Phidippus regius

Samiec – Phidippus regius – skakun

Phidippus regius – skakun

Wyjątkowo duży skakun osiągający 2 cm. długości ciała. Skakuny to niezwykłe pająki, polując korzystają głównie ze wzroku i stale obserwują otoczenie. Gdy patrzy się na nie, one zwykle również patrzą na człowieka. Mają zdecydowanie lepiej rozwinięty układ nerwowy niż ptaszniki, z dużym zwojem nerwowym zajmującym 25% objętości głowotułowia, dzięki czemu są niezwykle inteligentne jak na tak małe zwierzęta (skakuny są najbardziej inteligentnymi stawonogami). Po zauważeniu ofiary podkradają się do niej i chwytają skacząc na nią. Ich zachowanie i sposób polowania zupełnie różni się od tego spotykanego u pozostałych hodowlanych gatunków pajęczaków, a bardziej przypomina zachowanie kotów.

Systematyka

Phidippus regius (C.L.Koch, 1846)

Nazewnictwo

Nazwa angielska: Regal Jumping Spider

Długość życia

Około 10 miesięcy

Występowanie

Bahamy, Stany Zjednoczone

Aktywność

Dzienna.

Środowisko życia

Gatunek nadrzewny

Wygląd

Para jedną wylinkę przed dorosłością, Samica z lewej, samiec z prawej

Wygląd samca

Samiec jest czarny w białe łaty. Ma opalizujące zielono-niebiesko szczękoczułki.

Wygląd samicy

Wygląd samic jest bardzo zmienny. Kolorem podstawowym zwykle jest brąz, ale bywają też samice ubarwione rudo i prawie białe. Samice pokryte są czarnymi i jasnymi łatami. Szczękoczułki samic są różowo-zielone

Cechy szczególne

Skakuny pomimo iż są wyraźnie mniejsze od popularniejszych od nich ptaszników, są jednak zdecydowanie ciekawsze od nich w hodowli.

Ze względu na ich bystry wzrok i lepiej rozwinięty układ nerwowy, są daleko bardziej świadome otoczenia niż prawie ślepe ptaszniki, które odbierają otoczenie głównie poprzez wyczuwanie drgań. Skakuny nieustannie obserwują zarówno otoczenie jak i właściciela a na ofiarę polują nie z zasadzki jak ptaszniki, ale aktywnie jej poszukują, ścigają lub podkradają się a następnie chwytają skacząc na nią. O ile ptaszniki są starą i prymitywną grupą pajęczaków powstałą około 300 milionów lat temu, skakuny powstały około 65 milionów lat temu i są szczytowym osiągnięciem ewolucji pająków.

Warto też dodać, że w odróżnieniu od ptaszników, barwna kolorystyka przejawiająca się u Phidippus regius zwłaszcza na szczękoczułkach jest wiadomością nie dla potencjalnego drapieżnika, który miałby ich unikać, ale dla partnera, któremu kolorystyka ma się spodobać, jako że skakuny dobrze widzą kolory.

Co jest również ich wielką zaletą, są to pająki bardzo proste i wdzięczne w hodowli.

Biotop

Typowym dla tego gatunku środowiskiem są łąki i otwarte prześwietlone lasy. Młode osobniki spotykane są głównie wśród niskich roślin, dorosłe na drzewach, szczególnie palmach.

Skakun ten występuje na południowym wschodzie USA oraz na Karaibach, został introdukowany również na Wyspę Wielkanocną. Najpospolitszy jest na Florydzie.

Jadowitość

Phidippus regius jak niemal każdy pająk posiada jad, jednak nie jest on groźny dla człowieka. Ukąszenie powoduje trwający kilka minut ból. Kąsają jednak bardzo niechętnie, praktycznie tylko jeśli się je złapie i ściśnie. Jeśli zachowują swobodę ruchów, mogą chodzić po ręce i nie przejawiają żadnej agresji.

Temperatura

W zakresie około 25°C.

Wilgotność

Pokojowa, czyli ok 60%.

Terrarium

Wszystkie stadia rozwojowe da się trzymać w kliszówkach, choć dorosłe lepiej prezentują się w większych zbiornikach. Ważne jest by pojemnik w którym hodujemy skakuna był przezroczysty i do jego wnętrza docierało światło. Skakuny polują posługując się wzrokiem i muszą widzieć ofiarę.
Skakuny odpoczywają wewnątrz małych gniazd z pajęczyny przypominających kształtem hamak.

Wielkość terrarium dla dorosłego osobnika 10x10x10 cm (całkiem dobrze sprawdza się słoik z dziurkowaną pokrywką).

Młode osobniki dosyć dobrze hodują się „na wolności” czyli bez terrarium, wypuszczone wśród roślin doniczkowych, jeśli wśród nich rozwijają się ziemiórki.

Dzikie gniazdo osobnika L3 na doniczkowym kaktusie. Jeśli wśród roślin doniczkowych rozwijają się nam ziemiórki, młode skakuny całkiem nieźle tam przeżywają w stanie dzikim.

Oświetlenie

Cykl 12 godzinny.

Żywienie

Skakuny to bardzo skuteczni łowcy potrafiący bez problemu upolować ofiarę dłuższą od siebie 2,5 raza. Duże osobniki mogą być więc karmione większymi od nich dorosłymi świerszczami. Młode osobniki od samego początku potrafią zabijać większe muszki owocowe D. hydei. Niestety w odróżnieniu od ptaszników młode skakuny niemal zupełnie ignorują martwe owady lub ich fragmenty, dlatego muszą być karmione wyłącznie żywymi owadami. Co za tym idzie, jeśli chcemy hodować młode osobniki, hodowla owocówek jest absolutnie niezbędna.

Skakuny zazwyczaj bardzo szybko zauważają i atakują wpuszczoną do ich terrarium karmówkę.

Rozmnażanie

Bardzo łatwe. Skakuny osiągają dojrzałość w wieku około pół roku. Gotowość samca do rozrodu można rozpoznać po tym, że usiłuje się zalecać do wszystkiego co się rusza wokół niego, a więc zamiast łapać świerszcze, wymachuje przed nimi przednimi odnóżami. Napełniony samiec nie jest szczególnie zainteresowany jedzeniem. Wówczas można dopuścić go do samicy. Samica z kolei jeśli jest gotowa, pozwala podejść do siebie samcowi, jeśli nie jest, będzie go odpychać za każdym razem gdy do niej podejdzie. Samice tak samo jak samce nie linieją po osiągnięciu dorosłości.

Gotowy do rozrodu samiec, gdy zobaczy samicę, wymachuje przed nią uniesionymi do góry przednimi odnóżami, na zmianę okrążając samicę i próbując podejść do niej. Samica na początku kilka razy odpycha samca odnóżami podobnie uniesionymi jak u samca, jeśli jest gotowa do rozrodu, samiec w końcu wchodzi na jej grzbiet ustawiając się przodem w stronę tyłu samicy. Samica wtedy mocno przyciska odwłok do ziemi, co jest ostatnim sprawdzianem dla samca, który musi go podważyć aby sięgnąć nogogłaszczką do jej otworu płciowego. Kopulacja trwa kilkadziesiąt sekund, po czym oba pająki idą w swoją stronę. Samice nie przejawiają agresji wobec samców.

Taniec godowy

Kopulacja

Następnie samica rozbudowuje swoje gniazdo powiększając je i pogrubiając pajęczynowe ściany po czym składa w środku kokon w kształcie soczewki. Później opiekuje się nim przez około miesiąc nie opuszczając gniazda. Po tym czasie wykluwa się z niego około setki małych skakunów długości 1 mm. Matka po opuszczeniu młodych ponowie zaczyna polować i po odbudowaniu wagi składa następny kokon.

L1 nie mają jeszcze białych plam (Zdjęcie zrobione przez Flaff)

Młode po wykluciu są czarne, następnie przybierają ubarwienie podobne do ubarwienia samców, ale ich szczękoczułki są czarne. Samice dopiero gdy osiągną wielkość około 5 mm, a więc w stadium L4 zaczynają przybierać kolory właściwe dla swojej płci. Wtedy też pojawia się jaskrawy połysk na szczękoczułkach.

L3 w tym stadium obie płcie ubarwione są podobnie do samca, ale szczękoczułki wciąż są czarne.

W mojej hodowli najstarsza samica złożyła w ciągu życia 5 kokonów. Została zapłodniona jednak tylko jeden raz przed pierwszym kokonem, przez co tylko pierwsze trzy się wykluły. W pierwszym wykluły się wszystkie jajeczka, w drugim około połowy, w trzecim już tylko kilkanaście a ostatnie dwa były już puste. Tak więc pomimo, że samice potrafią przechowywać nasienie samca, to jednak wyraźnie podczas składania kolejnych kokonów je zużywają i jedno zapłodnienie nie starcza im na całe życie.

Uwagi

Skakun ten praktycznie nie przejawia zachowań kanibalistycznych, gdy dwa osobniki się spotkają, zaczynają do siebie sygnalizować machając przednimi odnóżami i rozpoznają się w ten sposób jako przedstawiciele swojego gatunku. Teoretycznie pozwala to łączyć więcej osobników w jednym terrarium, ale pamiętajmy jednak, że skakuny te są drapieżnikami polującymi często na ofiary znacznie większe od siebie i jeśli z jakiegoś powodu zechcą upolować swojego krewniaka, z całą pewnością będą w stanie to zrobić.

Opracowanie i źródła informacji

Radek Pomagalski

Źródła informacji

http://entnemdept.ufl.edu/creatures/misc/regal_jumping_spider.htm

https://en.wikipedia.org/wiki/Phidippus_regius