Epipedobates tricolor – drzewołaz trójbarwny

Epipedobates tricolor – drzewołaz trójbawny

Spis treści

Systematyka

Starsze synonimy

Prostherapis tricolor
Dendrobates tricolor
Phyllobates tricolor
Phyllobates antoniem
Dendrobates anthonyi
Epipedobates anthonyi
Colostethus paradoxus

Nazewnictwo

Nazwa angielska: Phantasmal Poison Frog

Nazwa niemiecka: Dreistreifen-Baumsteiger

Nazwa holenderska: Driekleurige gifkikker

Występowanie

Drzewołazy trójbarwne występują na zachodnich zboczach Andów, w południowo zachodnim Ekwadorze w prowincjach El Oro, Bolivar, oraz Azuay. E. tricolor były znajdowane także w przygranicznych regionach Peru. Występują przeważnie na wysokości 1200-1800 m n.p.m. nierzadko, niektóre formy są spotykane na terenach znacznie niżej położonych, jak i wyżej np. forma początkowo uznana za oddzielny gatunek zwana Colostethus paradoxus, obecnie uważana za synonim E. tricolor występuje nawet na wysokości 2535 m n.p.m. Typowy biotop w jakim występuje drzewołaz trójbarwny to porośnięte gęstymi trawami oraz drzewami pieprzowymi wilgotne tereny nad drobnymi strumykami, na wysokości około 1500m n.p.m. Przeważnie znajdowane są w wilgotnych miejscach, ukryte pod skałami, lub innymi obiektami, zawsze w pobliżu wody, gdzie temperatura w czasie dnia sięga około 26-28ºC, w nocy często spada nawet do 14ºC. Klimat jest tam dość spokojny i wilgotny.

Wygląd

Drzewołazy trójbarwne są jednymi z mniejszych gatunków drzewołazów, długość ich ciała nie przekracza 3 cm. W zależności od płci poszczególne osobniki różnią się wielkością, i tak osobniki męskie są mniejsze i osiągają wielkość około 23mm, a żeńskie rosną do 26mm. Ich podstawowym ubarwieniem jest kolor czerwony, (w zależności od populacji może on być jaskrawo czerwony, aż po ciemny granat) na grzbiecie widoczne są trzy pasy przeważnie białe lub zielonkawe (u niektórych populacji pasy te mogą być słabiej widoczne a nawet zanikać, mogą też się rozszerzać).

Zachowanie

Drzewołazy trójbarwne prowadzą dzienny tryb życia. Noc spędzają w ukryciu, a w dzień wychodzą polować. W terrarium są bardzo widoczne, dają się łatwo obserwować, nie są zbyt płochliwe, jednak by swobodnie się czuły i dały się obserwować, w trakcie ich normalnego zachowania, należy dać im odrobinę elementarnego spokoju. Przyzwyczajone do miejsca, i opiekuna są bardzo wdzięcznym podmiotem obserwacji, również spokojnie można przyglądać się ich zachowaniom godowym, które są bardzo ciekawe. Gatunek ten nie przejawia agresji w stosunku do innych gatunków, ale czasami może dojść do bójki pomiędzy samiczkami, są to dość krótkie i niegroźne „bójki” kończące się ucieczką słabszego osobnika, dlatego konieczne jest by terraria w których trzymamy kilka samiczek miały sporo miejsc do ukrycia. Żabki te mimo dość spokojnego usposobienie mogą wpaść w panikę i zacząć szybko uciekać w momencie wykrycia przez siebie zagrożenia. Sytuacje takie mogą mieć miejsce w momencie, kiedy próbujemy manipulować w terrarium, np. przy zabiegach pielęgnacyjnych. Należy zachować wtedy szczególną ostrożność, gdyż żaby mogą wyskoczyć z terrarium, co stwarza dla nich duże zagrożenie.

Terrarium

Drzewołazy te najlepiej trzymać w niewielkiej grupie składającej się z 2 samczyków i 3 samiczek. Dla takiej grupki wystarczy niewielkie terrarium o wymiarach 60x50x60 cm. Temperatura w dzień powinna utrzymywać się na poziomie około 24-28ºC, a wilgotność na poziomie około 80-90%, w nocy temperatura powinna spadać do około 20ºC, a wilgotność wzrastać do 100%, dlatego konieczne jest wieczorne zroszenie terrarium. Część terrarium powinna być gęsto zarośnięta roślinami, takimi jak bromelie, bluszcze, fikusy, paprocie i storczyki. Na dnie możemy zasadzić mchy, oraz rozłożyć liście bukowe lub dębowe. Na dnie warto też przygotować mały zbiornik z wodą, do której drzewołazy bardzo chętnie wchodzą, należy jednak pamiętać by poziom wody nie był zbyt duży, maksymalnie 1cm, dla młodzieży odpowiednio mniejszy. Terrarium oświetlamy w cyklu 12-sto godzinnym.

Żywienie

Gatunek ten nie sprawia najmniejszych kłopotów, jeśli chodzi o karmienie. W zasadzie jesteśmy w stanie wykarmić go i utrzymać w bardzo dobrej kondycji podając jedynie muszki owocówki, które raz – dwa razy w tygodniu posypujemy witaminami (może być zwykły vibowit) oraz wapnem. Żabki chętnie jedzą także skoczogonki, tropikalne odmiany stonóg (white woodlice), żuczki fasolowe, wylęg świerszcza (osobiście nie polecam świerszczy, gdyż kilka tygodni po karmieniu wylęgiem możemy mieć w terrarium poobgryzane rośliny przez dorosłe świerszcze, a wyłapanie ich nie jest takie proste), plankton łąkowy w tym młode świerszcze i koniki polne, a także mszyce. W zasadzie tricolorki zjedzą wszystko, co się rusza i zmieści im się w pyszczku. Drzewołazy należy karmić 4 – 5 razy w tygodniu pozwalając najeść im się do woli.

Dymorfizm

Stuprocentowe rozpoznanie płci staje się dopiero możliwe u dorosłych osobników, które zaczynają przejawiać chęć rozmnażaniem. Podstawową cechą, jaka pozwoli nam rozróżnić płeć jest śpiew samczyków, poza tym panowie są mniejsi, i mają smuklejszą budowę ciała. Samiczki są większe, o bardziej masywnej budowie, mają większy brzuszek. Jeśli uda nam się zaobserwować gody i sam akt kopulacji, to możemy być pewni, że żabka u góry to samczyk, a na dole odpowiednio samiczka.

Rozmnażanie

Dorosłe, zdrowe i dobrze odkarmione drzewołazy nie sprawiają wielu trudności przy rozmnażaniu. W zasadzie, gdy osiągną dojrzałość, będąc dobrze odkarmionymi żabkami potrafią regularnie, co tydzień składać skrzek, w ilości nierzadko przekraczającej 20 sztuk, najczęściej jednak około 15-20 ziarenek. Gody drzewołazów rozpoczynają się od zalotnych śpiewów samczyka, który wabi nimi samiczkę. Zwabiona śpiewem samiczka podchodzi do samczyka, potem rozpoczynają się godowe „tańce”. Po chwili, jeśli samiczce odpowiada miejsce i samczyk, dochodzi do złożenia skrzeku. Podczas jego składania samczyk wchodzi na samiczkę i zapładnia skrzek. W tym czasie należy zapewnić drzewołazom spokój w pomieszczeniu, w którym znajduje się terrarium. Przy zachowaniu odrobiny spokoju można je w trakcie składania skrzeku obserwować, tak jak i całe gody.

Po złożeniu skrzeku samiczka odchodzi, a na straży pozostaje samczyk, który dba o to by skrzek pozostawał stale wilgotny i nie wysechł. Rozwój skrzeku trwa w zależności od temperatury około 2 tygodni, po tym czasie samczyk przenosi młodziutkie kijanki do zbiornika z wodą, często jest to basenik z wodą lub nasada liści bromelii. Rozwój kijanek w zależności od temperatury i dostępności pokarmu trwa od miesiąca nawet do 2 miesięcy. Następnie dochodzi do metamorfozy i wyjścia żabek na ląd. Po około 1-2 dniach zanika ogonek i żabki zaczynają polować.

Trzymając w terrarium żaby warto znaleziony skrzek przenieść do naczynia, w którym będziemy go inkubować, może być to szalka petriego lub mały plastykowy pojemniczek, ważne by był przykryty, tak by utrzymywała się stała, wysoka wilgotność, a woda nie wyparowywała zbyt szybko. W naczynku tym powinna znajdować się odrobina wody, ale tak by nie przykrywała skrzeku a jedynie delikatnie go omywała. Gdy po około 2 tygodniach zbliża się czas „wykluwania” kijanek, można to zaobserwować po zaniku naczyń włosowatych (krwionośnych) przechodzących przez białko(?), należy dolać odrobinę wody, tak by kijanki, które opuściły skrzek miały stały kontakt z wodą, ale skrzek nadal nie może być całkowicie zanurzony w wodzie. Gdy wszystkie kijanki opuszczą skrzek, można im w tym delikatnie pomóc, ale należy bardzo przy tym uważać i robić to niezwykle delikatnie, przenosimy je do naczynka wypełnionego wodą, do wysokości około 1-1,5 cm i zaczynamy je karmić.

Kijanki karmimy rozdrobnionymi płatkami dla rybek akwariowych, warto mieć kilka różnych i podawać je na zmianę, podajemy również sproszkowaną suszoną pokrzywę, mrożone pokarmy dla rybek, takie jak dafnia, oczlik czy też solowiec. Fundamentalną sprawą dla prawidłowego rozwoju kijanek jest czystość i jakość wody, w jakiej przyjdzie im żyć. Dlatego nie należy trzymać kijanek w wodzie z kranu, dobrym rozwiązaniem jest źródlana woda butelkowana niegazowana, nawet ta z najniższej półki jest lepsza od wody wodociągowej. Czystość zapewniamy poprzez codzienną wymianę wody, oraz podawanie niewielkich ilości pokarmu, tak by nie zabrudził szybko wody. Kijanki z powodzeniem można trzymać razem w jednym pojemniku pod warunkiem że są tej samej wielkości. Kijanki trzymamy w temperaturze około 25^oC, w takiej temperaturze już po około miesiącu zaczynają się rozwijać kończyny i może dojść do metamorfozy. Małe żabki zaczynają wychodzić z wody mając jeszcze dość spory ogonek, wówczas przenosimy je do większego pojemnika. Po zakończeniu metamorfozy zaczynamy je karmić, najlepiej skoczogonkami, ale mogą być to także muszki owocówki (d.melanogaster). Dobrze karmione młode żabki szybko się rozwijają, zaczynają się wybarwiać i już po około 9 miesiącach osiągają dojrzałość płciową.