Loading...
Pholcus phalangioides – nasosznik trzęś
Niemal każdy słyszał o nasosznikach. Towarzyszą człowiekowi od dawna i jest na ich temat wiele mitów. Pholcus phalangioides są hodowane zarówno dla przyjemności lub obserwacji jak i na karmówkę dla Portia spp.
Systematyka
Na świecie jest około 373 gatunków z rodzaju Pholcus, z tego trzy występują w Polsce (wypisane).
Pholcidae:
Pholcus
– Pholcus alticeps
– Pholcus opilionoides
– Pholcus phalangioides
Nazewnictwo
Pholcus phalangioides
Nazwa polska: nasosznik trzęś.
Nazwa angielska: Cellar Spider.
Nazwa niemiecka: Große Zitterspinne.
Nazwa czeska: třesavka velká.
Występowanie
Pholcus phalangioides pierwotnie występował w zachodniej Azji, został jednak zawleczony na wszystkie kontynenty (oprócz Antarktydy), w Polsce można go spotkać na południu i zachodzie kraju, niezbyt pospolity.
Aktywność
Całodobowa.
Biotop
W jaskiniach, piwnicach i domach.
Wygląd
Drobne i długonogie pająki o małych szczękoczułkach. Odnóża półprzeźroczyste, podobnie karapaks pośrodku którego widnieje nieregularna plama, czasem niewyraźnie przedzielona wzdłuż osi ciała pająka. Odwłok nieco wydłużony (nie okrągły!), jasnoszary lub szary, przez jego cienki oskórek prześwitują narządy wewnętrzne i treść pokarmowa.
Długość ciała Pholcus phalangioides to 7-10 mm (rozstaw odnóży ok 90 mm).
Jadowitość
Jad słaby, poza tym za względu na małe chelicery nie są jednak zdolne do przebicia skóry w większości miejsc.
Temperatura
Możemy je trzymać w temperaturze pokojowej.
Wilgotność
Pokojowa.
Terrarium
Dla dorosłego Pholcus phalangioides 15x15x15cm lub większe.
Wystrój zbędny, w pojemnikach o podanych powyżej wymiarach będzie przeszkadzał, możemy jednak dodać elementy ułatwiające rozpięcie pajęczyny, np. ułożone po bokach i pod sufitem.
Pojemnik powinien stać w ciemnym miejscu.
Żywienie
Różne stawonogi stawonogi. Nasoszniki zasłynęły z polowań na kątniki (Eratigena i Tegenaria spp.), chwytają również Gnaphosidae i potrafią przejmować sieci Steatoda. Wykazują się szybką reakcją i imponującą jak na posturę odwagą. Dzięki długim nogom mogą oplatać ofiarę będąc poza jej zasięgiem, co daje im przewagę. Dopiero gdy przeciwnik jest dobrze unieruchomiony, nasosznik zbliża się i kąsa, zazwyczaj w nogę lub skrzydło. Ofiara wysysana jest zazwyczaj również przez odnóże lub czułek, gdyż często jego drobne chelicery i małe pazurki jadowe nie pozwalają mu się przebić przez inne części ciała.
Rozmnażanie
Bardzo łatwe. Nasosznik po prostu usiłuje podejść do samicy dotykając ją delikatnie nogami, a następie wsunąć się pod nią i rozpocząć kopulację, która może trwać nawet koło 3 godzin. Nie zaobserwowałem żadnych zalotów. Po zapłodnieniu samica składa pakiet jajeczek, który nosi z przodu w nogogłaszczkach lub szczękoczułkach. Nie obserwowałem żadnych samic polujących w tym czasie. Młode (do kilkudziesięciu) po wykluciu przez jakiś czas pozostają na chaotycznej konstrukcji z nici, potem linieją i rozchodzą się w różne strony.
Gatunki podobne
…czyli z czym możemy trzęsia pomylić.
Dwa pozostałe gatunki, wymienione w punkcie „Systematyka” zasadniczo nie odbiegają wyglądem zewnętrznym od Ph. phalangioides.
Pholcus alticeps
Nazwa czeska: třesavka vysokohlavá.
Pholcus alticeps żyje w mieszkaniach, budynkach gospodarczych, piwnicach i jaskiniach. Jest to najczęściej spotykany w naszym kraju gatunek nasosznika.
Zasięg Pholcus alticeps jest dopiero badany, jednak stwierdzony został w zachodniej Azji, Ukrainie, Polsce, Czechach i Białorusi, najczęściej spotykany gatunek w naszym kraju.
Cechy charakterystyczne: samce Pholcus alticeps, jak wskazuje epitet gatunkowy (Pholcus alticeps, vysokohlavá), mają wysklepioną część głowową, więc ich oczy znajdują się na wzgórku. Rozmiar zazwyczaj około 6 – 7mm, ale ponoć może dorównywać swojemu kuzynowi – Ph. phalangioides. Poza tym zaleca się odróżnianie na podstawie narządów płciowych.
Pholcus opilionoides
Nazwa polska: nasosznik drobny.
Nazwa niemiecka: Kleine Zitterspinne.
Nazwa czeska: třesavka sekáčovitá.
Ph. opilionoides preferuje nieocieplone budynki, dziuple i pozostawione na dłużej narzędzie ogrodnicze, może też zamieszkiwać ułożone pod daszkiem lub przykryciem drewno opałowe.
Występuje w Kaukazie, Egipcie, południowej i środkowej Europie oraz Wyspach Brytyjskich.
Chechy chrakterystyczne: u Pholcus opilionoides plama na karapaksie przyjmuje kształt II lub ][. Słusznie zwany nasosznikiem drobnym – zazwyczaj nie przekracza 5,5 mm.
Opracowanie i źródła informacji
mantiss111
araneae.nmb.ch,
biolib.cz,
wiki.arages.de,
„Pajęczy Świat”, prof. Marek Żabka,
wypowiedzi dr Roberta Rozwałki,
oraz doświadczenia własne.
