Citharischius spp.

Dorosła samica – Pelinobius muticus – ptasznik

Citharischius spp.

Nazwa rodzaju: Citharischius.

Dawna nazwa to Monocentropella.

Angielska nazwa to King Baboon

* Rodzaj Cirharischius zrzesza obecnie (stan na 2006 rok) dwa gatunki pająków: Citharischius crawshayi i Citharischius stridulantissimus. Citharischius stridulantissimus nie jest spotykany w hodowlach krajowych, dlatego opis rodzaju napisano pod kątem hodowli, biologii i występowania ptasznika Citharischius crawshayi.

Rodzaj Citharischius skupia pająki występujące w Afryce. Popularnym mieszkańcem naszych terrariów jest

Cirharischius crawshayi (aktualna nazwa Pelinobius muticus). Żyje w Tanzanii, Kenii i Ugandzie. Na terenach, gdzie żyje, wilgotność nie spada zwykle poniżej 70-80%, a temperatura utrzymuje się w zakresie 22-29°C. Jest ptasznikiem podziemnym i kopie długie (często do 1 m), rozgałęzione nory, w których zwykle przebywa dojrzała samica lub młody samiec. Dorosłe samce o wiele częściej spotyka się poza kryjówkami, podczas wędrówek w poszukiwaniu samic. Gatunek ten rośnie i rozwija się dość wolno, dlatego długość życia samców jest odpowiednio dłuższa, niż u wielu innych ptaszników (żyją do pięciu lat). Samice tego gatunku są również długowieczne i dożywają do kilkunastu lat. Wylinki przechodzi pod ziemią i wbudowuje je zwykle w ścianki tunelu, celem umocnienia. Jest to piękny, brązowy ptasznik o bardzo masywnych, przystosowanych do kopania odnóżach oraz posiadający charakterystyczne, krótkie włoski na ciele. W naturze gatunek ten żywi się wszelkiego rodzaju bezkręgowcami, począwszy od karaczanów, skończywszy na świerszczach. Jest to także pokarm, który doskonale sprawdza się w warunkach hodowlanych. Młodym podaje się larwy mącznika lub pinki wędkarskie.

Wybrane gatunki

1. Citharischius crawshayi (Pocock, 1900) -> aktualna nazwa Pelinobius muticus
2. Citharischius stridulantissimus (Strand, 1907) -> Obecnie Eumenophorus stridulantissimus

Jadowitość

Wszystkie afrykańskie ptaszniki dysponują bardzo silnym jadem. Tak też jest w przypadku przedstawicieli rodzaju Citharischius.

Zachowanie

Przeczytaj najpierw artykuł ogólny Zachowanie ptaszników.

Rozdrażniony ptasznik w naturalnych (lub zbliżonych do naturalnych w wypadku hodowli) warunkach zwykle ucieka do wykopanego przez siebie tunelu.

Należy jednak pamiętać, że jest to gatunek agresywny i rozdrażniony może zaatakować bez ostrzeżenia. Zwykle jednak przed atakiem na krótko przyjmuje pozycję obronną i nierzadko wydaje sykliwe dźwięki. Jad jest silny, wystarczający do szybkiego uśmiercenia ofiary lub obezwładnienia napastnika. Dla człowieka ukąszenie może być niebezpieczne. Oprócz opuchlizny i silnego bólu, może dojść do zaburzeń oddychania, czy też wymiotów.

Dymorfizm płciowy

Przeczytaj najpierw artykuł ogólny Dymorfizm płciowy u ptaszników.

Samiec jest nieco bardziej owłosiony, posiada bulbusy oraz jest prawie dwukrotnie mniejszy od samicy.

Rozmnażanie

Przeczytaj najpierw artykuł ogólny Rozmnażanie ptaszników.

Spotkałem się z różnymi relacjami dotyczącymi trudności rozmnażania gatunku Citharischius crawshayi. O ile w niektórych przypadkach kopulacja przebiegała bezproblemowo, tak w innych, samiec zostawał pożarty zanim jeszcze zdążył dać jakikolwiek sygnał samicy (należy zauważyć że samiec jest o 4-5 cm mniejszy od samicy i w kontakcie z rozdrażnioną partnerką nie ma szans na przeżycie, o ile nie asekuruje się ucieczką) lub łączenie nie dochodziło do skutku z innych powodów. Zarówno samiec jak i samica powinny być obficie karmione na kilka dni przed dopuszczeniem. Jeżeli kopulacja się udała, samica po około 60 dniach składa kokon, z którego po około dwóch miesiącach wylęga się kilkaset nimf.