Loading...
Varanus yemenensis – waran
Większości z nas odkrywanie nowych gatunków kojarzy się z dalekimi podróżami i eksploracją mało zbadanych czy wręcz dziewiczych terenów, na których nie odcisnęło się jeszcze piętno cywilizacji. Ale nie w przypadku tego gatunku…
Jest rok 1985. Wyobraźmy sobie człowieka wygodnie zasiadającego przed ekranem tv, w domowym zaciszu i oglądającego dokument o Jemenie, ukazujący m.in. walory krajobrazowe tego zakątka. W pewnym momencie na filmie uwieczniona jest scena z pokaźnych rozmiarów jaszczurką – waranem wspinającym się po drzewie. Wielkie to było zaskoczenie – przecież żaden znany gatunek warana nie występuje w tym rejonie. Od tej chwili wszystkie działania podporządkowane zostały „wytropieniu” i zbadaniu tych waranów – od kontaktu z autorem filmu (celem ustalenia dokładnej lokalizacji zdjęć) po sprowadzenie żywych okazów do Europy. Ukoronowaniem tych działań było naukowe opisanie gatunku, opublikowane 4 lata później. A kim jest człowiek, który w tak nieprawdopodobny sposób odkrywa nieznany nauce gatunek dużej jaszczurki? To jeden z wielkich świata herpetologii – prof. dr Wolfgang Böhme – autor blisko 80 publikacji o waranach, w tym opisania 12 nowych gatunków, listy wszystkich gatunków waranów… wymieniać można by było jeszcze długo.
To mocnej budowy warany mogące osiągać ok. 110 cm długości całkowitej, ciemnobrązowe z niewyraźnymi (również przecinającymi się) pasami. Kończyny przednie bardziej masywne o żółtawym zabarwieniu, tylne nieco delikatniejsze i w kolorystyce tułowia, z wyraźnymi żółtawymi cętkami. Ogon bocznie spłaszczony, z wyraźnym wzorem pasów sięgającym do ok. 2/3 jego długości, pozostała część ogona jednolita, żółtawa.
Obszar występowania Varanus yemenensis ogranicza się jedynie do obrzeży górzystego regionu w południowo-zachodniej części Półwyspu Arabskiego, na wysokości od 300 do 1700/1800 m n.p.m. Siedliska na niższych wysokościach charakteryzują się ciernistą roślinnością – krzewami i niedużymi drzewami oraz suchymi lasami ulegającymi degradacji, o piaszczystej i żwirowej glebie. Z rocznymi opadami na poziomie ok. 300 mm. Natomiast ich siedliska na wyższych wysokościach to bazaltowe skały, częściowo pokryte gęstą roślinnością (m.in. z rodzaju Euphorbia), pola uprawne kukurydzy i prosa otoczone krzewiastą roślinnością. Może wydaje się nam dziwne tworzenie pól uprawnych na takich wysokościach, ale tradycja pól tarasowych w górzystych regionach tego kraju ma już kilka tysięcy lat. W przeszłości źródłem bogactwa tego kraju i to już od czasów biblijnych były kadzidło i mirra, obecnie Jemen to najbiedniejszy kraj arabski.
Pożywienia poszukują pod kamieniami, opadłymi liśćmi, wśród roślinności czy też w płytkiej wodzie. W skład ich diety wchodzą owady, mięczaki i inne bezkręgowce. W warunkach niewoli akceptują również gryzonie, pisklęta, ryby.
Redakcja jaszczurki
