Kameleon Jacksona – pytania

[nextpage title=”Kameleon Jacksona – pytania”]

Trioceros jacksonii xantholophus - kameleon Jacksona — Trioceros jacksonii xantholophus – kameleon Jacksona

Uwaga pytania dotyczą podgatunku Trioceros jacksonii xantholophus. Czy inne podgatunki Trioceros jacksonii jacksonii i Trioceros jacksonii merumontanus mają identyczne wymagania hodowli ?
Panuje opinia iż kameleony te należy trzymać identycznie jak T.j.xantholophus, jednakże czytając opinie hodowców którzy odnieśli sukces z tymi podgatunkami a szczególnie odnośnie T.j.merumontanus prawidłowa hodowla będzie wymagała jeszcze niższych temperatur (wytrzymują temperatury blisko granicy zamarzania).
Inne warunki hodowli są identyczne, tylko wielkość terrarium może być mniejsza.

Wszelkie błędy, nieścisłości itp. oraz pytania które powinny się pojawić a ich nie ma w tym FAQ, proszę zgłaszać do działu kontaktu. FAQ ten może być podstawą hodowli dla wielu innych gatunków z rodzaju Trioceros sp., Bradypodion sp.oraz Kinyongia sp. (za wyjątkiem sekcji rozmnażanie gdyż składają jaja).

Opracowanie Marcin Nawrot 'Rasta_Gecko’

[nextpage title=”Czy kameleon Trioceros jacksonii xantholophus nadaje się na pierwszego gada czy tez kameleona?”]

Z całą pewnością kameleon ten nie nadaje się na pierwszego gada, jest gatunkiem różniącym się w warunkach hodowli od wielu wybieranych na pierwsze jaszczurki, o wiele bardziej delikatnym, niewybaczającym błędów hodowlanych.

Osoby które posiadają doświadczenie w hodowli innych gadów, niekoniecznie kameleonów mogą zdecydować się na ten gatunek. Należy jednak bezwzględnie dowiedzieć się o różnicach w hodowli kameleonów od innych jaszczurek nadrzewnych a które to w przypadku tego kameleona są jeszcze większe.

[nextpage title=”Czy kameleon ten jest gatunkiem dla mnie?”]

Kupując te kameleony należy pamiętać iż jest to gatunek jak wszystkie kameleony podatny na stres. Z tego względu jest jaszczurką do oglądania za szyby terrarium i nie należy jej często wyciągać poza zbiornik hodowlany. Samce są zdecydowanie bardziej ufne i skore do kontaktu z hodowcą.

Należy także wziąć pod uwagę koszty hodowli. Dla początkującego hodowcy kameleon ten może uchodzić za umiarkowanie tani w zakupie i hodowli. Jednakże do zapewnienia odpowiednich warunków niezbędny będzie system zraszający (chyba że ktoś ma możliwość 4-5 razy dziennie zraszać), przyrządy pomiaru warunków w terrarium, fogger (generator pary) w pewnych okresach roku, system odpływu wody, najlepiej pełne siatkowe terrarium, urozmaicona dieta. Koszt budowy takiego terrarium nie jest dużo wyższy od budowy klasycznego terrarium, po prostu wymaga innego podejścia do hodowli.

Kameleon ten zdobył bardzo dużą popularność, i jest trzecim najczęściej trzymanym kameleonem w hodowlach. Niestety w Polsce gatunek ten jest niedostępny.

[nextpage title=”Czym kierować się przy zakupie kameleona Trioceros jacksonii xantholophus ?”]

Przede wszystkim kupować osobniki urodzone w niewoli (CB), którymi to przy zapewnieniu odpowiednich warunków możemy cieszyć oko przez ponad 5 lat. Dostęp do CB jest dobry (na zagranicznych giełdach), kupowanie osobników WC wspiera jedynie coroczny odłów tego gatunku z natury. Sprzedawane osobniki WC to praktycznie zawsze dorosłe kameleony, najczęściej wyjątkowo padliwe w niewoli.

[nextpage title=”Jeśli decyduje się na zakup osobnika CB w jakim wieku powinien być?”]

Sprzedawany osobnik powinien mieć minimum 2 miesiące. Osobnik w tym wieku jest już dobrze rozkarmiony, jednakże ogólnie nie polecam przy tym gatunku zakupu tak młodych i wrażliwych osobników.

Dla osób które nie miały wcześniej do czynienia z kameleonami a szczególnie kameleonami „górskimi” odpowiedni będzie osobnik 4-5 miesięczny. Osobniki które dożyły do tego wieku były trzymane w odpowiednich warunkach, na odpowiedniej suplementacji i diecie.

[nextpage title=”Czy kameleony Trioceros jacksonii xantholophus podlegają rejestracji po zakupie?”]

Tak, kameleony te po zakupie należy zarejestrować.

[nextpage title=”Jaka będzie odpowiednia wielkość terrarium?”]

45x45x75 cm – minimum dla samicy
60x60x90 cm – optymalna wielkość terrarium

Dla młodych osobników warto stosować mniejsze terrarium przejściowe.

[nextpage title=”Czy mogę te kameleony trzymać w parach lub haremach?”]

Nie, kameleony te cechuje spory terytorializm i trzymanie w parach może skończyć się silnym zdominowaniem najczęściej samicy przez samca.

Czasami udaje się trzymać razem samice w jednym terrarium, ale przy takiej hodowli należy bacznie przyglądać się czy któryś z osobników nie wykazuje silnych oznak stresu.

[nextpage title=”Jaki jest najlepszy materiał na wykonanie terrarium?”]

Najczęściej przy tych kameleonach stosuje się pełne siatkowe terraria, ze względu na idealną wentylację oraz nie trzymanie ciepła.

Przykładowe samodzielnie wykonane terrarium siatkowe:

[nextpage title=”Jaka powinna być wielkość wentylacji?”]

Przy siatkowych terrariach, cała powierzchnia ścian jest wentylacją.

Za absolutne minimum należy uznać 2 ściany wykonane z siatki.

[nextpage title=”Jaka jest odpowiednia temperatura dla tych kameleonów?”]

młode osobniki 21-23°C , 23-26°C punkt grzewczy
dorosłe osobniki: 21-26°C , 28-30°C punkt grzewczy.

Spadek temperatury w nocy jest zalecany. Kameleony te wytrzymują nocne spadki temperatur nawet poniżej 10°C jeśli tylko mają możliwość wygrzania się w dzień. Dla młodych osobników lepiej unikać tak niskich temperatur, dorosłe osobniki znoszą je bardzo dobrze. Podobnie wygląda sytuacja przy zbyt wysokich temperaturach, kilka dni letnich upałów nie zrobi dorosłym osobnikom krzywdy ale już dla młodych osobników może być to zabójcze.

[nextpage title=”W jaki sposób zapewnić te nocne spadki temperatur?”]

Najprostsze będzie umieszczenie terrarium w takim miejscu gdzie temperatury naturalnie spadają do 18°C w nocy. Jeśli temperatura nie spada do takiego poziomu należy zastosować dodatkowe chłodzenie:

codziennie wieczorem koło 22-24 godziny spryskać terrarium chłodną wodą i na górze terrarium położyć wkłady do lodówek turystycznych. Przy tym rozwiązaniu temperatura w terrarium potrafi spaść nawet do 15°C w miesiącach zimowych i około 20°C w lecie,
zastosowanie chłodzenia opartego na ogniwach Peltiera,
klimatyzacja w pomieszczeniu hodowlanym.

Pamiętać należy że kameleony śpią przeważnie dość wysoko w terrarium, często najwyżej jak się da, w powtarzalnym miejscu, i tak naprawdę nie trzeba zmniejszyć temperatury w całym terrarium wystarczy tylko w okolicy kameleona.

[nextpage title=”Jaka powinna panować wilgotność w terrarium?”]

60-80%

[nextpage title=”Jak uzyskać tak wysoką wilgotność?”]

Zastosowanie pełnych siatkowych terrariów, wymusza konieczność ciągłego dbania o wilgotność. W utrzymaniu wilgotności na poziomie 60-70% w dzień pomoże:

użycie żywych roślin,
użycie podłoża trzymającego wilgoć (choć jest to raczej niepolecane, podłoże takie będzie cały czas bardzo mokre lub wręcz zalane wodą ze względu na ciągłe zraszanie)
użycie foggera (generatora pary),
częste zraszanie.

Szczególnie system zraszający jest niezbędny przy hodowli tych kameleonów. Aby utrzymać wilgotność terrarium należy zraszać kilka razy dziennie co przy ręcznym zraszaniu jest często niemożliwe.

[nextpage title=”Co zrobić z taką ilością wody która codziennie zrasza terrarium?”]

Na spodzie terrarium należy wykonać odpływ, tak aby woda po zraszaniu spływała do pojemnika pod terrarium.

[nextpage title=”Jak oferować wodę tak aby się nie odwodniły?”]

Regularne spryskiwanie terrarium w większości zaspokoi zapotrzebowanie tych kameleonów na wodę, warto jednak użyć dodatkowo dripera, kapiącego 20-30 minut co 2-3 dzień.

Używanie misek z wodą czy wodospadów jest niewskazane.

[nextpage title=”Czy muszę kupować lampę z UVB?”]

UVB przy tych kameleonach jest niezbędne. Używamy źródeł UVB o mocy 5-6% lub przeznaczonych do terrariów tropikalnych. Dla bardzo młodych osobników źródło UVB należy co najmniej przez kilka dni „wypalić” .

[nextpage title=”Czy oprócz lampy UVB muszę stosować dodatkową lampę grzewczą?”]

Mimo iż gatunek ten pochodzi z chłodniejszych terenów tropikalnych to bardzo lubi i intensywnie się wygrzewa w dzień. Dlatego też należy zapewnić punkt grzewczy w postaci niewielkiej 25-maksymalnie 40W żarówki dającej ciepło.

[nextpage title=”Czy kameleony te wymagają dogrzania w nocy?”]

Nie, kameleony te pochodzą z wyżynnych terenów Kenii, im niższa temperatura w nocy tym lepiej dla nich.

[nextpage title=”Czy kameleony te powinny mieć kryjówki w terrarium?”]

Odpowiednią kryjówką dla tych kameleonów będzie gęsta roślinność w której będą mogły się schować.

[nextpage title=”Jakie rośliny umieścić w terrarium dla tych kameleonów?”]

Najlepsze będą rośliny o dużej ilości cienkich ale wytrzymałych łodyg i dużej ilości liści, czyli takie które zwiększą powierzchnię życiową. Więcej na temat roślin dla kameleonów tutaj:

[nextpage title=”Jak powinna wyglądać suplementacja witaminami i wapniem tych kameleonów?”]

Kameleony te bardzo źle reagują na podawanie zbyt często w za dużych dawkach witamin z D3. Młode osobniki staja się apatyczne i padają wydawałoby się bez wyraźnej przyczyny, dorosłe dostają różnych chorób.

Przykładowy plan suplementacji dla młodych osobników:

wapń do każdego karmienia,
multiwitamina (bez D3) 2 razy w miesiącu,
wapń z D3 2 razy w miesiącu.

Dla dorosłych osobników:

wapń do co drugiego karmienia,
wapń do prawie każdego karmienia dla samic w ciąży,
multiwitamina (bez D3) 1 raz w miesiącu,
wapń z D3 1 raz w miesiącu.

Obtaczamy wszystkie owady karmowe podawane danego dnia. W przypadku wystawienia do woliery zewnętrznej, na działanie prawdziwego słońca należy całkowicie zrezygnować z podawania dodatkowego D3.

Warto także kupować produkty z D3 o niskiej zawartości tej witaminy. W przypadku sprawdzonych metod gut loadingu owadów karmowych podawanie preparatu multiwitaminowego należy zmniejszyć jeszcze bardziej do nawet pojedynczego podania na 6-8 tygodni.

[nextpage title=”Jakie owady karmowe podawać?”]

Kameleony te zjedzą wszelkie oferowane owady, pamiętać należy tylko o odpowiedniej wielkości podawanych owadów. Oczywiście różne osobniki mogą mieć swoje preferencje karmowe, szczególnie dorosłe osobniki, i nie być np. zainteresowane jedzeniem karaczanów.

Unikamy także owadów z twardym pancerzem, gdyż kameleony mogą mieć duże problemy z połknięciem takiego pokarmu. Urozmaicona dieta jest bardzo ważnym aspektem hodowli tych kameleonów.

[nextpage title=”Mój kameleon maże po szybie jakby próbował przez nią przejść, jak temu zaradzić?”]

Kameleony nie postrzegają szyby jako blokującej drogę powierzchni tzn. będą po niej mazać próbując przejść (ten brak widzenia szyby jako bariery może też powodować uszkodzenia języka). Decydując się na terrarium z szkła powinno się pozaklejać boki terrarium tak aby stworzyć barierę wzrokową dla kameleona np. za pomocą korka lub nawet zwykłego papieru.

[nextpage title=”Jak odróżnić samice od samca?”]

Samice przy tym podgatunku nie posiadają rogów lub są one bardzo małe o długości kilku milimetrów. Samce natomiast posiadają trzy rogi, dwa boczne oraz jeden środkowy, przeważnie delikatnie dłuższy i bardziej masywny. Kolory samców są mieszanką zieleni, żółci, turkusu i niebieskiego. Samce rosną większe osiągając maksymalnie 35 cm.

Samice są mniejsze i zazwyczaj mają mniej wyraziste kolory.

[nextpage title=”Po czym poznać że samica jest gotowa do połączenia z samcem?”]
Łączymy samice które osiągnęły minimum 9 miesięcy a najlepiej rok czasu. Przy tym gatunku występuje typowa dla kameleonów receptywność (owulacja) i nie receptywność.
Samica niereceptywna nie pozwoli na bliższy kontakt z samcem, będzie się nadymać, otwierać paszczę, kolory staną się bardziej przytłumione oraz może pojawić się dużo czarnych przebarwień na jej ciele.
Samica receptywna ma delikatnie inne kolory na co dzień od samicy niereceptywnej, główny kolor ciała to bardzo soczysty, dość jasny zielony, niestety nie u wszystkich samic ta różnica jest łatwo zauważalna. Przede wszystkim przy łączeniu z samcem samica utrzyma obecne barwy i nie będzie wykazywać żadnej agresji. Okres receptywności utrzymuje się do 2 tygodni.
Film który pokazuje te zachowania:

[nextpage title=”Po czym poznać ze samica jest w ciąży?”]
Po kopulacji większość samic przybiera ciemniejsze, lekko przytłumione barwy. Należy pamiętać że okres ciąży trwa ponad 6 miesięcy, i po kilku tygodniach samica może powrócić do bardziej zielonego koloru ciała. W ostatnich tygodniach ciąży, samica jest już bardzo gruba, może częściej przebywać w punkcie grzewczym, a w ostatnich dniach nie być zainteresowana pobieraniem pokarmu.

[nextpage title=”Jak przebiega składanie jaj u tych kameleonów?”]

Kameleony te nie składają jaj, są gatunkiem jajożyworodnym, samica po około 6 miesiącach od zapłodnienia rodzi żywe młode, które po kilku minutach od porodu są już w pełni funkcjonalne. Jak przebiega ten proces można zobaczyć na poniższych zdjęciach, nie jest to akurat Trioceros jacksonii xantholophus ale sam proces jest identyczny.

Samica rodzi młode najczęściej w wczesnych godzinach porannych:

Młode otoczone są cienką, lepką błoną która ułatwia przyklejanie się do np. liści:

Po chwili młode osobniki zaczynają się szamotać i błona pęka:

Już w kilka minut po porodzie są w pełni funkcjonalne.

Samica po urodzeniu młodych w większości przypadków nie jest nimi zainteresowana, odnotowano jednak przypadki kanibalizmu. Dla bezpieczeństwa młodych należy je jak najszybciej wyjąc z terrarium samicy.

Nie tylko Trioceros jacksonii xantholophus jest gatunkiem jajożyworodnym, listę kameleonów rodzących w ten sposób oraz film z porodu można znaleźć tutaj:

[nextpage title=”Czy samice składają niezapłodnione "jaja"?”]

Niestety podobnie jak przy innych gatunkach kameleonów, samice mogą zajść w ciąże pomimo braku zapłodnienia. Takie niezapłodnione „jajo” po porodzie wygląda jak na zdjęciu poniżej: