Gromphadorhina portentosa – karaczan madagaskarski

Gromphadorhina portentosa – karaczan madagaskarski

Popularny gatunek terrarystyczny. Na wielu oglądających robi duże wrażenie, zwłaszcza przy dość licznej obsadzie terrarium. Zdenerwowane, lub brane do ręki syczy dość głośno, często syki słychać również w terrarium podczas przepychanek pomiędzy poszczególnymi osobnikami. Co więcej potrafi chodzić po szybach. Dotyczy to nawet dużych i ciężkich osobników, więc trzeba brać to pod uwagę przy urządzaniu terrarium.

Systematyka

Karaczan madagaskarski (Gromphadorhina portentosa Schaum, 1853)

Nazewnictwo

Nazwa polska: Karaczan madagaskarski

Nazwa angielska: Madagascar hissing cockroach, Hissing Cockroach, Hisser

Nazwa niemiecka: Die Madagaskar-Fauchschabe

Odmiany barwne

W handlu dostępna jest odmiana 'Orange’.

Długość życia

Dorosłe osobniki od 6 do 12 miesięcy. Rozwój larw trwa w zależności od temperatury i dostępności pokarmu od 6 do 8 miesięcy.

Wygląd

Bezskrzydły, duży karaczan. Głowa i przedplecze czarne lub czarno brunatne. Kolejne segmenty tułowia brązowe z ciemnym obrzeżeniem i nielicznymi plamkami. Odwłok brązowy, bardzo często z dwoma rzędami czarnych plamek na każdym segmencie. Przedplecze samicy gładkie i wypukłe. U samca z charakterystyczną półksiężycowatą listwą. Odnóża ciemne z kolcami na goleniach. Larwy brunatne i czarne, silnie grzbieto-brzusznie spłaszczone, mają wydłużony kształt – są mniej „pękate” od larw wielu innych gatunków karaczanów.

Duży karaczan, dorastający do 7-8 cm długości.

Występowanie

Madagaskar.

Aktywność

Głównie nocą i wieczorami, a także przy niezbyt intensywnym oświetleniu w dzień.

Biotop

Tropikalny.

Terrarium

Podłoże z mieszanki torfu z piaskiem lub substratu kokosowego. Grubość około 2-3 cm i więcej. Na ściółce układamy duże kawałki kory, korzenie, próchno,liście bukowe i dębowe, można również ułożyć kaskadowo płaskie kamienie zachowując pomiędzy nimi szczeliny, w których mogą się chować owady. Ściankę tylną można wykleić korą, korkiem lub bambusem. Terrarium bez roślin (wszystkie zostaną szybko zniszczone), miseczka z wodą.

Wielkość terrarium

Wymiary 30/40/30 cm. Zalecana o wiele większa, zwłaszcza przy hodowli w większych osobników w dużych stadach. Ważna jest nie tyle pojemność terrarium ile powierzchnia i liczba miejsc, w których owady mogłyby się chować i czuć bezpiecznie.

Oświetlenie

Cykl 10-12 godziny, nie ma specjalnego znaczenia w hodowli dlatego, może być słabe. Można też z niego zrezygnować pozostawiając ewentualnie dostęp niezbyt silnego światła dziennego.

Temperatura

Zaleca się 27-29°C, może być niższa – najlepiej jednak powyżej 20°C, wpływa ona zarówno na tempo wzrostu larw jak i na długość życia owadów dorosłych.

Wilgotność

Około 60-80%, terrarium codziennie powinno być zraszane letnią wodą. Przy dość grubej warstwie podłoża i ogrzewaniu „podłogowym” (kabel grzewczy) można po prostu niezbyt obficie podlewać podłoże.

Żywienie

Można podawać zarówno pokarm mokry, jak i suchy. Do mokrego należą: owoce, tarta marchew, liście mniszka lekarskiego, kapusta pekińska, cykoria, babka, gotowane i surowe jarzyny, zioła. Do suchego: płatki owsiane, otręby pszenne, okruchy pieczywa, płatkowane pokarmy dla ryb, suchy pokarm dla psów lub kotów. Czasem, dla odmiany, można podać kawałki mięsa. Należy pilnować, by pokarm nie zapleśniał. Karaczany niechętnie jedzą pokarm nieświeży i zły jakościowo. Zawsze należy podawać pokarm w miseczce.

Dymorfizm płciowy

Po przedpleczu. U samicy gładkie i wypukłe, u samca z charakterystyczną listwą.

Rozmnażanie

Gatunek jajożyworodny. W miocie bywa po kilkadziesiąt sztuk. Larwy czarne, owalne, dość gładkie z jasnymi plamkami na grzbietowej stronie tułowia. Początkowo mierzą około 6-9 mm długości, ciało silnie spłaszczone około dwukrotnie dłuższe od jego szerokości. Młode szybko rosną i po kilku wylinkach zmieniają barwę na brunatno czarną. W zależności od temperatury, dostępności i rodzaju pokarmu rozwój trwa 6-8 miesięcy.

Łączenie

Można go hodować w jednym, najlepiej dużym zbiorniku z innymi gatunkami karaczanów.

 

Opracowanie i źródła informacji
Opracowali Grzegorz Duniec, Xander na podstawie własnych doświadczeń oraz literatury:
Bielecka J., Budziszewski A. (1998).: Owady w terrarium Agencja wydawnicza „Egros” s. C., Warszawa.