Systematyka dwuparców

Systematyka dwuparców

Dwuparce (Diplopoda)

Dwuparce (Diplopoda; wcześniejsza nazwa krocionogi, obecnie wskazująca raczej na krocionogowate) – gromada wijów obejmująca stawonogi o jednej parze szczęk i tułowiu zbudowanym z 11-120 segmentów, na których znajdują się parzyste odnóża kroczne. Na segmentach 2-4 znajduje się po 1 parze odnóży, na pozostałych po 2 pary (stąd nazwa gromady). Otwory płciowe znajdują się z przodu tułowia, co było przyczyną, dla której zaliczano kiedyś dwuparce do przodopłciowych. Większość dwuparców to formy niewielkie; w tropikach spotyka się jednak również dwuparce osiągające 30 cm długości. Zwierzęta kosmopolityczne, występują na wszystkich kontynentach poza okolicami okołobiegunowymi i pustyniami.

Skulice (Pentazonia)

Stawonogi z rzędu zaliczanego do gromady wijów, występujące głównie w krajach tropikalnych zazwyczaj w ściółce leśnej lub pod kamieniami. Długość 2 mm do kilku cm, wypukły grzbiet złożony z 12-13 segmentów. W razie zagrożenia skulice zwijają się w kulkę. Mniejsze gatunki ubarwione są zazwyczaj jasno i pokryte licznymi guzkami, większe są ciemne, a na powierzchni ich ciała występują żółte lub czerwonawe cętki.

Zdarzają się niekiedy masowe pojawy skulic wędrujących w określonym kierunku. Przedstawicielem jest skulica obrzeżona (Glomeris marginata) osiągająca do 3 cm długości. W Europie Środkowej znanych jest 18 gatunków skulic.

Krocionogowate (Julidae)

Potocznie krocionogi – rodzina wijów z gromady dwuparców. Obejmuje zwierzęta o ciele wydłużonym, segmentowanym, szarym, brunatnym lub czarnym. Nogi i czułki krótkie. Krocionogowate zamieszkują ściółkę lub spróchniałe drewno. Są roślinożerne i żywią się głównie szczątkami roślinnymi, pędami, kiełkującymi nasionami, młodymi korzonkami, owocami, bulwami i grzybami. Krocionogi mierzą od 3 mm do ponad 30 cm długości. W Polsce występuje 85 gatunków, m.in.: Cylindrojulus boleti, Leptophyllum nanum, Julus terrestris, Julus scandinavius, Ophyiulus fallax oraz krocionóg piaskowy (Schizophyllum sabulosum).

Niestety większość z rodziny nie jest opisana lub mało znane w miarę możliwości będę próbować uzupełniać opisy.

Opracowanie
Opracował: Azureus 2010r. na podstawie literatury oraz internetu.