Varanus nuchalis

Varanus nuchalis – waran

Varanus nuchalis (Günther, 1872) – warany te cechuje smukła budowa tułowia, z długą, wąską głową; o stosunkowo krótkich i mocnych kończynach wraz z długim, bocznie spłaszczonym ogonem. Najbardziej charakterystyczne jest występowanie u tego gatunku dużych łusek na karku, znacznie większych niż grzbietowe czy w okolicach potylicy. Wśród osobników Varanus nuchalis występuje znaczne zróżnicowanie pod względem ubarwienia. Podstawowym kolorem części grzbietowej jest ciemnoszary lub brązowo-czarny, z mniej lub bardziej wyraźnymi poprzecznymi pasami złożonych z białawych lub żółtych cętek i plam -„oczek” na całym grzbiecie i ogonie. Głowa zazwyczaj ciemno ubarwiona z nieregularnymi białymi znaczeniami, u niektórych osobników bywa odwrotnie (głowa biała z nielicznymi, czarnymi znaczeniami). Są doskonałymi pływakami, nurkują i wspinają się po drzewach. Z obserwacji wynika, że są bardziej nadrzewne niż pozostali członkowie należący do grupy gatunkowej Varanus salvator, być może ze względu na swoje stosunkowo małe rozmiary. Zarówno młode jak i dorosłe osobniki o mniejszych rozmiarach, wydają się zajmować konkretne drzewa przez wiele lat, wykorzystując dziuple na swoje kryjówki, a odsłonięte gałęzie jako miejsce do wygrzewania się.

Występowanie

Filipiny

Aktywność

Dzienna

Wygląd

Wygląd samca

Większość osobników tego gatunku dorasta do 100-120 cm długości całkowitej; niektórzy badacze uważają, że warany te mogą osiągać nawet 160 cm – jeśli faktycznie tak jest, to są to rzadkie przypadki.

Wygląd samicy warana Varanus nuchalis

Osiągają nieco mniejsze rozmiary niż samce.

Biotop

Są endemitami dla centralnej części Filipin – obszarem ich występowania są wyspy regionu West Visayan (Cebu, Guimaras, Masbate, Negros, Panay, Romblon, Sibuyan, Siquijor, Tablas, Ticao i niektóre małe wysepki). Podobnie jak ich kuzyni zajmują różne środowiska, doskonale czują się zarówno wśród namorzyn, pól ryżowych, nad brzegami rzek i in. zbiorników wodnych, widywane wśród gajów palm kokosowych, na terenach porośniętych krzewiastą roślinnością w typie buszu czy też w nizinnych, tropikalnych lasach. Występują na terenach do co najmniej 1000 m n.p.m., ale znacznie bardziej powszechne na obszarach typowo nizinnych.

Temperatura

W dzień temperaturę utrzymujemy na poziomie 26-30°C, pod promiennikiem ok 40°C. W nocy spadki do ok. 20°C.

Wilgotność

Na poziomie 70-90%.

Terrarium

Terrarium tropikalne. Przestronny zbiornik z licznymi i odpowiednio umocowanymi konarami i gałęziami do wspinaczki oraz miejscem do wygrzewania się. Jako podłoże gruba warstwa torfu, włókna kokosowego, kory, ziemi lub ich mieszanka. Na wyposażeniu powinien znaleźć się basenik z zawsze czystą wodą.

Wielkość terrarium dla pary minimalnie 250x150x150 cm. UVB 5%.

Żywienie

Na ich dietę składają się zarówno bezkręgowce (owady, stawonogi, skorupiaki), płazy, małe jaszczurki, ptaki, jaja, gryzonie oraz padlina. Są jednymi z niewielu gadów Starego Świata dla których spożywanie ropuch aga (Rhinella marina) nie stanowi zagrożenia. W warunkach niewoli należy zapewnić zróżnicowaną dietę złożoną z bezkręgowców, gryzoni i jaj.

Rozmnażanie

Jaja składane są w wykopanych przez samice norach, pod korzeniami kęp bambusowych – wzdłuż piaszczystych czy też błotnistych brzegów cieków wodnych, w dziuplach, a nawet wśród pozostałości po niszczejących, opustoszałych domostwach. Jaja mierzą 64-69 mm. Świeżo wykluty, zmierzony jeden osobnik tego gatunku mierzył 33 cm długości całkowitej i ważył 40 gramów.

W hodowli tego gatunku (wcześniej był jednym z podgatunków) z pewnością można wzorować się na Varanus salvator.

Uwagi

Varanus nuchalis przez dłuższy czas uważany był za jeden z podgatunków Varanus salvator, ale dzięki pracy naukowców z ZFMK w Bonn został podniesiony do rangi osobnego gatunku.

Dawne podgatunki Varanus salvator wchodzące w skład podrodzaju Soterosaurus, a obecnie podniesione do rangi osobnych gatunków nie zostały objęte obostrzeniami prawnymi dotyczącymi ich chowu na terenie naszego kraju.
Opracowanie i źródła informacji
Opracował Piotr Prokulewicz

Źródła informacji

1. Varanus nuchalis – Rough-Necked Water Monitor Maren Gaulke.