Pinguicula spp. – tłustosze

Pinguicula spp. – tłustosze

Tłustosze możemy podzielić na 3 grupy:

• • Tłustosze tworzące pąki zimowe (Pinguicula alpina, Pinguicula grandiflora) – występują w klimacie chłodnym i umiarkowanym – głównie w Eurazji.
  • Tłustosze posiadające dwa typy rozet (Pinguicula moranensis, Pinguicula gypsicola) – występują w suchych i chłodnych partiach gór, oraz w suchym zwrotnikowym klimacie (tak zwane tłustosze meksykańskie).
  • Tłustosze posiadające jeden typ rozet (Pinguicula primuliflora, Pinguicula caerulea) – występują w miejscach, gdzie temperatura jest wyrównana przez cały rok: Ameryka środkowa, południowe obrzeża Ameryki Południowej, stale wilgotne partie Andów.

Tłustosze wytwarzające zimą pąki przetrwalne

Tłustosz alpejski – Pinguicula alpina
Tłustosz wielkokwiatowy – Pinguicula grandiflora

Gdy ktoś widzi mojego tłustosza po raz pierwszy, jest rozczarowany – „I ta sałata ma zjadać owady”? Tak. Jak na owadożerną roślinę tłustosze nie wyglądają groźnie. Pozory jednak mylą – zwabiony zapachem wydzieliny liścia owad przykleja się do niego. Liść zaczyna wtedy produkować enzymy trawienne. U niektórych gatunków zawija się dodatkowo powoli do środka.

Tłustosze tego rodzaju zimę spędzają w postaci pąków, schowanych w ziemi lub mchu. Wiosną wyrastają normalne, owadożerne liście.

Wygląd
Wysokość 15 cm. Szerokość 25 cm.

Nasłonecznienie
Ustawiamy w jasnym, ale niebezpośrednim świetle, gdyż mocne słońce może przypalić liście. Najlepiej nadaje się do tego okno wschodnie. Tłustosze te mogą być też hodowane w lekkim cieniu.

Podlewanie
Wymaga stale wilgotnego podłoża. Doniczkę ustawiamy na podstawce z odwapnioną wodą, którą uzupełniamy, gdy jej poprzednia porcja zostanie całkowicie wchłonięta. Zimą podłoże powinno być lekko wilgotne nie można dopuścić do jego przesuszenia.

Wilgotność otoczenia
Wymaga dużej wilgotności, którą zapewni mokre podłoże. Nie zraszamy tłustosza wodą, gdyż może to powodować uszkodzenia liści.

Temperatura latem
Najlepszy przedział temperatur to 15 – 25 stopni. W cieplejsze dni wymaga wietrzenia bez przeciągów.

Temperatura zimą
Zimą roślina przechodzi okres spoczynku. Staje się wtedy rozetą małych liści. Na wiosnę pojawiają się liście owadożerne oraz kwiaty. W tym czasie wystarczy 5 – 10 stopni. Wyższe temperatury spowodują, że roślina będzie słabo rosła.

Nawożenie
Nigdy nie nawozimy roślin owadożernych – same łapią sobie pożywienie.

Przesadzanie
Przesadzamy co 2 – 3 lata do mieszaniny torfu i ostrego piasku. Zwykła ziemia do kwiatów może uszkodzić roślinę.

Rozmnażanie

• • Z nasion – wymagają zapylenia z osobnikiem innym genetycznie (tylko Pinguicula villosa i Pinguicula lusitanica są samopylne). Należy przenieść pyłek na z pręcików na słupek. Po około 4 tygodniach będziemy mieli nasiona. Nasiona przetrzymujemy kilka dni w temperaturze pokojowej po czym wysiewamy na wilgotne podłoże i umieszczamy na 4 – 6 tygodni w lodówce (ale nie w zamrażalniku). Po tym czasie stawiamy w jasnym, wilgotnym i ciepłym miejscu i czekamy na wykiełkowanie (2 do 4 tygodni);
  • Sadzonki liściowe – oderwany liść (robimy to jak najbliżej łodygi) umieszczamy w wilgotnym podłożu. Po pewnym czasie u jego podstawy powinny pojawić się młode roślinki;
  • rozłogi – tłustosze takie jak na przykład Pinguiculia vallisneriifolia, Pinguiculia oblongiloba i Pinguiculia macrophylla wytwarzają rozłogi na końcach których wytwarzane sa młode roślinki. Gdy pojawią się korzonki możemy przenieść je do osobnej doniczki.

Kwitnienie
Tłustosze łatwo kwitną. Na pojedynczej roślinie znajduje się zazwyczaj kilka kwiatów.

Uwagi
Starajmy się nie dotykać liści. Są delikatne i mogą się zniszczyć. Tłustosz doskonale likwiduje muchówki (np. ziemiórki). Rośnie szybko.

Problemy
Na młodych liściach mogą pojawić się mszyce. Problem znika, gdy liście się rozwiną, lepiej jednak zebrać je stamtąd pęsetą.

Stopień trudności uprawy
Jest dosyć wybredną rośliną, jednak nie sprawia większych problemów w hodowli.

Tłustosze posiadające dwa typy rozet

Tłustosz moranensis – Pinguicula morański
Tłustosz gypsicola – Pinguicula gipsolubny
Gdy ktoś widzi mojego tłustosza po raz pierwszy, jest rozczarowany – „I ta sałata ma zjadać owady”? Tak. Jak na owadożerną roślinę tłustosze nie wyglądają groźnie. Pozory jednak mylą – zwabiony zapachem wydzieliny liścia owad przykleja się do niego. Liść zaczyna wtedy produkować enzymy trawienne. U niektórych gatunków zawija się dodatkowo powoli do środka.

Ta grupa tłustoszy, zwana też meksykańskimi, wytwarza dwa typy rozet. W okresie, gdy jest dostateczna wilgotność posiada normalne, owadożerne liście. Gdy wilgotność spada, lub nadchodzi zima tłustosze te wytwarzają małe, gruboszowate liście.

Nasłonecznienie
Ustawiamy w jasnym, ale niebezpośrednim świetle. Mocne słońce może przypalić liście, ale duża ilość światła ładnie wybarwia liście.

Podlewanie
Wymaga stale wilgotnego podłoża. Doniczkę ustawiamy na podstawce z odwapnioną wodą, którą uzupełniamy, gdy jej poprzednia porcja zostanie całkowicie wchłonięta. W okresie spoczynku podłoże powinno być lekko przesuszone (ale nie suche).

Wilgotność otoczenia
Wymaga dużej wilgotności, którą zapewni mokre podłoże. Nie zraszamy tłustosza wodą, gdyż może to powodować uszkodzenia liści.

Temperatura latem
Najlepszy przedział temperatur to 15 – 25 stopni. W cieplejsze dni wymaga wietrzenia bez przeciągów.

Temperatura zimą
Zimą roślina przechodzi okres spoczynku. Staje się wtedy rozetą małych liści. Na wiosnę pojawiają się liście owadożerne oraz kwiaty. W tym czasie wystarczy 5 – 10 stopni. Wyższe temperatury spowodują, że roślina będzie słabo rosła.

Nawożenie
Nigdy nie nawozimy roślin owadożernych – same łapią sobie pożywienie.

Przesadzanie
Przesadzamy co 2 – 3 lata do mieszaniny torfu i ostrego piasku. Zwykła ziemia do kwiatów może uszkodzić roślinę.

Rozmnażanie

• • Z nasion – wymagają zapylenia z osobnikiem innym genetycznie (tylko Pinguicula villosa i Pinguicula lusitanica są samopylne). Należy przenieść pyłek na z pręcików na słupek. Po około 4 tygodniach będziemy mieli nasiona. Nasiona przetrzymujemy kilka dni w temperaturze pokojowej po czym wysiewamy na wilgotne podłoże i umieszczamy na 4 – 6 tygodni w lodówce (ale nie w zamrażalniku). Po tym czasie stawiamy w jasnym, wilgotnym i ciepłym miejscu i czekamy na wykiełkowanie (2 do 4 tygodni);
  • Sadzonki liściowe – oderwany liść (robimy to jak najbliżej łodygi) umieszczamy w wilgotnym podłożu. Po pewnym czasie u jego podstawy powinny pojawić się młode roślinki;
  • rozłogi – tłustosze takie jak na przykład Pinguiculia vallisneriifolia, Pinguiculia oblongiloba i Pinguiculia macrophylla wytwarzają rozłogi na końcach których wytwarzane są młode roślinki. Gdy pojawią się korzonki możemy przenieść je do osobnej doniczki.

Kwitnienie
Tłustosze łatwo kwitną. Na pojedynczej roślinie znajduje się zazwyczaj kilka kwiatów.

Uwagi
Starajmy się nie dotykać liści. Są delikatne i mogą się zniszczyć. Tłustosz doskonale likwiduje muchówki (np. ziemiórki). Rośnie szybko.

Problemy
Na młodych liściach mogą pojawić się mszyce. Problem znika, gdy liście się rozwiną, lepiej jednak zebrać je stamtąd pęsetą.

Stopień trudności uprawy
Jest dosyć wybredną rośliną, jednak nie sprawia większych problemów w hodowli.

Tłustosze posiadające jeden typ rozet

Tłustosz pierwiosnkowaty – Pinguicula primuliflora
Tłustosz błękitny – Pinguicula caerulea

Gdy ktoś widzi mojego tłustosza po raz pierwszy, jest rozczarowany – „I ta sałata ma zjadać owady”? Tak. Jak na owadożerną roślinę tłustosze nie wyglądają groźnie. Pozory jednak mylą – zwabiony zapachem wydzieliny liścia owad przykleja się do niego. Liść zaczyna wtedy produkować enzymy trawienne. U niektórych gatunków zawija się dodatkowo powoli do środka.

Te tłustosze żyją w klimacie o stałej temperaturze i wilgotności, więc nie przechodzą okresu spoczynku.

Wygląd
Wysokość 15 cm. Szerokość 25 cm.

Nasłonecznienie
Ustawiamy w jasnym, ale niebezpośrednim świetle, gdyż mocne słońce może przypalić liście. Najlepiej nadaje się do tego okno wschodnie. Tłustosz może być też hodowany w lekkim cieniu.

Podlewanie
Wymaga stale wilgotnego podłoża. Doniczkę ustawiamy na podstawce z odwapnioną wodą, którą uzupełniamy, gdy jej poprzednia porcja zostanie całkowicie wchłonięta.

Wilgotność otoczenia
Wymaga dużej wilgotności, którą zapewni mokre podłoże. Nie zraszamy tłustosza wodą, gdyż może to powodować uszkodzenia liści.

Temperatura latem
Najlepszy przedział temperatur to 15 – 25 stopni. W cieplejsze dni wymaga wietrzenia bez przeciągów.

Temperatura zimą
Rośliny te nie przechodzą okresu spoczynku, więc przez cały rok muszą mieć taką samą temperaturę.

Nawożenie
Nigdy nie nawozimy roślin owadożernych – same łapią sobie pożywienie.

Przesadzanie
Przesadzamy co 2 – 3 lata do mieszaniny torfu i ostrego piasku. Zwykła ziemia do kwiatów może uszkodzić roślinę.

Rozmnażanie

• • Z nasion – wymagają zapylenia z osobnikiem innym genetycznie (tylko Pinguicula villosa i Pinguicula lusitanica są samopylne). Należy przenieść pyłek na z pręcików na słupek. Po około 4 tygodniach będziemy mieli nasiona. Nasiona przetrzymujemy kilka dni w temperaturze pokojowej po czym wysiewamy na wilgotne podłoże i umieszczamy na 4 – 6 tygodni w lodówce (ale nie w zamrażalniku). Po tym czasie stawiamy w jasnym, wilgotnym i ciepłym miejscu i czekamy na wykiełkowanie (2 do 4 tygodni);
  • Sadzonki liściowe – oderwany liść (robimy to jak najbliżej łodygi) umieszczamy w wilgotnym podłożu. Po pewnym czasie u jego podstawy powinny pojawić się młode roślinki;
  • rozłogi – tłustosze takie jak na przykład Pinguiculia vallisneriifolia, Pinguiculia oblongiloba i Pinguiculia macrophylla wytwarzają rozłogi na końcach których wytwarzane są młode roślinki. Gdy pojawią się korzonki możemy przenieść je do osobnej doniczki.

Kwitnienie
Tłustosze łatwo kwitną – nawet kilka razy w roku. Na pojedynczej roślinie znajduje się zazwyczaj kilka kwiatów.

Uwagi
Starajmy się nie dotykać liści. Są delikatne i mogą się zniszczyć. Tłustosz doskonale likwiduje muchówki (np. ziemiórki). Rośnie szybko.

Problemy
Na młodych liściach mogą pojawić się mszyce. Problem znika, gdy liście się rozwiną, lepiej jednak zebrać je stamtąd pęsetą.

Stopień trudności uprawy
Jest dosyć wybredną rośliną, jednak nie sprawia większych problemów w hodowli.

 

Rafał Pitera