[4]
Loading...
Naja siamensis – kobra syjamska
Nazewnictwo
Nazwa polska: Kobra syjamska
Nazwa angielska: Indochinese spitting cobra
Nazwa niemiecka: Siamesische Speikobra
Nazwa czeska:
Systematyka
Rodzina: Elapidae – zdradnicowate
Podrodzina: Elapinae
Rodzaj: Naja
Gatunek: Naja siamensis (Laurenti 1768)
Wygląd
Średniej wielkości kobra osiągająca 90-120 cm, maksymalnie 160 cm o smukłym, ale mocno zbudowanym ciele. Dzięki wydłużonym żebrom odcinka szyjnego zdolna do rozpłaszczania szyi i formowania kaptura w sytuacji zagrożenia. Głowa jest owalna, w niewielkim stopniu oddzielona od szyi. Oczy średniej wielkości z okrągłą źrenicą. Łuski grzbietowe gładkie, ułożone w 19-21 rzędach.
Gatunek ten ma bardzo zmienne ubarwienie, w dużym stopniu uzależnione od miejszca występownania. Kobry z północnej Tajlandii są najczęściej jednolicie brązowe, oliwkowe lub zielonkawe. W centralnej części Tajlandii rozpowszechniona jest forma, której ubarwienie stanowią nieregularne czarne wzory, wyraźnie kontrastujące z białym tłem. Strona brzuszna jest również biała, często z czarnym poprzecznym pasem w części karkowej. U wielu osobników po środku każdej z tarczek brzusznych w rejonie gardła występują niewielkie cieme plamami, tworzące swego rodzaju podłużną pręgę po spodniej stronie kaptura. Osobniki z zachodniej Tajlandii są natomiast zwykle czarne.Rysunek na kapturze ma najczęściej kształt litery „U” lub „V”, lub znacznie rzadziej „H”, „O” bądź okularów. U wielu kobr jest on jednak słabo widoczny, a u niektórych całkowicie zanika.
Występowanie
Tajlandia (z wyjątkiem Półwyspu Malajskiego), Kambodża, zach. Laos i płd. Wietnam.
Biotop
Zasiedla wiele różnych środowisk, od trawiastych równin, dżungli i zarośli bambusowych po plantacje, pola ryżowe i okolice ludzkich siedzib. Spotykana głównie na terenach nizinnych.
Aktywność
Prowadzi przede wszystkim dzienny, naziemny tryb życia.
Zachowanie
Poluje na żaby, gryzonie oraz inne węże. Jest raczej płochliwa i ustępuje z drogi człowiekowi, jeśli tylko ma taką możliwość. Sprowokowana jednak błyskawicznie unosi szyję, rozpościerając kaptur. Odwrotnie niż większość afrykańskich kobr plujących, które kąsają raczej w ostateczności, gatunek ten w obronie własnej może uciekać się zarówno do plucia jadem, jak i kąsania napastnika.
Jadowitość
Status taksonomiczny kobry indochińskiej był przez długi czas kwestią sporną. Mało jest więc dobrze udokumentowanych ukąszeń jednoznacznie przypisywanych temu gatunkowi. Wiele takich przypadków miało jednak miejsce, gdy Naja siamensis nie była jeszcze uznawana za osobny gatunek. Nie ulega wątpliwośći, że ukąszenia tej kobry mogą stanowić śmiertelne zagrożenie dla człowieka. Podobnie jak w przypadku innych kobr plujących oprócz neurotoksyn postsynaptycznych zawiera dużą ilość komponentów cytotoksycznych, wywołujących martwicę tkanek w okolicy ukąszenia.
Ukąszenia, które możnaby przypisać temu gatunkowi notowano nie tylko w krajach jego występowania, lecz także wśród hodowców w Europie i Stanach Zjadnoczonych. Ze względu na atrakcyjne ubarwienie, kobra ta należała (i należy) bowiem do najczęściej utrzymywanych w niewoli. Czarno-białe osobniki, sprzedawane pod różnymi nazwami (najczęściej jako Naja sputatrix) były popularne wśród terrarystów, zanim jeszcze kobra ta otrzymała swój oficjalny status. W latach 90-tych w Londynie 31-letni mężczyzna został ukąszony przez młodą szaro-białą kobrę z wzorem w kształcie litery „U” na kapturze, którą nabył jako „indyjską kobrę plującą”. Bardzo szybko rozwinęły się u niego miejscowe i ogólnoustrojowe objawy ukąszenia. Mimo, iż wypadek ten nie skończył się dla ofiary tragicznie, mylna informacja dotycząca pochodzenia węża spowodowała sporo zamieszania przy doborze odpowiedniej surowicy.
Mimo, iż brak jest specyficznej antytoksyny, surowica przeciw jadowi kobry monoklowej (Naja kaouthia) produkowana przez Tajski Czerwony Krzyż jest efektywna także w leczeniu przypadków ukąszeń przez opisywany gatunek.
Rozmnażanie
Jajorodna. Samica składa 13-19 jaj.
Status prawny
Gatunek ten, podobnie jak wszyscy azjatyccy przedstawiciele rodzaju Naja znajduje się w II załączniku Konwencji Waszyngtońskiej (CITES).
Surowice
COBRA ANTIVENIN®
Thai Red Cross
Rama VI Road 1871, Pathumwan
10330 Bangkok
Tel:+66-2-252-0161, Fax:+66-2-254-0212
Tajlandia
Opracowanie
Autor: Janek Detka
Źródła:
David Hegner „Jedovatí hadi v přírodě a v teráriích”
Mark O’Shea „Venomous Snakes of the World”
Gernot Vogel „Venomous Snakes of Asia”
W. Wuster, D.A. Warrell, M.J. Cox, P. Jintakune & J. Nabhitabhata (1997) Redescription of Naja siamensis Laurenti, 1768 (Serpentes: Elapidae), a widely overlooked spitting cobra from Southeast Asia: geographic variation, medical importance and designation of a neotype. Journal of Zoology, 243: 771-788.
http://biology.bangor.ac.uk/~bss166/Taxa/AsNaja.htm
http://www.toxinology.com
