Loading...
Nazwa zwyczajowa
Filodendron (Philodendron)
Rodzina
Araceae, Arum
Z tej samej rodziny wywodzą się Scindapsus, Aglaonema, Monstera, Anturium, Syngonia, Kaladium, a także Tatarak (Acorus).
Gatunki/odmiany
(pnące – małe liście): Philodendron scandens, Philodendron hederaceum, Philodendron andreanum, Philodendron asperatum, Philodendron surinamense, Philodendron cordatum, Philodendron panduraeforme;
(pnące – duże liście) – Philodendron erubescens, Philodendron 'e. Red Emerald’, Philodendron Burgundy, Philodendron purpureovide, Philodendron houlletianum;
drzewiasty – Philodendron bipinnatifidum, Philodendron selloum, Philodendron tatei, Philodendron warszewiczii, Philodendron elegans, Philodendron 'Black Cardinal’, Philodendron domesticum, Philodendron 'Tuxla’, Philodendron 'Xanadu’, Philodendron knappiae.
Nietypowy wygląd (jak Szeflera) ma Philodendron goeldii.
Występowanie
W naturze rośnie w dżunglach południowej części Ameryki Północnej, Środkowej i całej Ameryki Południowej, a także w Zachodnich Indiach. Można je odnaleźć w Meksyku, Ekwadorze, na Kubie, Kostaryce, Nikaragui, w Peru, Kolumbii, Panamie i Hondurasie.
Rozmiary
Winoroślowate, wysokość i szybkość przyrostu zależy od odmiany i środowiska hodowli. Gdy cieplej, wilgotniej i są często nawożone, tym rośliny większe i rosną szybciej.
Inne informacje
Sok roślin może drażnić skórę i powodować nudności po spożyciu. Korzenie powietrzne owijają się wokół podpórek, pobierają wilgoć i składniki mineralne z podpory (np. wilgotnego mchu). Należy naginać je w stronę gleby. W żadnym wypadku nie obcinać korzeni, bowiem roślina przez taki zabieg spowalnia swój rozwój, a nawet choruje (to tak, jakby ktoś nam poobcinał palce!).
Zastosowanie
Walorem dekoracyjnym są głównie liście. Wiele gatunków prowadzi się jako wiszące, pnące (przy paliku pokrytym mchem), a gatunki drzewiaste jako egzemplarze okazowe.
Ulistnienie
Zróżnicowane, zazwyczaj duże, skórzaste, błyszczące, lub cieńsze, z aksamitną powierzchnia albo z włoskami na łodydze i pod liściem. Zielone, bordowe, biało-zielone, biało-żółte, szaro-zielone, z białymi lub czerwonymi nerwami i łodygami liściowymi. Młode liście są owalno-wydłużone, starsze z reguły są w zarysie sercowate; niektóre z głębokimi wcięciami, inne pełne.
Kwiaty
Rzadko pojawiają się w uprawie domowej. Okrywa kwiatu w różnych odcieniach purpury, różu, czerwieni lub zielonkawo – biała. Na centralnym słupku znajdują się małe kwiaty w kolorach żółtym, kremowym lub białym.
Oświetlenie
Jasne, rozproszone do umiarkowanego, chronić przed bezpośrednim słońcem. W Polsce chronić od słońca od marca do października. Rośliny te w naturalnym środowisku przebywają w najniższych partiach dżungli. Najlepsze stanowisko to rejon ok. 1,5 – 2 m odległości od okna. Takie oświetlenie wpływa korzystnie na utrzymanie barwy liści (zwłaszcza odmian czerwono-listnych) i jest optymalne dla rozwoju rośliny.
Temperatura
Średnia do wysokiej od 14 do 27°C. Filodendrony dobrze rosną w mieszkaniach/pokojach o wystawie południowej i jej pochodnych (poł.-zach., poł.-wsch.), ale musza być cieniowane, a przy wysokiej temperaturze muszą być dodatkowo nawilżane (liście, łodyga, nie przelewać gleby). Podobnie jak i wysoka wilgotność tak i wysoka temperatura jest korzystna dla całkowitego rozwoju tych roślin. Najmniej odporne na niższe temperatury są filodendrony, których liście pokryte są „meszkiem” (surinamense, andreanum, hederaceum i inne). Dobrze reagują na ogrzewane podłoża.
Nawożenie
W przypadku filodendronów, które w warunkach domowych kwitną bardzo rzadko powinniśmy używać nawozów z przewagą pierwiastków azotu i potasu mających dodatni wpływ na rozwój ulistnienia i bryły korzeniowej, która u filodendronów jest zwykle słabo wyrośnięta. W okresie zimowym stosujemy nawóz zimowy lub połowę dawki zwykłego nawozu, silniej nawozimy w okresie wegetacyjnym (marzec – październik), ale uważać by nie przenawozić. Można dla odmiany nawozić dolistnie, np. nabłyszczaczem z zawartością nawozu dolistnego.
Gleba
Wyłącznie torfowa, lekka, przepuszczalna, umożliwiająca dobre korzenienie się rośliny i dostęp powietrza do korzeni. Korzenie filodendronów są bardzo wrażliwe na nadmiar wody w glebie i na zbytnią zwięzłość gleby – szybko gniją i można już nie uratować rośliny. Możemy zapomnieć o stosowaniu ziemi z ogródka – ciężkiej, niezdezynfekowanej, niewyprażonej itd., bo zawiera grzyby i szkodniki (np. larwy), które szkodzą całej roślinie. Do torfu lub ziemi torfowej można dodać kawałeczki starej kory sosny, węgla drzewnego lub styropian granulowany, aby zwiększyć przestrzenie powietrzne w glebie.
Przesadzanie
Tylko, kiedy trzeba, bo rośliny z rodziny Araceae rosną lepiej w ciasnych doniczkach. Przesadzamy, gdy ziemia jest zalana, kiedy są szkodniki (larwy, dżdżownice), gdy pokazuje się pleśń albo grzyb oraz gdy roślina wyraźnie wyczerpała składniki pokarmowe (słaby wzrost i małe przyrosty oraz blade liście niezależne od umiejscowienia rośliny i pory wegetacyjnej) i gdy korzenie bardzo wyrastają z otworu w dnie doniczki. Roślinę wyjmujemy z doniczki, i nie otrzepując starej ziemi umieszczamy w nowej doniczce z ziemią torfową.
Podlewanie
Gleba lekko wilgotna, ale nie przesuszyć, podlewać dokładnie, wylać nadmiar wody z podstawki – korzenie filodendrona muszą poszukać sobie wilgoci w glebie a nie być nią zalewane. Gleba musi przeschnąć w 1/3 objętości przed kolejnym podlaniem. Wilgotność gleby sprawdzać cienkim, jasnym patyczkiem na całej długości doniczki, uważać by nie zniszczyć korzeni.
Wilgotność
Duża, filodendron lubi deszczyk na liściach, pędzie i korzeniach powietrznych. Małe odmiany dobrze jest hodować w dużym, zakrywanym akwarium, szklarence itp., lub ustawić na warstwie zwilżanego keramzytu, by wilgoć parowała wokół rośliny. Nie zwilżać, jeśli temperatura w pomieszczeniu spada poniżej 14 st. C. W wilgotny, ciepły, letni dzień rośliny można wystawić do ogródka/na balkon (uwaga na ślimaki).
Hydroponika
Filodendron to roślina wprost stworzona do uprawy w kulturze wodnej. Siatkową doniczkę wypełnić żwirem, oczyścić korzenie rośliny z ziemi, osadzić roślinę w żwirze, umieścić w nieprzeźroczystym pojemniku wypełnionym wodą, dolać nawozu do hydroponiki. W wodzie mają być zanurzone tylko korzenie. Wodę wymieniać co parę miesięcy, dolewać w czasie upałów, uzupełniać nawóz w wodzie co 2-3 tygodnie, w zależności od pory roku.
Rozmnażanie
Od marca do sierpnia przez sadzonki wierzchołkowe z trzema liśćmi i korzeniami powietrznym oraz przez odkłady powietrzne i sadzonki sporządzane z pociętej łodygi z węzłami. Najszybciej przyjmują się sadzonki wierzchołkowe – najwolniej sadzonki z ciętej łodygi. Przed umieszczeniem w glebie dobrze, by powierzchnia cięcia posypana pyłem z węgla drzewnego nieco przeschła. Dobrze jest stosować ukorzeniacz. Po posadzeniu często spryskiwać ciepłą wodą, ale sama gleba powinna być tylko lekko wilgotna. Można umieścić sadzonkę szklance z wodą lub w glebie (torf z piaskiem i styropianem granulowanym) w zakrytym akwarium, ogrzewanej szklarence itp. i często zraszać ciepłą wodą, ale glebę utrzymywać lekko wilgotną. Korzenie muszą sobie same szukać wilgoci. Gatunki pnące można uszczykiwać, ale rozgałęziają się tylko z dwóch, trzech najwyżej położonych na pędzie węzłów. Ogołoconą dołem roślinę można przyciąć na d ostatnim liściem ok. 25-35 cm nad ziemią, ale należy się dobrze zastanowić, bo roślina wydaje nowe pędy dosyć wolno; zależny to również od gatunku.
Choroby i szkodniki
Mozaika wirusowa, plamistość liści, zgnilizna korzeniowa. Roślinę można łatwo zniszczyć poprzez wystawienie na bezpośrednie promieniowanie słoneczne, zbyt częste podlewanie i posadzenie w niezdezynfekowanej ziemi (grzyby, larwy). Objawy poważnych chorób to miękkie, mokre, żółknące końce liści (zalanie), suche, żółte lub brązowe końce liści (suche powietrze lub przesuszenie gleby w doniczce).
