Epidares nolimetangere – straszyk „nie dotykaj mnie”

Epidares nolimetangere – PSG 99 – straszyk „nie dotykaj mnie”

Epidares nolimetangere (de Haan, 1842) – PSG 99 to jeden z najmniejszych dostępnych straszyków w hodowli. Choć jest niewielki urzeka swoim ciekawym wyglądem, przez co jest popularny w hodowlach amatorskich. Polska nazwa pochodzi od łacińskiej nazwy gatunkowej „noli-me-tangere”, co w dosłownym tłumaczeniu oznacza „nie dotykaj mnie”. Nazwa najprawdopodobniej pochodzi od odstraszającego wyglądu owada, pokrytego licznymi i ostrymi chitynowymi kolcami.

Taki wygląd pomaga mu w upodobnieniu się do otoczenia np. na tle kory drzew, na którym przebywa za dnia zapadając w stan katalepsji. Rozmnaża się głównie płciowo, ale młode klują się również z niezapłodnionych jaj. U tego straszyka mocno zaznacza się dymorfizm płciowy. Gatunek jest prosty w hodowli, początkujący owadzi pasjonat na pewno poradzi sobie z jego hodowlą.

Nazewnictwo

• Nazwa polska: Straszyk „nie dotykaj mnie”

Występowanie

Północna cześć wyspy Borneo – stan Sarawak w Malezji.

Ciekawostki

Niektórzy hodowcy wyodrębniają dwie odmiany barwne tego gatunku:

• red – popularna, opisana w opisie.
• green – tzw. zielona forma, bardzo rzadka w hodowlach. Różnica polega na innym ubarwieniu samca, u którego zamiast czerwieni przeważa zieleń.

Wygląd

• Samica

  Osiąga średnio 4-5 cm długości ciała. Kolorem dominującym jest ciemny brąz, z jaśniejszym paskiem na grzbiecie ciągnącym się wzdłuż tułowia – nie zawsze jest on dobrze widoczny. Krótkie masywne kolce pokrywają głowę, tułów i cześć odwłoka. Kilka pierwszych segmentów odwłoka jest mocno poszerzonych, dając wrażenie przedłużenia tułowia. W efekcie samica wydaje się większa i masywniejsza. Ma dość długie czułki i wyraźne czarne oczy.

  

  Samica – Epidares nolimetangere

  

  Samica – Epidares nolimetangere

• Samiec

  Znacznie drobniejszy i mniejszy od samicy. Długość ciała średnio waha się w granicach 3-4 cm. Podstawowym kolorem ciała jest czerwony lub ciemnopomarańczowy. Obrzeża segmentów ciała w kolorze niebiesko – zielonym. Również podstawy wyrostków są w tym kolorze. Wyrostki dłuższe, ostrzejsze i wyrastające bardziej pionowo niż u samicy w kolorze czerwonym. Jego ubarwienie i chitynowe wyrostki nadają mu bardzo ciekawy wygląd.

  

  – Epidares nolimetangere

  

  Samiec – Epidares nolimetangere

• Młode

  Nimfy zaraz po wykluciu mierzą ok. 12 mm i są w różnych odcieniach brązu. Po kolejnych wylinkach owady maja tułów żółto-pomarańczowy, czasem wyrostki są koloru zielonego, reszta ciała brązowa. Gdy straszyki są ok. 2 wylinki przed dorosłością nabierają swoich docelowych barw – samce są zdecydowanie jaskrawiej ubarwione od samic. Płeć można rozpoznać bez problemu przy L4 po narządach kopulacyjnych.

  

  Nimfa – Epidares nolimetangere

• Jaja

  Koloru brązowego, nieco owalne o długości 3,5 mm. Pokryte są licznymi włoskami, stanowiącymi warstwę ochronną. Składane są w miejscach wilgotnych, przeważnie na podłoże.

  

  Jaja – Epidares nolimetangere

Hodowla

• Dorosłe

  Hodowla imago nie sprawia problemu. Samce dojrzewają po ok. 5 miesiącach i żyją krócej niż samica, która dorasta do imago po ok. 7 miesiącach. Kopulacje są dość krótkie i czasem ciężko je zauważyć. Samica składa około 1-3 jaj na tydzień. Optymalna temperatura to 20-28°C i duża wilgotność w granicach 75-90%.

• Młode

  Nimfy hodujemy w takich samych warunkach jak imago. Nie przysparzają większych problemów. Przy utrzymaniu odpowiedniej wilgotności odsetek martwych sztuk jest zerowy – brak wody jest najczęstszą przyczyną śmierci młodych. Rzadko padają z niewyjaśnionych przyczyn.

• Jaja

  Inkubacja jaj trwa ok. 4-5 miesięcy, w temperaturze 22-25°C, przy wilgotności ok. 85%. Przy nie zapłodnionych jajach trwa to ok. 2 miesiące dłużej.

 

Żywienie

Gatunek nie jest wybredny, podstawowym pokarmem jest jeżyna, malina i dąb. Przy czym ten ostatni podajemy podrośniętym owadom z racji grubej blaszki liściowej, z którą młode owady mogą sobie nie poradzić.

Terrarium

Ze względu na niewielkie rozmiary dla 4-5 parek wystarczy terrarium o wymiarach 30x20x20cm (dł. x szer. x wys.). W terrarium można umieścić korzenie lub korę, na której owady będą się kamuflowały. Terrarium zraszamy 1-2 razy dziennie. Na dno zbiornika wysypujemy włókno kokosowe, torf lub układamy ręczniki papierowe. Przy tak dużej wilgotności należny uważać na pleśń, która może zabić owady.

Rozmnażanie

Płciowe, partenogeneza.

Uwagi

Dorosłe samce mają długie i ostre wyrostki, które przy nie umiejętnym chwyceniu owada możemy załamać. Gdy tak się stanie nie przejmujmy się za nadto gdyż nie przeszkadza to straszykowi w normalnym życiu. Jedyne co tracimy ułamując wyrostek to piękno tego owada.

 

Opracowanie i źródła informacji

Opracował Bartosz Rom (BartekR) na podstawie własnych doświadczeń hodowlanych, opis uzupełniony przez Marka Kubiaka (Venom).