Oceń 1 gwiazdka2 gwiazdki3 gwiazdki4 gwiazdki5 gwiazdek [17]
Loading...
5126
Fauna Polski – Opisy, Płazy – Opisy, Płazy ogoniaste – opisy

Ichthyosaura alpestris – traszka górska

Ichthyosaura alpestris – traszka górska

 

Nazewnictwo

Nazwa polska: Traszka górska
Nazwa angielska: The Alpine Newt
Nazwa niemiecka: Der Bergmolch, Alpenmolch
Nazwa czeska: Čolek horský

Synonimy

  1. Mesotriton alpestris
  2. Triturus alpestris

Podgatunki

  1. Ichthyosaura alpestris alpestris
  2. Ichthyosaura alpestris apuanus
  3. Ichthyosaura alpestris cyreni
  4. Ichthyosaura alpestris inexpectatus
  5. Ichthyosaura alpestris lacusnigri
  6. Ichthyosaura alpestris montenegrinus
  7. Ichthyosaura alpestris piperianus
  8. Ichthyosaura alpestris reiseri
  9. Ichthyosaura alpestris sedardus
  10. Ichthyosaura alpestris veluchiensis

źródło reptile-database.org

Cechy morfologiczne

Dojrzałe płciowo samce Ichthyosaura alpestris (Laurenti, 1768) osiągają długość do 11 cm, samice do 12 cm. Wierzch ciała ciemnoszary lub czarny, spód pomarańczowo-czerwony bez plam. W porze godowej samiec posiada niski, nie ząbkowany żółto-czarny fałd grzbietowy oraz bardzo dekoracyjne niebieskie ubarwienie z ciemnymi plamami po bokach ciała. To najpiękniejsza szata godowa wśród wszystkich europejskich gatunków traszek.

Występowanie

Traszka górska zamieszkuje wyżynne i górskie tereny środkowej oraz częściowo południowej i zachodniej Europy. Z uwagi na duże zdolności adaptacyjne spotykana bywa również na nizinach, oczywiście tylko tam, gdzie znajduje odpowiednie warunki do życia. Takie nizinne stanowiska znane są również z terenu Polski. W Polsce rdzenny i zwarty obszar występowania traszki górskiej obejmuje Sudety i Karpaty wraz z pogórzem. Oprócz tego mamy szereg izolowanych, wyspowych stanowisk poza obszarem zwartego zasięgu. Takie stanowiska, o typowo nizinnym charakterze znajdują się głównie w dolinie Odry w woj. dolnośląskim i lubuskim. Traszkę górską można spotkać w rejonie Wzgórz Trzebnickich, Żar, Żagania, Głogowa i Zielonej Góry. To ostatnie stanowisko leży na północnej granicy zasięgu tego gatunku w Polsce. Szczególnie interesujące jest występowanie traszki górskiej w rejonie Gór Świętokrzyskich. Zamieszkuje cały region i jest tu bardzo liczna. W paśmie Łysogórskim, na wysokości 400-600 m jest to najpospolitszy płaz ogoniasty, znacznie przewyższający liczebnością występującą tu również traszkę zwyczajną. Ten obszar występowania ma charakter reliktowy, świadczy o tym, że niegdyś zwarty zasięg występowania tego gatunku był znacznie większy i sięgał dalej na północ. Zasięg pionowy gatunku też jest znaczny. W Polsce spotykamy traszkę górską od 95 m n.p.m. (okolice Żagania) do około 1670 m n.p.m.

Przeczytaj też  Phyllomedusa hypochondrialis - chwytnica plamobrzucha

Rozmnażanie

Pora godowa

Traszka górska należy do płazów bardzo wcześnie pojawiających się na wiosnę. Na niżej położonych terenach pierwsze traszki pojawiają się już w marcu, a w południowej części zasięgu nawet w lutym. Na terenie Polski najwcześniejszym terminem pojawienia się traszek w wodzie jest data 8 marca. Tak wczesny pojaw zdarza się jednak rzadko i wiąże się z wyjątkowo ciepłą i wczesną wiosną. Normalnym terminem rozpoczęcia godów jest przełom marca i kwietnia. Głównym okresem składania jaj na pogórzu jest maj, w wyżej położonych rejonach czerwiec, a nawet lipiec. Ostatnie godujące traszki można spotkać w górach jeszcze na początku sierpnia. W wyborze środowiska do rozrodu traszka górska nie jest wybredna. Bywa spotykana w zbiornikach o różnych właściwościach hydrobiologicznych. Oto opis różnych biotopów, w których można spotkać godujące traszki górskie;

  • Zimne górskie żródła o temperaturze wody w okresie godów około 10°C, zupełnie pozbawione roślinności wodnej.
  • Górskie zimne stawki o maksymalnej temperaturze około 10°C, również pozbawione roślinności. W takich zbiornikach często występują razem z traszką karpacką.
  • Leśne i polne stawki o mulistym dnie, pokrytym opadłymi liśćmi i rozkładającymi się
    szczątkami roślin.
  • Większe stawy o obfitej roślinności wodnej zanurzonej i wynurzonej. Tu często występuje razem z pozostałymi gatunkami traszek z wyjątkiem karpackiej, oraz z innymi płazami.
  • Sztuczne zbiorniki w sąsiedztwie siedzib ludzkich, płytkie wiejskie studnie, różnego rodzaju betonowe zbiorniki, sadzawki ogrodowe i parkowe.
  • Długo nie wysychające kałuże i wypełnione wodą koleiny na leśnych drogach.

Przebieg godów, toki samców i składanie jaj przez samice przedstawiają się typowo, podobnie jak u pozostałych gatunków traszek. Jedyna różnica dotyczy składania jaj. Z powodu braku podwodnej roślinności samice często nie mają możliwości zawijania jaj do liści, więc przyklejają je do nitek glonów, gałązek i kamieni lub składają je luzem w krótkich sznurkach lub małych pakietach. Jedna samica składa przeciętnie 100-150 jaj.

Przeczytaj też  Brookesia therezieni

Larwy

W temperaturze około 20°C larwy wylęgają się po 8-9 dniach, w temperaturach niższych po 16-20 dniach. Osiągają do 40 mm. długości i są łatwe do odróżnienia od larw innych gatunków traszek, Posiadają charakterystyczny szpiczasty wyrostek na końcu płetwy ogonowej oraz ciemny deseń pokrywający płetwę. W zależności od warunków, a zwłaszcza od temperatury wody rozwój trwa 3-4 miesiące. Głównym terminem metamorfozy jest sierpień oraz wrzesień, chociaż przeobrażanie się w październiku nie należy do rzadkości. W wyższych górach larwy często zimują. Są bardzo żarłoczne, żywią się planktonem, larwami owadów. Przy większym zagęszczeniu larw często dochodzi do kanibalizmu.

Właściwości ekologiczne

W okresie życia lądowego traszka górska wykazuje aktywność nocną, za dnia pojawia się jedynie podczas deszczu. Jest ściślej niż inne gatunki związana ze środowiskiem wodnym, Wiele osobników pozostaje w wodzie również po okresie godowym, aż do jesieni. Wśród naszych traszek jedynie grzebieniasta ma podobną właściwość, ale w mniejszym stopniu. W okresie życia wodnego głównym składnikiem pokarmu są skorupiaki i larwy owadów (wioślarki, larwy ochotkowatych, komarów, chruścików, jętek i widelnic). Na lądzie głównym pokarmem są dżdżownice, ślimaki bezskorupowe, także pająki i różne małe owady. Zimuje wyłącznie na lądzie, głównie w środowiskach leśnych. Zaszywa się w ściółkę lub wykorzystuje różne kryjówki. W naszych warunkach klimatycznym przeciętnym terminem zapadania w sen zimowy jest druga połowa października.

 
Opracowanie i źródła informacji
Wojciech Szawerna 'bufo’

Opracowano na podstawie własnych obserwacji i literatury;
Włodzimierz Juszczyk. Płazy i gady krajowe. Warszawa 1974.
Joanna Mazgajska. Płazy świata. Warszawa 2009.
1 http://www.caudata.org/cc/species/Triturus/T_alpestris.shtml

Dodaj swoje przemyślenie na temat artykułu