Lycosa tarantula – tarantula włoska
Systematyka
Domena: eukarionty (Eucaryota)
Królestwo: zwierzęta (Animalia)
Typ: stawonogi (Arthropoda)
Podtyp: szczękoczułkowce (Chelicerata)
Gromada: pajęczaki (Arachnida)
Rząd: pająki (Araneae)
Podrząd: Opisthothelae
Infrarząd: Araneomorphae
Rodzina: Lycosidae
Rodzaj: Lycosa
Gatunek: Lycosa tarantula (Linnaeus, 1758)
Gatunki w rodzaju Lycosa
Rodzaj Lycosa liczy 235 gatunków z czego około 14 występuje w Europie:
- Lycosa ambigua (Barrientos, 2004) – Hiszpania
- Lycosa bedeli (Simon, 1876) – Północna Afryka i Sycylia
- Lycosa clarissa (Roewer, 1951) – Hiszpania
- Lycosa dacica (Pavesi, 1898) — Rumunia
- Lycosa granatensis (Franganillo, 1925) – Hiszpania
- Lycosa leireana (Franganillo, 1918) – Hiszpania
- Lycosa malacensis (Franganillo, 1926) – Hiszpania
- Lycosa narbonensis (Walckenaer , 1806) – tereny wokół Morza Śródziemnego
- Lycosa narbonensis cisalpina (Simon, 1937) – Francja
- Lycosa praegrandis (C. L. Koch, 1836) – Grecja aż po Środkową Azję
- Lycosa praegrandis discoloriventer (Caporiacco, 1949) – Albania
- Lycosa tarantula (Linnaeus, 1758) – Południe Europy, północna Afryka
- Lycosa tarantula carsica (Caporiacco, 1949) — Włochy
- Lycosa singoriensis (Laxmann, 1770) – strefa palearktyczna
- Lycosa spiniformis (Franganillo, 1926) — Hiszpania
- Lycosa subhirusta (Koch, 1882) – Majorka
- Lycosa virgulata (Franganillo, 1920) — Portugalia
Nazewnictwo
Nazwa angielska: „Tarantula wolf spider” lub po prostu „tarantula”.
Nazwa czeska: Slíďák tarentský
W języku potocznym często tarantulami nazywa się ptaszniki – jest to oczywiście błędne określenie. Błąd ten spowodowany jest angielską nazwą rodziny ptasznikowatych oraz wielu angielskich nazw ptaszników zawierających tę nazwę (np. „Mexican True Red Leg Tarantula” czy „Yucatan Rustrump Tarantula”). Pochodzenie angielskiej nazwy wywodzi się od omawianego gatunku Lycosa tarantula. Koloniści na nowo odkrywanych obszarach spotykali duże gatunki pająków (głównie rodziny Theraphosidae i Dipluridae) i nazywali je podobnie jak znane im duże pająki z Europy czyli tarantule.
Równie często spotkać można się z określaniem wszystkich przedstawicieli rodziny pogońcowatych (ang. wolf spiders) tarantulami, co również jest błędem. W Polsce nazwa „tarantula” stosowana poprawnie, powinna odnosić się tylko do gatunku tarantula rodzaju Lycosa. Często dla sprecyzowania używa się nazwy „tarantula włoska” (dla odróżnienia np. od Lycosa singoriensis, która nazywana jest tarantulą ukraińską).
Występowanie
Lycosa tarantula występuje w Południowej Europie. Podgatunek carsica najczęściej można spotkać na terenie Włoch.
Biotop
Pająki te można spotkać zarówno na terenach suchych i nasłonecznionych, jak i stosunkowo wilgotnych z piaszczystym podłożem. Średnia temperatura w w Włoszech na Nizinie Padańskiej wynosi 23-24°C, a na południu kraju 26-28°C. Maksymalna temperatura w lecie to około 40°C, przy napływie gorącego i suchego powietrza znad Sahary. W zimie średnia temperatura wynosi od 0-3°C na Nizinie Padańskiej we Włoszech oraz do 10-12°C na południu kraju.
Długość życia
Samice 4-5 lat, samce ok. 2 lat.
Wygląd
Jest to średniej wielkości pająk (samice osiągają ok. 3 cm, samce ok. 2 cm długości ciała). Ciemny wzór na odwłoku przypomina strzałkę. Na karapaksie posiada dwa ciemne pasy charakterystyczne dla rodziny pogońcowatych.
Terrarium
Wymaga dość dużego terrarium (kopie głęboki tunel, ale spędza też czas chodząc po powierzchni). Dla dorosłej samicy minimalne wymiary terrarium to 30x30x35 cm (dł/szer/wys). W terrarium powinno znaleźć się przynajmniej 15-20 cm podłoża. Jako podłoże należy stosować torf z piaskiem lub odpowiednio przygotowaną ziemię. Podłoże musi mieć konsystencję, która pozwoli pająkowi wykopać tunel. Nie może być zbyt sypkie, kamieniste lub twarde.
Niektórzy hodowcy zalecają umieścić w terrarium kilka źdźbeł trawy, gdyż pająki na wolności używa ich do wzmacniania tunelu.
W terrarium nie są wymagane żadne kryjówki ani konary służące do wspinaczki dla pająka.
Hodowla
Pająk szybki, bywa agresywny (szczególnie dorosłe osobniki). Prowadzi całodobowy tryb życia. W dzień większość czasu spędza przy wyjściu ze swojej kryjówki, czekając na ewentualną zdobycz. Nie buduje sieci. Dorosłe samice i młode pająki kopią pionowe tunele, mogące sięgać w przypadku dorosłych samic ponad 20 cm długości. Dorosłe samce wędrują w poszukiwaniu partnerek i nie kopią tunelu. Pająki te mają bardzo dobry wzrok, który dzięki specyficznej budowie ciała pozwala im widzieć duży obszar terenu. Wykorzystują tą cechę przy polowaniach. Dodatkowym ułatwieniem jest wyczuwanie przez nie drgań (podobnie jak u ptaszników) wytwarzanych przez ofiarę.
Temperatura powinna wynosić ok. 26°C w dzień i ok. 22°C w nocy. Wilgotność należy utrzymywać na poziomie ok. 60% (wilgotność powietrza nie jest bardzo istotna ale trzeba dbać o to aby podłoże było zawsze wilgotne w jednej z części pojemnika hodowlanego). Pająk źle znoszący przesuszenie – może wtedy odrzucać odnóża i w końcu paść.
Pająk wymagający zimowania – od listopada do lutego, należy terrarium wraz z pająkiem przenieść do niezbyt jasnego pomieszczenia w którym temperatura będzie wynosiła około 10°C . Będzie to symulowało naturalną zmianę pór roku. Pająk w tym okresie zapadnie w hibernację w swojej kryjówce. Nie stosowanie zimowych spadków temperatur powoduje skrócenie życia pająka.
Lycosa tarantula lubi jasne i oświetlone miejsca. Szczególnie zalecane jest aby samica z kokonem mogła go wystawiać na działanie promieni słonecznych przynajmniej na kilkanaście minut dziennie (jest to korzystne dla zarodków znajdujących się wewnątrz kokonu – być może jak podają niektóre źródła zmniejsza to liczbę bakterii).
Pająki karmimy różnymi owadami proporcjonalnymi do wielkości pająka. Najchętniej polują na bardziej ruchliwe owady takie jak świerszcze czy muchy. Można zauważyć nieco mniejsze zainteresowanie larwami mącznika. Młodym podajemy muszki owocówki, malutkie mączniki i wylęg świerszcza.
Ciekawostki
Dawniej wierzono, że ukąszenie tarantuli wywołuje chorobę nazywaną tarantyzmem. Choroba ta cechowana była takimi objawami jak: bóle, duszności, kołatanie serca, pragnienie czy pobudzenie seksualne. Najciekawszym objawem jednak była nieodparta chęć tańca. Osoby, które zapadły na tarantyzm tańczyły, aż do całkowitego wyczerpania sił. Najczęściej zapadały na ta chorobę osoby młode. Wierzono, iż tarantyzm leczy taniec przy bardzo szybkiej i rytmicznej muzyce nazywany Tarantelą.
Jad
Jad wykazuje znikome właściwości neurotoksyczne. U człowieka powoduje hemolizę (zniszczenie erytrocytów) jednak ilość jadu zaaplikowana przez pająka przy ukąszeniu nie jest w stanie wpłynąć na zdrowie człowieka.
Objawy jakie mogą wystąpić po ukąszeniu to obrzęk i zaczerwienienie w miejscu ukąszenia oraz lekko podwyższona temperatura. W skrajnych przypadkach mogą wystąpić zawroty głowy lub wymioty (zdarza się to jednak naprawdę bardzo rzadko).
Należy dodatkowo pamiętać o tym, że jeśli pająk ma kontakt z ziemią to może na kłach jadowych przenosić np. pałeczki tężca. Dlatego po ukąszeniu należy bezzwłocznie przemyć ranę wodą utlenioną lub w przypadku jej braku czystą, bieżącą wodą. Jeśli nie zaobserwujemy u siebie żadnych niepokojących objawów wizyta u lekarza nie jest konieczna.
Rozmnażanie
Samiec jest mniejszy i smuklejszy od samicy. Samiec nie buduje i nie przebywa w tunelu. Samica w pobliżu swojej kryjówki pozostawia ślad chemiczny świadczący o przynależności do gatunku i dojrzałości płciowej dlatego należy wpuszczać samca do terrarium samicy.
Rozmnażanie nie jest trudne i jedyny problem może stanowić dobranie dorosłej pary. Samica nie jest agresywna wobec samca i rzadko dochodzi do jego zjedzenia (choć takie przypadki się zdarzają).
Przed dopuszczeniem należy oba pająki dobrze nakarmić.
Akt miłosny wygląda w ten sposób, że najpierw samiec powoli zbliża się do samicy demonstrując chęć kopulacji. Zaloty mogą trwać dość długo. W ostatecznej fazie samiec wchodzi na samicę aby ją zapłodnić.
Gdy samica zrobi kokon nosi go przyczepionego do kądziołków przędnych. Nie należy odbierać samicy kokonu gdyż samica po jego otwarciu opiekuje się młodymi nosząc je na sobie (podobnie jak robią to skorpiony).
Młode schodzą z samicy po pierwszej wylince i wtedy należy je przełożyć do osobnych pojemników.
Uwagi
W handlu często pojawiają się pająki pod nazwą „Lycosa tarantula”. Zazwyczaj jednak nie są to pająki gatunku tarantuala a nieraz nawet pająki nie należące do rodzaju Lycosa. Należy pamiętać, że do rodziny Lycosidae należy ponad 100 rodzajów zawierających łącznie ponad 2300 gatunków pająków z czego wiele jest do siebie bardzo podobnych. Bez odpowiedniej wiedzy i doświadczenia lub użyciu klucza zdarza się, że właściwe oznaczenie gatunku może być bardzo trudne.
Opracowanie i źródła informacji
Autor: Łukasz Koclęga – „Beliar”
Literatura:
„The european „Tarantula” Introduction to he Genus Lycosa in Western europe”, Reptilia nr 51
http://www.australasian-arachnology.org/arachnology/araneae/lycosidae
http://www.xs4all.nl/~ednieuw/Spiders/Lycosidae/Lycosidae.htm
http://www.scielo.br/scielo.php?script=sci_arttext&pid=S1678-91992009000100013&lng=en&nrm=iso&tlng=en
http://lancaster.unl.edu/pest/resources/wolfspider.shtml
http://research.amnh.org/iz/spiders/catalog/LYCOSIDAE.html
Do końca nie zrozumiałem biotop i występowanie, robiłem to na nagłówki osobne. Czy zatem dla podgatunku wyróżnionego warunki jak na nizinie padańskiej a reszta jak na południu Włoch czy jak w końcu.