[20]
Loading...
Gekko vittatus – gekon paskowany, gekon czekoladowy
Systematyka
Gekon paskowany (Gekko vittatus Houttuyn, 1782)
Nazewnictwo
Nazwa polska: Gekon paskowany, gekon czekoladowy, gekon żółtopręgi
Nazwa angielska: The Lined Gecko, Sago Gecko
Nazwa niemiecka: Streifengecko
Nazwa czeska: Gekon páskovaný, Gekon pruhovaný
Długość życia
W hodowli żyje kilka, czasami nawet kilkanaście lat. Osiągany wiek zależy od warunków hodowli, diety, aktywności rozrodczej samicy, przebytych chorób i wielu innych czynników.
Wygląd
Głowa duża wyraźnie oddzielona od smukłego ciała. Kończyny szczupłe pięciopalczaste. Ze względu na znaczny obszar występowania istnieje różnorodność podstawowego ubarwienia. Wyróżniamy trzy podstawowe kolory: ciemny brąz, bladozielony i jasny brąz. Wszystkie gekony paskowane mają na grzbiecie białą lub żółtawą pręgę zaczynającą się po obu stronach głowy, łączącą się w okolicy karku i dalej biegnącą wzdłuż grzbietu aż po nasadę ogona. Wąski ogon składa się z kilku szerokich naprzemiennie białych i w kolorze podstawowym pasów. U osobników młodych pasy te są czarne i białe. Gekony tego gatunku mają piękne złote oczy i bardzo smukłe ciało (nie tak ciężkiej budowy jak toke) oraz haczykowate przylgi(lamele) na spodniej stronie palców, dzięki którym mogą wspinać się po murach.
Jest to jeden z większych przedstawicieli rodzaju Gekko dorosłe samce osiągają do 22-25 cm długości (ogon stanowi niecałą połowę długości).
Występowanie
Rozległy obszar Indoaustralijski od Jawy po Nową Gwinee, oraz obszar Oceanii – Archipelag Bismarcka i wysp Salomona i wiele okolicznych wysepek.
Aktywność
Jest to gekon o typowym nocnym i zmierzchowym trybie życia. Zbyt intensywne światło w terrarium zniechęca go do poruszania się po nim i skłania do ukrywania się w nieoświetlonych jego miejscach. W ciągu dnia można go skłonić do ruchu podając owady karmowe, ale lepiej po prostu ograniczyć intensywności oświetlenia w terrarium.
Synonimy
Preferuje wilgotne środowiska – lasy tropikalne, wilgotna tereny zalesione, zarośnięte rumowiska skalne. Najczęściej spotykane są na drzewach, w ich koronach, wysokich krzewach, skałach. Obfitość owadów w pobliżu siedlisk ludzkich skłaniają te gekony do odwiedzin ludzkich siedzib – starych zabudowań, szop i stodół.
Terrarium
Dla dorosłej pary gekonów wystarcza pomieszczenie o wymiarach 60x40x60 cm, ale że gekony te mogą być trzymane w grupach haremowych: 1 samiec i 3 samice, terrarium dla takiego stada powinno być odpowiednio większe.
Ze względu na wspinaczkowy tryb życia w chowie tego gekona stosujemy terrarium wysokie czyli wertykalne. Dla dobrej wentylacji na wierzchu pomieszczenia i u jego dołu powinny być otwory wentylacyjne zabezpieczone siatką. Ważny jest wystrój ścian, bo tu głównie gekony będą bytować, na podłoże schodzą rzadko. Ściany terrarium oblepiamy zaprawą gipsowo-gliniano-cementową. Na ścianach urządzamy także ukrycia, im więcej tym lepiej i w różnych strefach temperaturowych. Możesz do budowy kryjówek użyć płaskich kamieni na jaskinie, kawałków kory, łupin kokosowych, wydrążonych gałęzi, kawałków doniczek i rur drenażowych. Inwencja należy do hodowcy. Umieszczenie w terrarium korzeni i gałęzi lub luźno ułożonych kawałków kory i skał zwiększa powierzchnie bytową jaszczurek. Umieszczenie sztucznych roślin wzbogaci estetykę pomieszczenia gekonów. Nie stosujemy żywych roślin bo gekony mogą je zniszczyć, brak dostatecznej ilości dobrej jakości światła uniemożliwia prawidłową wegetacje żywych roślin. Podłoże, na którym gekony rzadko przebywają stanowi jednak istotny element wyposażenia. Najczęściej wykorzystujemy kilkucentymetrową warstwę ziemi ogrodowej, torfu odkwaszonego, Lignocelu (mielone włókno kokosowe) oraz mchu torfowca. Wydobywająca się wilgoć z podłoża znacznie ułatwia utrzymanie prawidłowej wilgotności w terrarium, dlatego zawsze cześć (jakieś 2/3) powinna być wilgotna, ale nie mokra.
Oświetlenie
Ze względu na nocny i zmierzchowy tryb życia nie powinno być on zbyt intensywne, w ciągu dnia przez około 12 godzin najlepiej zastosować czerwoną żarówkę promiennikową lub żarówkę typu Night Glow. Nocą nie ma potrzeby oświetlać terrarium albo jeśli chcemy obserwować poczynania naszych pupili pozostawić włączoną żarówkę nocną. Wciąż hodowcy spierają się nad zastosowaniem lamp UVB dla gekonów nocnych. Z logicznych przesłanek wynikających z tego, że gekony te prowadzą nocny tryb życia więc a naturze nie mają kontaktu z naturalnym promieniowaniem ultrafioletowym, oraz, że są drapieżnikami i pozyskują substancje niezbędne dla prawidłowej gospodarki mineralnej i witaminowe ze złowionych zwierząt wynika, że zastosowanie lamp UVB w terrarium gekonów nocnych jest zbędne przy prawidłowej odpowiednio zbilansowanej diecie. Jeżeli ktoś stwierdzi, że chce jednak doświetlać swe gekony promiennikami sztucznego UVB musi pamiętać, że jaszczurki mogą być spłoszone nienaturalnym światłem, zastosować należy lampy wewnątrz terrarium lub nad górną siatką, bo UVB nie przechodzi przez zwykłą szybę, lampy muszą być odpowiedniej mocy uzależnionej od wysokości i wielkości terrarium, lampy UVB należy zmieniać co pół roku, bo po tym czasie intensywność i jakość promieniowania UVB ulega pogorszeniu. Jeśli chcesz UVB w terrarium z gekonami czekoladowymi nikt Ci tego nie zabroni tylko po co używać czegoś zbędnego w chowie tych jaszczurek
Temperatura
Gekony czekoladowe wymagają jednakowych temperatur w ciągu roku. W terrarium za dnia powinny znaleźć się miejsca z temperaturami od 26 do 30°C w miejscu źródła ciepła może być nawet 35°C. Jako źródła ciepła może wystarczyć zwykła żarówka promiennikowa lub kabel grzewczy umieszczony w jednej ze ścian bocznych, można także w terrarium umieścić zamaskowaną butelkę wypełnioną wodą i zanurzoną w niej zatapialną grzałką akwarystyczną. Nocą temperatura może spadać do poziomu 22-24°C, osiągamy to wyłączając ogrzewanie dzienne pozostawiając włączone tylko jedno „bezświetlne” źródło ciepła np. kabel grzewczy odpowiedniej mocy Zawsze należy stworzyć cieplejszą i chłodniejszą strefę w terrarium, by gekon mógł sobie wybrać miejsce z odpowiadającą mu temperaturą.
Wilgotność
Ze względu na wymagania środowiskowe tego gatunku powinna się utrzymywać na poziomie 65-70%. W utrzymaniu jej na takim poziomie pomagają zarówno wilgotne podłoże, jak i codzienne wieczorne zraszanie terrarium. Zraszanie ma też na celu napoić gekony, bo te rzadko piją z miski, a wodę pozyskują zlizując ją ze swych ciał i elementów terrarium przy pomocy mięsistego języka. Płytka miseczka umieszczona zwłaszcza nad lub pod elementem grzewczym ułatwia utrzymanie prawidłowej wilgotności dzięki parującej z niej wodzie. Aby w wodzie w misce nie utopiły się owady karmowe lub młode gekony dobrze jest umieścić jakiś „bezpieczny brzeg” w postaci kamienia lub kawałka kory.
Żywienie
Podstawowym pokarmem gekonów paskowanych są owady i inne bezkręgowce oraz okazyjnie noworodki gryzoni, gdy dorosły gekon natknie się na opuszczone przez rodziców gniazdo. W warunkach terraryjnych podajemy typowy pokarm dla owadożerców: świerszcze, mniejsze karaczany i szarańcze. Pokarm musi być wzbogacony w preparaty mineralno witaminowe. doskonałym uzupełnieniem diety gekonów są bezkręgowce złapane na łące – „plankton łąkowy”. Zawsze wybieraj tereny, gdzie nie stosuje się oprysków i są oddalone od tras drogowych. Przed podaniem takiego pokarmu sprawdź i oddziel te zwierzęta które są niejadalne dla gekonów np. duże i twarde chrząszcze oraz mogące uszkodzić jaszczurkę np.osy i pszczoły, nie zapomnij też uwolnić też tych objętych ochroną gatunkową np. trzmiele. Ponadto gekonom możemy urozmaicić 2 razy w tygodniu diete o mieszanki owocowe dla dzieci np Gerber. Nie polecam podawania larw mącznika lub zophobasa (drewnojada), bo te mają dużo tłuszczu i niestrawne grube powłoczki chitynowe.
Dymorfizm płciowy
Samce są masywniejsze od samic. U dojrzałych samców na spodniej stronie ud widać wyraźne łuski i otwory udowe będące ujściami gruczołów udowych wydzielających w okresie godowym substancje zapachowe informujące samice o gotowości do zbliżenia oraz potencjalnych konkurentów o gotowości do walki o samicę. Wałowate zgrubienie spodniej strony nasady ogona samca wynika z obecności parzystych narządów kopulacyjnych – półprąci. U młodych osobników trudniej oznaczyć płeć, a pierwsze subtelne cechy płciowe pojawiają się u półrocznych dobrze rosnących gekonów przy rozmiarach około 10 – 12 cm. Możemy także z mniejszą pewnością rozróżnić płeć wpuszczając osobniki nieznanej płci do jednego terrarium, jeżeli zaczną walczyć i przeganiać jeden drugiego możemy mieć dużą pewność, ze mamy do czynienia z dwoma samczykami. Jeżeli osobniki bez przeszkód dzielą jedno pomieszczenie możemy podejrzewać ze mamy w terrarium dwie samiczki lub parkę.
Rozmnażanie
Posiadając parę (lub stado) dorosłych (czyli co najmniej 18 miesięcznych) osobników w dobrej kondycji możemy się pokusić o uzyskanie młodych gekonków. Ze względu na tropikalne pochodzenie tych gekonów sezon rozrodczy może trwać cały rok. Zachowania godowe samca mają miejsce o zmierzchu i nocą. Dochodzi do kilku krótkich kopulacji i samica po około 3 tygodniach składa zazwyczaj po dwa jajka otoczone szybko twardniejącą biała skorupką, które przykleja w kryjówkach. Przy dobrej kondycji samicy i witalnym samcu do zniesienia jajek może dochodzić co kilka tygodni. Średnio samica jest w stanie w ciągu sezonu godowego 4 – 5 razy znieść jajka. Często różne samice składają jajka w jednym miejscu obok jajek sąsiadki lub skorupek po wyległych już młodych. Inkubacja najczęściej odbywa się w terrarium bo oderwanie jajek od podłoża może spowodować ich uszkodzenie. W miejscu złożenia jajek zwiększamy wilgotności (częściej to miejsce zraszamy) oraz temperaturę do poziomu 29°C. Po około 60 dniach wylęgają się małe gekonki długości 3 – 4 cm. Młode są podobne do dorosłych, ale nieco ciemniejsze i ogony mają czarno-biało poprzecznie paskowane. Oddzielamy je od dorosłych, bo te mogą na nie polować i zjeść. Małe gekony utrzymujemy i karmimy podobnie jak dorosłe zapewniając jednak drobniejszy pokarm – larwy świerszczy bogato posypane dodatkami mineralno – witaminowymi. Rosną szybko i po około 3-4 miesiącach młode samce zaczynają walczyć między sobą.
Uwagi
Jak inne gekony, gatunek ten cechuje terytorializm – dotyczy to głównie samców. Dlatego nie należy trzymać dwóch samców w jednym terrarium, gdyż będą toczyć zacięte walki, aż słabszy osobnik nie padnie od poniesionych ran lub z głodu. Czasami również samice są agresywne wobec siebie, zwłaszcza, gdy brakuje im kryjówek. Jeżeli terrarium jest odpowiednio duże np. powierzchnia jednej ze ścian nie jest mniejsza niż 2 m2 i posiada dużą ilość kryjówek można wtedy trzymać dwa stadka (dwa samce i po dwie samice dla każdego), ale i to nie gwarantuje braku pojedynków sąsiadów.
Opracowanie i źródła informacji
Opracował: Witold „Wiciu” Borkowski na podstawie doświadczeń własnych i zaprzyjaźnionych hodowców oraz poniższej literatury:
– Bruins E.: Encyklopedie teraristiky;
– Henkel F., W. Schmidt: Geckos;
– Jes H.: Jeśteri jako terarijni zvirata.
– Klatil L.: Obrazovy atlas gekonu.
– Kraus R., M. Kocian: Chameleoni a gekoni.
– Seufer, Keeping and Breeding Gekos;
– Vergner I., Jeśteri. Biologie, chov. Gekoni I.
