[56]
Loading...
Waran Varanus olivaceus
Varanus olivaceus (Hallowell, 1856) – to pierwszy, znany współczesnej nauce waran zasługujący na miano owocożernego, a zarazem jeden z 3 odkrytych do tej pory ich gatunków (wszystkie należą do podrodzaju Philippinosaurus). Choć opisany już w 1856 r. to przez ponad 100 lat uważany był za gatunek wymarły. Dopiero w latach 70. XX wieku Walterowi Auffenbergowi udało się odnaleźć, schwytać i zbadać kolejne okazy. I jako jedyny przeprowadził wnikliwe badania nad ekologią tego gatunku. Ciemną stroną tego wydarzenia jest wybór najgorszej z możliwych metod pozyskiwania nowych okazów do celów badawczych czyli polowań przy udziale lokalnych myśliwych i wykorzystaniu hord psów przeciwko tym niezwykłym waranom. Zbyt wielkie zostały poniesione ofiary na ołtarzu nauki – z ponad 120 złowionych, w tak okrutny sposób waranów, aż 116 poniosło śmierć.
To duże jaszczurki – największe osobniki mogą osiągać nawet 180 – 200 cm długości całkowitej. O zielonkawo-szarym ubarwieniu z mniej lub bardziej widocznym wzorem poprzecznych pasów na szyi, grzbiecie, kończynach i ogonie (szczególnie wyraźne u mniejszych, młodych osobników).
Występowanie warana Varanus olivaceus
Filipiny
Aktywność warana Varanus olivaceus
Dzienna
Wygląd samca warana Varanus olivaceus
Samce dorastają do większych rozmiarów osiągając około 70 cm długości tułowia (SVL) i ok. 6,7 kg wagi (te największe, wyrośnięte mogą przekraczać nawet 9 kg).
Wygląd samicy warana Varanus olivaceus
Samice zdecydowanie mniejsze – ok. 51 cm długości tułowia i 2,6 kg wagi.
Biotop warana Varanus olivaceus
To gatunek endemiczny – występuje tylko w południowej części wyspy Luzon i na kilku mniejszych, pobliskich wyspach (Catanduanes i Polillo). Są mieszkańcami nizinnych lasów tropikalnych – preferując duże jego połacie, w nienaruszonym przez rabunkową działalność człowieka stanie. Większość czasu spędzają wysoko, wśród drzew – na dno lasu schodzą aby pożywiać się dojrzałymi, opadłymi owocami, tu również poszukują innej żywności.
Żywienie warana Varanus olivaceus
Dieta młodych Varanus olivaceus składa się głównie ze ślimaków i krabów. Natomiast dorosłe „butaany” w znacznej mierze są owocożerne. Wyjątkowo wybredne – wybierają tylko te dojrzałe, kilku zaledwie gatunków, w szczególności owoce Pandanus sp., Pinanga sp., Canarium sp., Gnetum sp., Ficus sp. Ponadto żywią się owadami i in. bezkręgowcami (chrząszcze, pająki, kraby, ślimaki) oraz ptakami i ich jajami.
Rozmnażanie warana Varanus olivaceus
Dojrzałość płciową uzyskują w wieku ok. 3 lat, przy długości tułowia (SVL) ok. 45 cm. Okres godowy poprzedzony jest rytualnymi walkami samców w dwunożnej postawie – tak przynajmniej wynika z obserwacji W. Auffenberga. W warunkach niewoli, w Avilon Montalban Zoo, w którym utrzymywano grupę 2.2 Varanus olivaceus w jednym zbiorniku nie zauważono takiego behawioru. Gody trwają od czerwca do września, natomiast jaja (w ilości od 4 do 11 sztuk, rzadko kiedy więcej) składane są między lipcem a październikiem, zazwyczaj w dziuplach lub w zbutwiałych powalonych drzewach.
Uwagi nt warana Varanus olivaceus
Największym zagrożeniem dla ochrony Varanus olivaceus jest degradacja środowiska naturalnego na skutek antropopresji. Ochronie nie sprzyja również zakorzeniona opinia wśród miejscowej ludności o wyjątkowości smaku mięsa tych jaszczurek. Ze względu na rzadkość jego pozyskiwania, a więc zapewne i cenę takiego rarytasu – nadaje to „prestiżu” tym wszystkim, którzy mogą sobie pozwolić na konsumowanie potraw z mięsa tych waranów.
Opracowanie i źródła informacji
Opracował Piotr Prokulewicz
Źródła informacji
1. Gray’s Monitor Lizards on Polillo Island D. Bennett
2. Varanoid Lizards of the World E.Pianka & D.King & R.King.
