Nadrzewny Pamphobeteus. Czy to w ogóle możliwe? 5 nowych gatunków ptaszników

Nadrzewny Pamphobeteus. Czy to w ogóle możliwe? 5 nowych gatunków ptaszników.

Niedawno wyszła publikacja opisująca 5 nowych gatunków nadrzewnych ptaszników należących do nowego rodzaju Arboriticus i nie byłoby w tym nic dziwnego, gdyby nie fakt, że ptaszniki te należą do podrodziny Theraphosinae (plemię Theraphosini). Innymi słowy są to nadrzewni kuzyni takich pająków jak Pamphobeteus, Lasiodora, Acanthoscurria, czy Nhandu, kojarzonych z typowo naziemnym trybem życia. Rodzaj Arboriticus, o którym mowa, jest daleko spokrewniony z takimi rodzajami jak Avicularia (Aviculariinae), czy Psalmopoeus (Psalmopoeinae), które przychodzą na myśl jako pierwsze, gdy myślimy o nadrzewnych ptasznikach.

Jest to pierwszy taki przypadek nadrzewnych ptaszników wśród podrodziny Theraphosinae.

Nowy rodzaj: Arboriticus gen. nov.

Etymologia: z łac. arbor („drzewo”) + przyrostek -ticus („należący do”) — nawiązanie do nadrzewnego trybu życia.

Wbrew niektórym informacjom, są to dość niewielkie ptaszniki osiągające rozmiary około 4 cm długości ciała. Ich ubarwienie zaczyna się od barw czarnych i brązowych, aż po czerwienie (np. czerwony odwłok A. maculatus). Generalnie są to jednak barwy stonowane.

W skład rodzaju Arboriticus wchodzi razem siedem gatunków, z czego pięć jest zupełnie nowych, a dwa były znane nauce wcześniej, jednak były dość rzadko obserwowane w naturze.

Występowanie

Ptaszniki te występują wzdłuż zachodniego wybrzeża Brazylii. Najbardziej na północ wysuniętym gatunkiem jest A. maculatus, zaś najbardziej południowo wysuniętym gatunkiem jest A. minor.

Nowe gatunki ptaszników

Arboriticus celsoi – gatunek uznany za typowy. Występuje w Rio de Janeiro i Minas Gerais. Osiąga niecałe 3 cm długości ciała. Samce mają bardzo zredukowane kile bulbusów, samice posiadają pogrubione tylne odnóża.

Arboriticus petropolis
Arboriticus petropolis – niestety gatunek ten opisany został tylko i wyłącznie na podstawie samca. Wygląd samicy jest nieznany. Znalezione okazy miały niecałe 3 cm długości ciała. Zamieszkuje górskie lasy stanu Rio de Janeiro, w okolicy miasta Petropolis w Brazylii.

Arboriticus minor
Arboriticus minor – najmniejszy ptasznik w zestawieniu, znalezione okazy mierzyły niecałe 2,5 cm długości ciała. Ich zasięg występowania obejmuje tereny wysunięte najbardziej na południe ze wszystkich gatunków tego rodzaju, w okolicy miasta Pilar do Sul.

Arboriticus giganteus
Arboriticus giganteus – największy przedstawiciel rodzaju, jednak na standardy wszystkich ptaszników nadal bardzo mały, dorastający do ok. 4cm długości ciała. Co ciekawe naukowcy wiedzieli o istnieniu tego gatunku już od 2004 roku, bo wtedy został zebrany okaz typowy. Jednak dopiero teraz został on opisany.

Arboriticus maculatus
Arboriticus maculatus – jedyny jasnobrązowy gatunek w tym zestawieniu, z różowym połyskiem i czarnymi kropkami na nogach. W przeciwieństwie do innych gatunków samice A. maculatus nie mają pogrubionych odnóży IV pary. Jeśli chodzi o kolorystykę, to jest to najbardziej wyróżniający się gatunek. Podobnie jak A. giganteus osiąga około 4 cm długości ciała.

Gatunki przeniesione do Arboriticus:
Arboriticus spinosissimus (Mello-Leitão, 1923), jest to gatunek znany już wcześniej nauce, choć jak wszystkie inne gatunki tego rodzaju rzadko był obserwowany w naturze. Ptasznik ten jest ciemnobrązowy, czarnymi udami. Przypomina mi nieco nadrzewną wersję czarnawca wędrownego (Tliltocatl vagans).
Arboriticus tarsicrassus (Bücherl, 1947) – gatunek wcześniej znany nauce, jednak przez niektórych uznany za synonim Eupalaestrus spinosissimus. Borges i wsp., 2025 ponownie uznali go za osobny gatunek, dodatkowo po raz pierwszy opisali samca tego gatunku.

Inne zmiany:

Pamphobeteus holophaeus Mello-Leitão, 1923 został usunięty z synonimii z E. spinosissimus, przeniesiony do rodzaju Vitalius i uznany za młodszy synonim Vitalius dubius (Mello-Leitão, 1923).

Moim osobistym zdaniem największą uwagę przykuwa A. maculatus ze swoimi nakrapianymi odnóżami, cecha której nie widziałem u innych ptaszników i ciekawą kolorystyką, a także sporą wielkością w porównaniu z innymi gatunkami tego rodzaju. Medialnie największą uwagę zyskał jednak A. giganteus, głównie za sprawą nazwy: giganteus, czyli „gigantyczny”. Warto jednak pamiętać, że jest to gigant wśród maluchów.

Literatura i źródła zdjęć:

Borges, L.M., Abegg, A.D., Paladini, A. & Bertani, R. (2025) A new genus and five new species of arboreal tarantulas (Araneae: Theraphosidae) from Brazil. Zootaxa, 5679 (4), 521–551. https://doi.org/10.11646/zootaxa.5679.4.4
iNaturalist.org – Arboriticus

Liczba wyświetleń: 557

Jesteśmy na Google News. Dołącz do nas i śledź Terrarium codziennie. Obserwuj Terrarium!

NOTA PRAWNA
ZABRANIA SIĘ kopiowania zdjęć oraz utworów (artykułów) w całości lub w części BEZ ZGODY właściciela i administratora strony.
Zgodnie z Ustawą o Prawie Autorskim i Prawach Pokrewnych z dnia 4 lutego 1994 roku (Dz.U.94 Nr 24 poz. 83, sprost.: Dz.U.94 Nr 43 poz.170) wykorzystywanie autorskich pomysłów, rozwiązań, kopiowanie, rozpowszechnianie zdjęć, fragmentów grafiki, tekstów opisów w celach zarobkowych, bez zezwolenia autora jest zabronione i stanowi naruszenie praw autorskich oraz podlega karze. Znaki towarowe i graficzne są własnością odpowiednich firm i/lub instytucji.