Loading...
Broadleysaurus major – tarczowiec sudański, tarczołusk sudański
Nazewnictwo
Nazwa polska: tarczowiec sudański, tarczołusk sudański
Nazwa angielska: Sudan plated lizard
Nazwa niemiecka: Die Sudan-Schildechse, die Braune Schildechse
Synonimy
Gerrhosaurus major
Systematyka
Domena – eukarionty
Królestwo – zwierzęta
Typ – strunowce
Podtyp – kręgowce
Gromada – gady
Rząd – łuskonośne
Rodzina – jaszczurki tarczowate (Gerrhosauridae)
Rodzaj – tarczowiec/ tarczołusk (Gerrhosaurus)
Gatunek – tarczowiec/ tarczołusk sudański (Gerrhosaurus major)
Wygląd
Tarczowiec sudański ma masywną, mocną budowę ciała. Dorasta do 40-50 cm. długości, z czego znaczna część przypada na ogon. Samce są nieco większe od samic. Ogon podlega autotomii – czyli jaszczurka może odrzucić ogon w razie niebezpieczeństwa. Z czasem ogon częściowo się regeneruje. Kończyny są dość krótkie, tęczówki oczu brązowe. Grzbiet jest pokryty grubymi, tarczowatymi, brunatnymi łuskami o metalicznym połysku. Łuski ułożone są w regularne, poprzeczne pierścienie, tworzą rodzaj sztywnego pancerza. Spód ciała jest żółtawy. Po stronie brzusznej łuski są duże i gładkie, co ułatwia zwierzęciu poruszanie się po podłożu. Po bokach ciała znajduje się granica oddzielająca łuski grzbietowe od brzusznych. Ma ona niebieskawy kolor. Jaszczurka jest aktywna w ciągu dnia, prowadzi naziemny tryb życia i lubi wygrzebywać sobie w ziemi kryjówki. W niewoli dożywa 15 lat.
Występowanie
Jaszczurka występuje na terenie południowej Afryki, gdzie zasiedla suche, piaszczyste lub kamieniste tereny. Ukrywa się w norach wykopanych w piasku lub chowa się pod kamieniami.
Terrarium
Terrarium powinno być przestronne o dużej powierzchni dna.( 100x80x50 cm – dla jednego osobnika, 150x100x50 cm – dla pary zwierząt). Jako podłoże stosuje się piasek lud drobną kostkę bukową. Warstwa podłoża powinna być na tyle gruba, aby jaszczurka cała mogła się w niej zakopać. W zbiorniku należy umieścić solidne korzenie oraz kamienie. Korzenie mogą posłużyć jaszczurce jako kryjówki, a na płaskich kamieniach umieszczonych pod promiennikiem chętnie będzie się wygrzewać. Wszelkie ciężkie elementy wystroju nie mogą znajdować się na grubej warstwie podłoża, gdyż jaszczurka może się pod nie podkopać i zostać przygnieciona lub zraniona. Odradzam umieszczanie w terrarium roślin i innych mało wytrzymałych elementów dekoracji, gdyż jaszczurka wspinając się na nie, z pewnością je poniszczy. Konieczny jest niewielki basen z wodą. Temperatura w ciągu dnia powinna wynosić 24-30°C, pod promiennikiem 35-40°C. W nocy powinna spadać do 20-23°C (wystarczy temperatura pokojowa, byle nie mniej niż 18°C). W zbiorniku warto zamontować żarówkę grzejąca z podczerwienią, która podwyższa temperaturę w całym terrarium, dostarcza ciepła niezbędnego dla aktywności i trawienia i jednocześnie oświetla terrarium (np. Sun Glo Exo-Terra). Żarówkę należy zamieścić tak, aby w terrarium znajdowały się miejsca cieplejsze i chłodniejsze, zacienione i oświetlone. Można dodatkowo zamontować matę grzewczą np. Exo-Terra Desert 4W, w części terrarium, gdyż jaszczurka chętnie będzie się zagrzebywać w ciepłym piasku. Nie polecam stosowania kabli i mat grzewczych, jako jedynego Ľródła ciepła, ponieważ tarczowce są jaszczurkami o dziennym trybie życia, dla których naturalne jest ciepło emitowane z góry. Zaleca się również doświetlanie świetlówką UV B 8.0 lub 10.0, która powinna działać 12-14 godzin dziennie. Innym wyjściem jest stosowanie lampy ULTRAVITALUX, która służy do krótkich naświetleń. Cykl dzienny powinien trwać mniej więcej 12-14 godzin. Warto zastosować termostat, który zapobiegnie przegrzaniu zwierzęcia i zapewni optymalną temperaturę w terrarium. Z kolei zegary sterujące pozwolą trwale wyregulować włączanie i wyłączanie urządzeń grzewczych i oświetleniowych, a więc i cykl dobowy aktywności jaszczurki. Zegarem, który jest znacznie tańszy od termostatu również można regulować temperaturę w terrarium. Ja mam zegar nastawiony w ten sposób, że włącza żarówkę od godziny 8 do 21, przy czym co godzinę na 15 min. odcina dopływ prądu. W ten sposób uzyskałam optymalną temperaturę w zbiorniku. Należy oczywiście pamiętać, aby cała instalacja elektryczna była starannie zabezpieczona przed zwierzętami hodowlanymi, a także karmowymi. Wilgotność w terrarium powinna być niska( 40- 50%).
Żywienie
Podstawę wyżywienia tarczowca stanowią rozmaite owady – świerszcze, szarańcze, karaczany, miękkie i świeżo wyliniałe mączniki, mole woskowe, owady z czystych łąk ( koniki polne, ćmy, ślimaki, pająki, itp.). Dietę należy uzupełnić pokarmem roślinnym podawanym raz w tygodniu – słodkie owoce( banan, gruszka, jabłko, brzoskwinia, kiwi, melon), kwiaty i liście mniszka lekarskiego, tarta marchewka, pietruszka. Owoce i warzywa należy podawać w miseczce, umyte i pokrojone lub potarte. Należy unikać szczawianów i warzyw kapustnych powodujących wzdęcia. Okazjonalnie można podawać tym jaszczurkom karmę dla psów lub kotów, ale tylko wysokiej jakości, z dużą zawartością mięsa. Dietę można również uzupełniać pokarmem w puszkach( ślimaki, koniki polne, mączniki, jedwabniki), suszonymi świerszczami i mącznikami. Tego rodzaju pokarm jest dostępny w dobrze zaopatrzonych sklepach zoologicznych. Latem można nałapać większe ilości owadów łąkowych, następnie po porcjować je i zamrozić, tak aby móc podawać je jaszczurce zimą ( oczywiście po wcześniejszym rozmrożeniu). Jeżeli chodzi o dawkowaniem pokarmu to należy go dostosować do każdego osobnika. Młodym jaszczurkom podajemy pokarm 2 razy dziennie( np. po dwa owady), starszym i większym raz dziennie (2-4 świerszcze, lub inna ilość w zależności od wielkości owada), albo raz na 2-3 dni, większą porcję owadów ( np. 5-8 świerszczy). Żywy pokarm powinien być dostosowany do wielkości tarczowca – nie większy niż jego głowa. W przypadku braku zainteresowania pokarmem warto zrobić 1-3 dniową przerwę w karmieniu, w celu pobudzenia apetytu zwierzęcia. W dawkowaniu pokarmu należy kontrolować sylwetkę jaszczurki, aby nie doprowadzić do jej otłuszczenia, które ma negatywne skutki zdrowotne, jak problemy z poruszaniem, polowaniem, zmniejszona płodność, skrócenie życia. Owady karmowe, które nie zostaną zjedzone, osuwamy na noc z terrarium, gdyż mogą wyrządzić krzywdę jaszczurce i przeszkadzać jej w odpoczynku. Miseczki, w których podajemy wodę i pokarm należy utrzymywać w czystości. Wodę pitną należy wymieniać codziennie. Podajemy przegotowaną, odstaną lub przefiltrowaną wodę. Zaleca się stosowanie dodatków mineralno-witaminowych, które można nabyć w sklepach zoologicznych. Dorosłym osobnikom witaminy podajemy 1-2 razy w tygodniu, zwiększamy dawkę dla ciężarnych samic i młodych intensywnie rosnących jaszczurek. Dawkując preparaty witaminowe należy stosować się do informacji umieszczonych na opakowaniu, gdyż przedawkowanie jest równie szkodliwe jak niedobór. Metodami podawania witamin są: obtaczanie owadów karmowych w preparacie w proszku lub wstrzyknięcie do owada preparatu w płynie. Polecam preparat witaminowy TerraVit firmy JBL. Warto stosować również wapń np: sepie, calcium panhetonicum lub calci-lux do wody.
Rozmnażanie
Do godów pobudza zwierzęta kilkutygodniowe obniżenie temperatury w terrarium do 18-20°C i skrócenie dnia świetlnego( należy robić to stopniowo). Samica składa 2-3 jaja, których inkubacja powinna przebiegać w wilgotności 90-100% i temperaturze 25-28°C.
Uwagi
Gatunek ten można polecić początkującym terrarystom, gdyż ta spokojna jaszczurka bardzo łatwo się oswaja i pozwala brać na ręce. Należy jednak pamiętać, aby nie budzić i wyciągać śpiących lub zagrzebanych w piasku zwierząt. Jaszczurka nie jest również zbyt wymagająca, jeśli chodzi o jej hodowlę Jest odporna na błędy hodowców i znosi nawet duże spadki temperatury. Jednak decydując się na kupno tej jaszczurki, trzeba być za nią odpowiedzialnym i zapewnić jej takie warunki, w których czułaby się najlepiej. Należy pamiętać, że ta jaszczurka jest terytorialna i nie można dwóch samców umieszczać razem. Jednak bez problemu tarczołuski można trzymać w parach. Po zakupie jaszczurki wskazane jest oddanie jej kału do analizy, gdyż zwierzę może być zarobaczone, zwłaszcza jeżeli pochodzi z odłowu.
Opracowanie
Autor: Swiechu
