Anolis sagrei – anolis brązowy

 

Anolis sagrei – anolis brązowy

Anolis sagrei należy do rodziny Polychrotidae. Pod względem ilości gatunków, jest to najliczniejsza spośród wszystkich rodzin wydzielonych z dawnych Iguanidae. Należy do niej około 390 gatunków niewielkich i średnich jaszczurek zamieszkujących Amerykę Łacińską.

Nazewnictwo

Nazwa angielska: The Brown anole, Bahaman brown anole (Anolis sagreiordinatus), Cuban brown anole (Anolis sagrei sagrei)

Nazwa niemiecka: Der Bahamaanolis

Nazwa czeska: Anolis hnědý

Synonimy

Anolis Sagrei DUMÉRIL & BIBRON 1837: 149
Dactyloa (Trachypilus) sagraei — FITZINGER 1843: 67
Dracontura catenata GOSSE 1850: 346
Anolis sagrae — BOULENGER 1885: 40
Anolis sagrae — GÜNTHER 1885: 45
Anolis stejnegeri BARBOUR 1931: 88
Anolis sagrei mayensis SMITH & BURGER 1949: 407
Anolis sagrei stejnegeri — BELL 1953
Norops sagrai – VILLA et al. 1988
Norops sagrei — SCHWARTZ & HENDERSON 1988: 159
Anolis sagrei — CONANT & COLLINS 1991: 91
Norops sagrei — SCHWARTZ & HENDERSON 1991: 333
Norops sagrei — LINER 1994
Anolis sagrei – MCKEOWN 1996
Anolis sagrei — RODRÍGUEZ SCHETTINO 1999: 318
Norops sagrei — KÖHLER 2000: 63
Anolis sagrei — CROTHER 2000: 33
Anolis sagrei — SCHOENER, SPILLER & LOSOS 2001
Norops sagrei — NICHOLSON 2002
Anolis sagrei sagrei — FLASCHENDRÄGER 2002
Anolis sagrei — BONETTI 2002: 115
Norops sagrai — WILSON & MCCRANIE 2002
Anolis sagrei — CALSBEEK & SMITH 2003
Anolis sagrei — SCHOENER et al. 2004
Norops sagrei sagrei — NICHOLSON et al. 2012
Norops sagrei — MCCRANIE & KÖHLER 2015: 166

Anolis sagrei greyi BARBOUR 1914
Anolis greyi BARBOUR 1914: 287
Anolis sagrei greyi — BUIDE 1967
Anolis sagrei greyi — SCHWARTZ & THOMAS 1975: 101
Norops sagrei greyi — SCHWARTZ & HENDERSON 1988: 160
Anolis sagrei greyi — SCHWARTZ & HENDERSON 1991
Anolis greyi — GRZIMEK et al. 2003
Norops sagrei greyi — NICHOLSON et al. 2012

Anolis sagrei mayensis SMITH & BURGER 1949
Anolis sagrei mayensis — LINER 2007
Anolis sagrei mayensis — ESSER & DAHM 2011

źródło reptile-database.org

Podgatunki

1. Anolis sagrei greyi BARBOUR, 1914
2. Anolis sagrei luteosignifer GARMAN, 1888
3. Anolis sagrei mayensis SMITH & BURGER, 1949
4. Anolis sagrei nelsoni BARBOUR, 1914
5. Anolis sagrei ordinatus COPE, 1864 –  Nazwa angielska: Bahaman brown anole
6. Anolis sagrei sagrei DUMÉRIL & BIBRON, 1837 –  Nazwa angielska: Cuban brown anole

Wygląd

Pomiędzy poszczególnymi podgatunkami występują nieznaczne różnice w ubarwieniu oraz w wielkości w pełni dojrzałych osobników. Samce tego gatunku osiągają od 18 do 20 cm, samice natomiast są mniejsze i najczęściej nie przekraczają 16 cm. Ubarwienie jest dosyć zmienne i zależy od wielu czynników. Ogromną rolę odgrywa tu samopoczucie zwierzęcia. Podstawową barwą jest brąz w rozmaitych odcieniach. W momentach podniecenia, spowodowanych najczęściej obecnością innych osobników swojego gatunku, na ciele pojawia się mozaika plam i pasków. Bardzo istotnym elementem ubarwienia jest jasna smuga na grzbiecie. Jest to cecha pozwalająca na łatwe określenie płci zwierzęcia. Mianowicie u samców smugę na grzbiecie tworzy szereg plam w kształcie litery 'V’, natomiast u samic wzór ten tworzą połączone ze sobą jasne romby. Cecha ta pozwala rozróżnić płeć młodej jaszczurki już w chwilę po wyjściu z jaja. Worek podgardzielowy jest koloru czerwono-żółtego, usłany małymi plamkami, których kolor zmienia się w zależności od nastroju. U zwierzęcia spokojnego plamki te są najczęściej żółte, natomiast w stanie wyjątkowego pobudzenie mogą one przybrać kolor ciemnobrązowy, a nawet czarny.

Występowanie

Anolis sagrei pierwotnie występował na Kubie i kilku niewielkich okolicznych wyspach. Obecnie jego stanowiska stwierdzono na Florydzie, Bahamach, na Jamajce oraz w Meksyku. W ostatnich latach pojawiły się doniesienia o dosyć dużej i prężnie się rozwijającej populacji w Tajlandii. Tak duży zasięg występowania anolisa brązowego świadczy o jego ogromnych zdolnościach adaptacyjnych.

W środowisku naturalnym jaszczurki te zasiedlają przede wszystkim rozmaite krzewy i zarośla na obrzeżach lasów, w parkach i ogrodach. Można je także spotkać w bezpośrednim otoczeniu siedzib ludzkich, gdzie zamieszkują żywopłoty i ściany domów. Samce obejmują rewiry i zaciekle ich bronią. W naturze na jednego dominującego samca przypada najczęściej od 2 do 4 samic, które przebywają stale w obrębie rewiru samca, lub w niewielkiej odległości od niego.

Terrarium

Obok bardzo ciekawej biologii tych jaszczurek niewątpliwą ich zaletą są niewielkie wymagania, co do wielkości zbiornika hodowlanego. Dla pary bądź grupy liczącej samca i dwie bądź trzy samice potrzebne będzie terrarium o kubaturze około 60 l. Należy pamiętać o tym by nie było ono zbyt niskie (najlepiej sprawdzały mi się zbiorniki o wysokości około 50 cm). Szczególną uwagę zwrócić trzeba na odpowiednią wentylację (musi być ona naprawdę wydajna), doskonale sprawdza się w tym wypadku siatka aluminiowa o średnicy oczek około 1 mm wklejona na całej górnej powierzchni terrarium. Takie rozwiązanie pozwoli również na zamontowanie ponad zbiornikiem świetlówki UV o 4 lub 5% zawartości widma promieniowania UVB, oraz małej żarówki grzewczej, którą umiejscawiamy w jednym krańcu terrarium. Jako podłoże doskonale nada się mieszanka piasku i torfu w stosunku 1/1. Nieodzownym elementem wystroju są różnej średnicy gałęzie, oraz żywe rośliny. W moich zbiornikach rośliny posadzone są w niewielkich doniczkach (rolę tą spełniają doskonale połówki łupin orzecha kokosowego). Ziemię w doniczkach staram się utrzymywać stale wilgotną, w pozostałej części terrarium stosuję bardzo cienką, raczej suchą warstwę substratu. Dzięki temu większość jaj zostaje złożona w doniczkach co pozwala na łatwe ich odnalezienie i przeniesienie do pojemnika z wilgotną mieszanką piasku i wermikulitu.

Żywienie

Pokarm tych gadów stanowią rozmaite owady stosownej wielkości. Jaszczurki tego gatunku przejawiają też skłonności kanibalistyczne, o czym trzeba pamiętać utrzymując je w warunkach terraryjnych! W niewoli podstawę diety stanowią odpowiedniej wielkości świerszcze, mole woskowe (zarówno larwy jak i owady dorosłe), rozmaite karaczany (Panchlora nivea, Nauphoeta cinerea, Blatella germanica itp.). Ponadto dietę można wzbogacić o larwy mącznika młynarka, lecz uwaga! Nie mogą stać się one podstawowym pokarmem! Z mojego doświadczenia wynika, że jaszczurki te bardzo chętnie podejmują także larwy kruszczyc, oraz rozmaite stawonogi łąkowe (pająki, koniki polne, a w szczególności ćmy). Staram się unikać karmienia muchami pozyskanymi z tak zwanych 'białych robaków’, pokarm ten nie stanowi większej wartości, gdyż tak naprawdę jest to nic innego niż kropla wody 'opakowana’ w chitynowy pancerzyk. Jaszczurki karmione muchami szybko tracą na wadze i stają się podatne na choroby. Sporadycznie podaje swoim jaszczurkom także kawałki miękkich słodkich owoców( melon, banan, winogrona itp.). Każdorazowo porcje owadów karmowych oprószam mieszanką mineralno-witaminową. Ponadto w terrarium umieszczam miseczkę ze sproszkowaną sepią, ciężarne samice bardzo chętnie wyjadają drobne kawałeczki sepii. Raz w tygodniu do wody, którą zraszam terrarium dodaje witamin B₆, B₁₂ (Oczywiście takie postępowanie ma swój sens tylko w wypadku, gdy w składzie witamin stosowanych, na co dzień brak jest witamin B₆ i B₁₂ lub gdy jest ich zbyt mało. Ustalić to można tylko a podstawie bacznej obserwacji zwierząt.) Niedobór witamin z grupy B jest dla tych jaszczurek bardzo groźny i nieleczony bardzo często prowadzi do śmierci podopiecznego. Typowym objawem niedoboru tych witamin jest chwilowy paraliż, oraz drganie mięśni. Objawy te nasilają się w momentach, gdy zwierzęta narażone są na stres np. podczas porządków w terrarium. Co dwa tygodnie dwa tygodnie do wody, którą zraszam zbiornik dodaję kilka kropel (ok. 1-2 kropel na 1,5-2,0 litra wody) preparatu zawierającego jod, stosowanego w akwarystyce morskiej. Jaszczurki pochodzące z wysp dosyć często cierpią na niedobory jodu. Objawia się to 'opuchniętym podgardlem’ oraz spowolnionym wzrostem zwierząt.

Rozmnażanie

Anolis sagrei w warunkach terraryjnych przystępuje do rozrodu w ciągu całego roku. Samice 'niosą’ najczęściej po jednym jajeczku, co jeden lub dwa tygodnie. Okres inkubacji jest różny w zależności od temperatury i wynosi od 35 do 60 dni. Z mojego doświadczenia wynika, że z jaj inkubowanych w temperaturze 24-26°C wylęgały się najsilniejsze młode. Po wykluciu młode anoliski przenoszę do niewielkich zbiorników (20x20x20cm) urządzonych podobnie jak w przypadku dorosłych osobników. Młode zaczynają pobierać pokarm najczęściej już na drugi dzień po wykluciu się z jaj. Pierwszym pokarmem będą muszki owocowe, wylęg świerszcza oraz maleńkie larwy mola woskowego. Młode dobrze karmione rosną szybko i po około 1 do 1,5 roku są już dojrzałe i gotowe do rozrodu. Należy pamiętać, że są to jaszczurki mocno terytorialne, dotyczy się to również osobników młodocianych, dlatego też młode w wieku około 1,5 miesiąca należy rozdzielić do osobnych zbiorników (chodzi przede wszystkim o samce, samiczki raczej się tolerują). Zbiorniki z młodymi anolisami zraszamy raz do dwóch razy dziennie, dostarczając w ten sposób wodę do picia.

Uwagi

Anolis sagrei może być łączony z innymi gatunkami stosownej wielkości i o zbliżonych wymaganiach. Ja osobiście trzymałem Anolis sagrei w jednym zbiorniku z Anolis carolinensis i jaszczurki zupełnie się ignorowały. Oczywiście przy wszelkich takich eksperymentach należy bacznie obserwować zwierzęta i w miarę potrzeby błyskawicznie reagować na wszelkie niepokojące objawy, nie musi to być od razu walka zwierząt. Zmniejszony apetyt, nienaturalne ubarwienie to sygnały mogące świadczyć o tym, że zwierzę jest pod wpływem stresu i prędzej czy później odbije się to na jego stanie zdrowia.

Pamiętać należy o tym, że większość anolisów to zwierzęta z natury płochliwe i „oswajanie” (tzn. wyciąganie z terrarium dla własnej satysfakcji) tych jaszczurek może bardzo negatywnie wpłynąć na ich stan zdrowia, a nawet doprowadzić do śmierci jaszczurki!!!

 

Opracowanie

Sławomir Mrożkiewicz, goanna.pl

Źródła:
http://www.biotropics.com/html/anolis_sagrei.html