby zapobiec przedwczesnej ciąży.

Ochrona gatunkowa

Z uwagi na postępujące niszczenie środowiska naturalnego i masowe, legalne i nielegalne, sprowadzanie tych zwierząt do prywatnych kolekcji, wszystkie gatunki mogą stać się zagrożonymi wyginięciem. Wszystkie gekony występujące w Japonii są ściśle chronione i wciąż rzadkie w hodowli. Z tych przyczyn, gatunki rodzaju Goniurosaurus powinny być hodowane tylko przez doświadczonych hodowców. Ratowanie tych cudownych stworzeń powinno być naszym głównym celem.

Odkąd z sukcesem zacząłem chować i rozmnażać 8 z 10 istniejących gatunków Goniurosaurus, mogę stwierdzić, że opis ten nadaje się dla niemalże wszystkich przedstawicieli tego rodzaju. Wszystkie zalecenia są oparte na własnych doświadczeniach w hodowli. Przypuszczam jednak, że nieco inne metody hodowli tych gadów, prawdopodobnie również działają z podobnym skutkiem.

 

Opracowanie

Autor: Thomas Ernst (modoki)