Phaenopharos khaoyaiensis – patyczak czerwonoskrzydły

Samica – Phaenopharos khaoyaiensis – patyczak czerwonoskrzydły

Samica – Phaenopharos khaoyaiensis – patyczak czerwonoskrzydły

Samica – Phaenopharos khaoyaiensis – patyczak czerwonoskrzydły

Phaenopharos khaoyaiensis – patyczak czerwonoskrzydły

Patyczak czerwonoskrzydły – PSG 215 (Phaenopharos khaoyaiensis) został opisany dopiero w 2000 roku przez Oliviera Zompro. Patyczak z pięknymi krwistoczerwonymi mikro skrzydełkami. Bardzo łatwy w hodowli a zarazem jeden z większych gatunków dostępnych w handlu, rozmnaża się partenogenetycznie.

Nazewnictwo

Nazwa polska: Patyczak czerwonoskrzydły

Synonimy

–

Występowanie

Tajlandia.

Wygląd

• Samica

  Samice nierzadko przekraczają 14-15 cm. Głowa niewielka, z dużymi oczami. Charakterystyczną cechą są osadzone na niej, niezwykle długie czułki. Dochodzą one do ponad połowy długości ciała owada. Patyczaki czerwonoskrzydłe, podobnie jak ich krewniacy, są bardzo smukłe. Wypełniony jajami odwłok samicy tylko nieznacznie wyróżnia się z obrysu jej ciała. Barwa owadów jest dość monotonna. Ciało najczęściej przyjmuje kolor od żółtobrązowego do ciemnego brązu, z drobnymi ciemnymi plamkami. Jest to ubarwienie kryptyczne (maskujące). W końcowej części tułowia widoczne są małe skrzydełka. Ich wierzch nie wyróżnia się kolorem. Przeważnie złożone, w momencie zdenerwowania patyczaka są rozwijane, prezentując ich intensywną czerwień. Nogi są bardzo długie i cienkie.

  

  Samica – Phaenopharos khaoyaiensis – patyczak czerwonoskrzydły

• Forma gynandromorficzna

  Łączy ona w sobie cechy zarówno samca jak i samicy, jest bezpłodna. Ma zielone nogi, duże żółte oczy z wyraźnymi pseudoźrenicami (jak u modliszek), tylko 11 cm. długości ciała. Jest wyraźnie cieńsza, ubarwiona jednolicie brązowo, nieco błyszcząca oraz posiada rozszerzoną końcówkę odwłoka (przypominającą aparat kopulacyjny samca). Formy gynandromorficzne są niezwykle rzadkie, ale pozwalają przekonać się jak wygląda samiec tego gatunku.

• Młode owady

  Po wykluciu są długości 2 cm, brązowoszare z naprawdę długimi czułkami.

• Jaja

  Jaja są dość duże (4 mm), czarne, okrągłe, lekko przypłaszczone z boków. Na pierwszy rzut oka przypominają te składane przez straszyka australijskiego (Extatosoma tiaratum), jednak różnią się od nich kolorem i spłaszczeniem.

  

  Jaja – Phaenopharos khaoyaiensis – patyczak czerwonoskrzydły

Biologia

Patyczaki czerwonoskrzydłe nie wyróżniają się niczym specjalnym w swoim trybie życia w stosunku do ich krewniaków. Są zwierzętami roślinożernymi żerującymi na liściach drzew i roślin krzewiastych. Przejawiają wzmożoną aktywność późnym wieczorem i nocą. Dzień spędzają w bezruchu w stanie katalepsji. Wykorzystują do tego celu różne miejsca takie jak np. gałęzie, szczeliny kory, do których przywierają ciałem, rozstawiając wzdłuż niego odnóża. Pełny rozwój owada trwa średnio 5-6 miesięcy, w trakcie których owad przechodzi 6 linień. W dobrych warunkach samica przeżyje 6-7 miesięcy jako imago.

Terrarium

Ze względu na znaczne rozmiary osobników dorosłych, polecane są duże terraria o wysokości minimum 40 cm. Temperatura optymalna dla tego gatunku to 20-25°C. W nocy może spadać nawet do 18°C. Młode, świeżo wyklute osobniki, wymagają dość wysokiej wilgotności. Są bardzo delikatne i podatne na urazy mechaniczne (zwłaszcza odrzucanie kończyn) i jednocześnie bardzo ruchliwe. Najlepiej trzymać je w mniejszym terrarium, co pozwoli im łatwiej odnajdywać pokarm. Wraz z kolejnymi linieniami, można przenieść je do większego pomieszczenia i ustalić wilgotność na ok. 60-70%. Oznacza to codzienne spryskanie terrarium wodą, najlepiej wieczorem, gdy owady są aktywne. Ważne jest utrzymanie dobrej wentylacji. Wysoka wilgotność i temperatura, wraz ze słabym przepływem powietrza oraz starym pokarmem, owocuje pojawieniem się pleśni. Infekcje grzybowe są w stanie w krótkim czasie zabić całą hodowlę. Nie trzeba stosować sztucznego oświetlenia, powinien być zachowany cykl dzień/noc. Terrarium powinno stać w zacienionej części pokoju, nieeksponowane bezpośrednio na promienie słoneczne (możliwość przegrzania i przesuszenia owadów).
Wystrój pomieszczenia mogą stanowić gałęzie i konary. Jedną ze ścian, warto wykleić korkiem lub siatką, by ułatwić owadom wspinanie się po niej (choć dobrze sobie radzą nawet bez takich ułatwień). Podłoże może stanowić włókno kokosowe i torf. Jednak można prowadzić hodowlę na papierowych ręcznikach, znacznie łatwiejszą w utrzymaniu higieny.

Żywienie

Patyczaki czerwonoskrzydłe karmimy podobnie jak inne straszykowate. Najlepszym pokarmem są świeże liście malin i jeżyn. Są one podstawowym pokarmem dla młodych, świeżo wyklutych owadów. W przypadku jego złego dobrania (twarde, suche liście), odnotowałem duże straty wśród wylęgu. Ponadto zjadane są też liście truskawek, róż, a dla podrostków i dorosłych – liście dębu. Zimą sprawdzają się te ostatnie, po uprzednim ich zebraniu (pod koniec sierpnia) i zamrożeniu. Owady te, często zamiast liści jedzą o wiele twardsze pędy jeżyny czy też maliny. Dorosłe owady bardzo lubią obgryzać elementy wystroju terrarium. Potrafią okorować cienkie drewniane pędy, a nawet przegryźć plastykową siatkę. W przypadku ucieczki owada z terrarium, możemy spodziewać się kilku dziur w firankach i zasłonkach. Stąd też obgryzanie terraryjnych ozdobników nie jest przejawem choroby, czy braku świeżego pożywienia.

Rozmnażanie

Ze względu na brak samców, owady te mnożą się tylko partenogenetycznie. Samice, po osiągnięciu dojrzałości płciowej, składają jaja, średnio 2-4 dziennie. Jaja przy składaniu są wyrzucane na dużą odległość. Często można usłyszeć stuknięcie, kiedy jajo odbije się od szyby terrarium. Inkubacja w temperaturze 20-25°C w wilgotnym i dobrze wentylowanym miejscu trwa 5-6 miesięcy.

Uwagi

Nie należy utrzymywać zbytnio przegęszczonej hodowli, ze względu na możliwość wzajemnego okaleczania się patyczaków (zarówno podczas linienia, jak i żerowania). Również należy uważać przy chwytaniu małych osobników aby nie łapać ich bezpośrednio ręka a tylko zachęcić aby na nią weszły, gdyż możemy przypadkowo oderwać odnóże czy nawet zgnieść małego patyczaka.

Opracowanie i źródła informacji
Marek Kubiak (Venom) na podstawie spisanych doświadczeń Dariusza Kucharskiego (Dark Raptor) i Pawła Płotkowskiego (Płota).