Budowa terrarium – pytania

9. Ogrzewanie (wiadomości ogólne)

W hodowli zwierząt terraryjnych, zapewnienie odpowiedniej temperatury jest kluczowym elementem dla ich prawidłowej hodowli. Najczęściej stosuje się połączenie funkcji ogrzewania i oświetlenia, wykorzystując do tego celu żarówki z odbłyśnikiem. W handlu dostępne są specjalne żarówki dla gadów – nie są one jednak raczej warte polecenia ze względu na wysoką cenę (ponad 20zł) i małą trwałość. Pomimo tego że mają na opakowaniu napisane iż emitują promienie UV, to nie jest to odpowiedni zakres dla gadów. Znacznie lepszym, ze względu na cenę, ale i również ze względu na możliwą do uzyskania temperaturę są żarówki dostępne w sklepach elektrycznych. Najpopularniejsze są żarówki Polam Piła – ok. 2-3 zł, OSRAM – ok. 3-4 zł oraz Philips – ok. 5 zł. Żarówki z Piły dają bardzo równomiernie rozłożone ciepło, ale biorąc pod uwagę ich moc, dają go stosunkowo niewiele. Żarówki OSRAM są bardziej wydajne, również dając równomiernie rozłożone ciepło. Promienniki Philips’a za to dają bardziej skupione, punktowe ciepło, jednak są relatywnie najwydajniejsze. Wybór żarówki zależy od wielkości terrarium oraz wysokości na jakiej ją umieścimy. W przypadku, kiedy żarówka znajdzie się dość wysoko – lepszym rozwiązaniem są żarówki Philips. W momencie gdy chcemy stworzyć miejsce do wygrzewania o podłużnym kształcie – najlepiej zastosować dwie lub trzy żarówki w rzędzie. Do kontroli temperatury polecam zdecydowanie ściemniacz elektryczny. W supermarketach budowlanych można kupić zwykle droższe modele (w granicach 100zł), ale polecam wizytę w niedużych, osiedlowych sklepach z art. elektrycznymi. Można tam często kupić zdecydowanie tańsze ściemniacze (ok. 50 zł). Trzeba również pamiętać, iż ściemniacz może sterować żarówką, lub zestawem żarówek o minimalnej mocy 60W.

Poza tym, mogę polecić żarówki firmy Philips, o dużym kloszu zbudowanym z podwójnej warstwy szkła, dzięki czemu żarówka taka jest odporna na zachlapanie wodą przy spryskiwaniu terrarium. Kosztują one w granicach 20-30 zł i są dość rzadko spotykane, ale warto ich poszukać. Dostępne są one również w kilku kolorach – jeśli w terrarium stosujemy świetlówkę, możemy się pokusić dla przykładu o zielone światło dla węży w tym kolorze. Dzięki temu terrarium może wyglądać jeszcze efektowniej. Żarówki te zwykle mają moc 80W, jednakże dają relatywnie dużo ciepła – są one idealne do sterowania ściemniaczem.

Doskonałym rozwiązaniem, zarówno oświetlającym jak i ogrzewającym terrarium są oprawy do sufitów podwieszanych – dostępne w sklepach elektrycznych. Są one w miarę bezpieczne – co prawda zwierzę może dotknąć powierzchni żarówki, ale nie mają możliwości owinięcia się dookoła niej.

Nie polecam podłączania żarówek grzewczych do termostatu, ze względu na duże wahania temperatury, jakie to może powodować oraz mruganie światła, które ma w takiej sytuacji miejsce.

Jako dodatkowe ogrzewanie, działające również w nocy polecam kable i maty grzewcze. Należy je zakopać w ściółce i podłączyć do ściemniacza lub termostatu.
W możliwie najlepiej przygotowanym terrarium, dobrze jest na podłodze położyć gres lub terakotę, pod którą układamy przewód grzewczy. Takie rozwiązanie zapewni dużą bezwładność temperatury, czyli brak gwałtownych skoków. Dodatkowo w przypadku krótkotrwałych braków prądu, zakumulowane w ceramice ciepło zapewni odpowiednią temperaturę.
W przypadku zwierząt, które dużą część swojego czasu spędzają na ziemi, lepiej zastosować ściemniacz elektryczny niż termostat. Drugim wyjściem jest gruba warstwa ściółki – minimum 5-10 cm, wymieszana z piaskiem która zapewni iż podłoga nie będzie się punktowo nagrzewać do zbyt wysokiej temperatury. Konieczne jednak jest wymieszanie ściółki z piaskiem oraz ustawienie kilku kamieni, które będą się nagrzewać i promieniować ciepło do terrarium. Jeśli o tym zapomnimy, podłoga będzie się nagrzewać do bardzo wysokiej temperatury (nawet 50 lub więcej stopni) a ściółka z kokosa będzie tę temperaturę izolować i nie pozwoli na ogrzanie terrarium.

W przypadku gatunków spędzających większość czasu na drzewach, można z powodzeniem zastosować sterowanie termostatem.

Jeszcze lepszym rozwiązaniem jest zakup regulatora temperatury (tzw. termostat), przeznaczonego do sterowania ogrzewaniem podłogowym. Tego typu urządzenia wahają się ceną w granicach 30 – 300 zł, chociaż najbardziej rozbudowane modele mogą przekroczyć granicę 1000 zł. W każdym razie nas, terrarystów interesują modele które umożliwiają precyzyjną kontrolę temperatury oraz mają możliwość ustawiania niezależnej temperatury na dzień oraz na noc. Taki sterownik możemy zaprogramować, aby włączał ogrzewanie podłogowe dla przykładu na dwie godziny przed włączeniem świateł – w przypadku ceramicznej podłogi tyle mniej więcej trwa jej rozgrzanie wraz z warstwą ściółki. Zmiana temperatury na nocną może również odbyć się przed zgaszeniem świateł – z powodu akumulacji ciepła, płytki ceramiczne bardzo wolno stygną i temperatura spada bardzo powoli. Tego typu urządzenia kosztują około 200 zł, dostępne są w marketach budowlanych oraz sklepach i hurtowniach zajmujących się ogrzewaniem podłogowym. Większość urządzeń z tej klasy umożliwia sterowanie temperatury z dokładnością rzędu 0,25 stopnia.