Gady ______nie_wiem_po_co_to_dodalem

Gady to gromada kręgowców, której największy rozkwit przypadł na erę mezozoiczną. Do której w okresie największego rozkwitu należało 18 rzędów gadów, z których obecnie żyją tylko cztery, pozostałe wymarły w końcu ery mezozoicznej.

Współczesne gady należą do czterech rzędów:

Żółwie (Testudines, Chelonia)- rząd obejmujący 2 podrzędy (żółwie bokoszyjne i żółwie skrytoszyjne) z 12 rodzinami i ok. 300 gatunkami. Żyją na wszystkich kontynentach (z wyjątkiem Arktyki i Antarktydy) oraz w ciepłych morzach i oceanach.

Krokodyle (Crocodylia)- rzędu obejmującego 3 rodziny: aligatory, gawiale oraz krokodyle właściwe (Crocodylidae). Są jedynymi żyjącymi współcześnie przedstawicielami gadów naczelnych. Znanych jest 22 współcześnie żyjących gatunków krokodyli, tworzących ok. 38 lokalnych podgatunków.

Hatterie (Sphaenodon punctatus oraz Sphenodon guntheri), jedyny do dziś żyjący przedstawiciel rzędu gadów ryjogłowych – Rhynchocephalia (wymarłych sto milionów lat temu). Zwany również tuatarą, obecnie występuje tylko na kilkunastu skalistych wysepkach wokół Nowej Zelandii.

Gady łuskonośne (Squamata), rząd gadów, obecnie najliczniejszy w gatunki, obejmuje ok. 7000 gatunków.
Dzieli się trzy podrzędy:

Jaszczurki (Sauria) większość gatunków zamieszkuje strefy tropikalne i subtropikalne. Aktualnie znamy ok. 23 rodzin i ponad 4000 gatunków.

Węże (Serpentes), obejmujący ok. 10 rodzin i 2800 gatunków. Występują na całej kuli ziemskiej, we wszystkich środowiskach ekologicznych, z wyjątkiem obszaru wiecznych śniegów i najwyższych gór. Większość gatunków żyje w rejonach subtropikalnych i tropikalnych.

Amfisbeny (Amphisbaenidae) podrząd obejmujący 4 rodziny z 18 rodzajami i ok. 145 gatunkami. Tworzą jednolitą grupę zwierząt wyraźnie różniącą się od jaszczurek i węży, przystosowaną do podziemnego trybu życia. Większość gatunków beznoga. Skórę głowy pokrywają duże rogowe tarczki, reszta ciała pokryta łuskami ułożonymi w pierścienie wokół ciała. Kończyny z długimi pazurami przystosowane do kopania w ziemi. Długość ciała poszczególnych gatunków 9-80 cm.

Łącznie współcześnie żyje do 7000 gatunków gadów.
Systematyka gadów nie jest ostatecznie ustalona.

Skóra gadów jest sucha, z małą ilością gruczołów, pokryta jest rogowymi łuskami. Współczesne gady są zwierzętami zmiennocieplnymi (temperatura ich ciała jest zależna od temperatury otoczenia), stałocieplnymi były prawdopodobnie niektóre kopalne gady naczelne: pterozaury i dinozaury.

Są zwierzętami, w przeważającej liczbie gatunków, lądowymi.

Aktualizowane artykuły