Kameleony – problemy zdrowotne

Kameleon leży na dnie terrarium i/lub nie rusza się

Kameleon wymaga natychmiastowej pomocy weterynarza, jego stan jest poważny. Istnieje możliwość, że upadł, należy więc podnieść go delikatnie i sprawdzić czy nie ma widocznych złamań. Powodem jego złego stanu może być zarówno choroba, jak i nieodpowiednie warunki hodowli. Warto jeszcze raz przyjrzeć się warunkom panującym w terrarium.

Kameleon śpi w ciągu dnia. Czy to normalne?

Nie, zdrowy kameleon nie śpi w ciągu dnia. Pierwszym krokiem powinno być sprawdzenie czy wszystkie parametry w terrarium są odpowiednie. Jeżeli problem nie ustępuje, należy udać się do weterynarza.

Odwodnienie

Symptomy: zapadnięte oczy, pomarańczowy mocz, spadek wagi, zapadnięte poduszki tłuszczowe

Chroniczne odwodnienie może prowadzić do poważnych problemów zdrowotnych, dlatego zapewnienie odpowiednich źródeł nawodnienia jest niezwykle istotne. Odwodnionemu kameleonowi należy zapewnić długie spryskiwanie terrarium, dripper oraz odpowiednią wilgotność. Dodatkowym rozwiązaniem są prysznice: kameleona ustawiamy na kwiatku (bądź innym przedmiocie), następnie strumień ciepłej (nie gorącej!) wody kierujemy na ścianę kabiny, sesja powinna trwać min. 15 min i być powtarzana min. raz dziennie. Jeżeli stan kameleona się nie poprawia, niezbędna jest wizyta u weterynarza.

Czym jest MBD?

Symptomy: złamane kości, „podwójne” stawy, osłabienie, zahamowany wzrost, łapanie się za nogi, problemy z trafianiem językiem w karmówkę

MBD to metaboliczna choroba kości (ang. Metabolic Bone Disease) często występująca u gadów. Spowodowana jest niewystarczającą ilością wapnia w organizmie. Przyczyn może być kilka: źle zbilansowana dieta i/lub suplementacja, brak lub niedostateczna ilość promieniowania UVB.

Do absorpcji wapnia organizm potrzebuje witaminy D3, która wytwarzana jest dzięki promieniowaniu UVB. Oba czynniki (wapń i UVB) współgrają ze sobą i jeden nie może zastąpić drugiego. Zbyt wysoki poziom fosforu także może zakłócić wchłanianie wapnia.

Wapń jest niezbędny do wielu procesów życiowych, takich jak: budowa mięśni, ruchy jelit, budowa nerwów, funkcjonowanie naczyń krwionośnych i metabolizmu oraz budowa kości. By zrekompensować niedobór wapnia, organizm wyciąga wapń z kości, w których jest przechowywany, aby utrzymać kluczowe funkcje życiowe. Chroniczny niedobór wapnia prowadzi do uszkodzenia organów wewnętrznych, a w konsekwencji do śmierci. Niedostateczny poziom wapnia w mięśniach może powodować zaparcia oraz zaczopowanie jaj. Z powodu osłabienia całego organizmu, u kameleona mogą rozwinąć się kolejne choroby, np. infekcje oczu, zapalenie dróg oddechowych. Zniszczeń które powoduje metaboliczna choroba kości nie da się naprawić, można natomiast zatrzymać jej rozwój i poprawić stan kości. Kameleony po odpowiednim leczeniu MBD często żyją jeszcze długie lata.

Weterynarz może podać kameleonowi zastrzyk z wapniem, który znacząco przyśpieszy jego powrót do zdrowia oraz zastosować odpowiednie leczenie po zbadaniu gada. Należy pamiętać o odpowiedniej suplementacji i naświetlaniu UVB, a samice składające jaja warto dodatkowo wspomagać wapniem w syropie (dostępny w aptekach).

Źródło (+zdjęcia): http://www.chameleonforums.com/what-metabolic-bone-disease-mbd-looks-like-how-happens-how-fix-95071/

Kameleon zamyka oko/oczy

Możliwe przyczyny:

– oświetlenie
Źle dobrana świetlówka, położenie jej zbyt nisko w terrarium lub niezapewnienie schronienia przed promieniowaniem mogą spowodować problemy z oczami. Szczególnie wrażliwe są młode kameleony, u których zaleca się „wypalenie” świetlówki przez kilka dni przed włożeniem ich do terrarium.

– suplementacja
Zamykanie oczu może być spowodowane niedoborem witaminy A. Możemy ją uzupełnić poprzez podanie multiwitamin dla gadów, zawierających witaminę A (podejrzewa się, że kameleony nie są w stanie przyswoić prowitaminy A lub nie przyswajają jej wystarczająco dobrze) lub podanie tranu z wątroby dorsza. Podajemy jedną kroplę tranu na karmówce, jeżeli następnego dnia nie widać poprawy, podajemy drugą. Jeżeli stan kameleona się nie poprawia zalecana jest wizyta u weterynarza (i poinformowanie go o podanym tranie).
Kameleon z MBD również może zamykać oczy (więcej informacji: pkt 4).

– paprochy
Kurz, wylinka i inne paprochy mogą się dostać do oczu. Kilkuminutowe spryskiwanie umożliwia oczyszczenie oka. Można zastosować również prysznic parowy (patrz: pkt 3).

– infekcja
W przypadku infekcji niezbędna jest wizyta u weterynarza, który dobierze odpowiednie leczenie.

– czyszczenie
Jeżeli oko wygląda na spuchnięte przez kilka sekund lub minut, kameleon po prostu je czyści. Jest to proces naturalny i nie świadczy o niczym anormalnym.

Problemy z językiem

Symptomy: brak/słaba celność, problemy z wyrzuceniem języka na większą odległość lub z cofnięciem do paszczy

Przyczyny braku celności języka: mechaniczna, nierównowaga wartości odżywczych, choroba.
Jeżeli problem z językiem postępuje powoli i jego stan nie pogorszył się z dnia na dzień, przyczyną jest najprawdopodobniej niedobór lub nadmiar witamin (m.in. wapń, magnez, cynk, witaminy: B, A, D, K). Należy przyjrzeć się stosowanym witaminom, a także zapewnić zdrowy i wysokowartościowy pokarm karmówce w postaci świeżych warzyw i owoców (więcej o karmieniu owadów: warto wykonać także badania krwi.

Nagłe pogorszenie się funkcjonalności języka wynika z urazów mechanicznych, tj.: zaplątanie/oplątanie się, uderzenie w ostry przedmiot, uszkodzenie przez owady (np. kolczaste odnóża dorosłych: szarańczy, pasikoników, modliszek, karaczanów), część jedzenia która utknęła w tkance języka, uszkodzenia w trakcie karmienia z ręki (gdy owad złapie lub pociągnie język kiedy jest trzymany w ręce, uszkodzenia spowodowane przez pęsetę).
Problemy z językiem mogą być też także wynikiem niektórych chorób, np. MBD (patrz: pkt 4), pasożyty, problemy i choroby oczu, infekcje paszczy lub języka, a także odwodnienie lub starszy wiek.

Uwaga! Jeżeli kameleon nie jest w stanie schować języka, utrzymuj go wilgotnego i skontaktuj się jak najszybciej z weterynarzem.

Źródło: http://www.chameleonforums.com/blogs/sandrachameleon/232-tongue-troubles.html

Biały nalot na nosie. Czy to nadmiar wapnia?

Nie, żadne badania nie wykazały, że biały nalot na nosie jest wynikiem zbyt wysokiego poziomu wapnia w organizmie (w związku z tym zmniejszanie dawek wapnia nie tylko nie rozwiąże problemu, ale może także prowadzić do poważnych problemów takich jak MBD).

Część gadów (w tym kameleony) pozbywa się w ten sposób nadmiaru soli z organizmu poprzez solne gruczoły nosowe. Jest to normalne i nieszkodliwe zjawisko występujące zarówno u osobników trzymanych w niewoli jak i tych dziko żyjących.

Sól ta składa się głównie z dwóch pierwiastków – sodu i chloru. Sód odgrywa ważną rolę w gospodarce wodnej organizmu, a jej nadmiar jest szkodliwy. Z związku z tym organizm wydala ją w postaci białego nalotu na nozdrzach.

Niektórzy hodowcy zauważyli znaczną poprawę po zastosowaniu filtra odwróconej osmosy, który eliminuje chlor z wody kranowej.

Źródło: http://www.chameleonforums.com/nasal-salt-glands-cause-white-crusts-nose-75998/

Kameleon linieje. Czy mogę mu pomóc?

Zrzucanie skóry to proces naturalny, kameleon powinien sobie sam poradzić. Pod żadnym pozorem nie wolno odrywać skóry samemu, możemy więcej zaszkodzić niż pomóc. W trakcie wylinki warto zwiększyć wilgotność, wtedy nasz gad szybciej się z nią upora.
Brak apetytu i drażliwy nastrój nie są rzadkością.
Kameleon wymaga interwencji w przypadku, gdy naskórek nie zejdzie prawidłowo z kończyn bądź ogona tworząc swego rodzaju „obręcz”, która uciskając tamuje dopływ krwi. Pozostałość wylinki należy przetrzeć zwilżonym patyczkiem do uszu, następnie delikatnie usunąć resztki starego naskórka. W przeciwnym wypadku może wystąpić martwica.

 

Zwisająca skóra między przednimi nogami.

To tzw. obrzęk gardzieli (ang. gular edema) powstały w wyniku zatrzymania płynów. Niestety nie do końca wiadomo co dokładnie jest jego przyczyną, ale większość źródeł podaje: nierównowagę witamin i minerałów oraz choroby nerek lub wątroby (prawdopodobnie spowodowane hiperwitaminozą). Gular edema czasem występuje u ciężarnych samic, u których obrzęk ustępuje po złożeniu jaj. U kameleonów z obrzękiem gardzieli zaleca się podawanie dużej ilości wody oraz wystawianie na słońce. W stanach przewlekłych oraz cięższych przypadkach zaleca się wizytę u weterynarza, który może określić przyczynę obrzęku. Leczenie „na własną rękę” nie jest zalecane, jednak hodowcy często widzą poprawę przy zmniejszonej suplementacji witamin (uwaga! gular edema może być spowodowana niedoborem witamin, w takim wypadku zmniejszona suplementacja jest niezalecana!), a także przy ograniczeniu fosforu (m.in. wykluczeniu z diety świerszczy).

 

Opracowanie Latheila przy współpracy z Rasta_Gecko z forum terrarium.pl

Źródła:
http://chamworld.blogspot.com/2008/01/health-section-f-gout_28.html
http://www.ivis.org/proceedings/navc/2006/SAE/603.pdf?LA=1
http://www.chameleonforums.com/water-causing-edema-115483/index2.html#post1029755