Tropiocolotes steudneri – gekon pigmejski

Tropiocolotes steudneri – gekon pigmejski

Nazewnictwo

Nazwa angielska: Algerian Sand Gecko

Nazwa niemiecka: Steudners Zwerggecko

Występowanie

Tropiocolotes steudneri są to małe, pustynne jaszczurki zamieszkujące tereny Sahary.

Wygląd

Gekony pigmejskie (Tropiocolotes steudneri PETERS, 1869) dorastają do około 6 cm długości ciała łącznie z ogonem. Ubarwienie, jakie można spotkać to od słomkowej żółci aż po ciemny brąz z różnorodnymi cętkami na korpusie. Ogon jaszczurki jest cienki, w poprzeczne, ciemne paski. W zależności od nastroju oraz warunków otoczenia ubarwienie może się nieznacznie zmieniać. Jaszczurki te nie posiadają powiek i ciężko jest stwierdzić czy jaszczurka w danym momencie śpi czy tylko zamarła w bezruchu widząc zagrożenie. Są to zwierzęta stadne, dożywające 5 lat w dobrych warunkach hodowlanych. Co kilka tygodni w zależności od wieku przechodzą one wylinkę, w czasie której należy zapewnić jaszczurce spokój oraz wilgotną norę gdzie będzie mogła zrzucić starą skórkę.

Aktywność

Jaszczurki te są aktywne szczególnie wieczorem i w nocy. W okresie letnim, gdy temperatura jest znacznie wyższa oraz jest okres godów i składania jaj jaszczurki te stają aktywne również w dzień. Naturalnym zachowaniem jest wygrzewanie się w dzień pod lampą grzewczą przez cały rok.

Biotop

Gatunek ten zamieszkuje pustynne tereny i należy mu zapewnić podobne warunki w niewoli. Okresy deszczu są bardzo krótkie. Przez niemalże cały rok na terenach panuje susza.

Oswajanie

Są to tak małe i delikatne jaszczurki, że ich oswojenie jest praktycznie niemożliwe. Siadając przy terrarium i je obserwując można się zastanawiać kto kogo obserwuje – czy my je, czy one nas.

Dymorfizm płciowy

Samce jak i samice w tym gatunku są takich samych rozmiarów. Samce są nieco szczuplejsze. Płeć można rozróżnić u dorosłych osobników. U samca u nasady ogona znajduje się zgrubienie, które jest efektem posiadania półprąci. Samice zgrubienia nie posiadają.

Hodowla

Hodowla tych małych jaszczurek nie powinna nastręczać problemów nawet początkującym terrarystom. Minimalny zbiornik na stado 6 sztuk (2 samce i 4 samice) nie powinien być mniejszy niż 60x30x30 cm. Powiem więcej, taki zbiornik to absolutne minimum. Jaszczurki te są dość ruchliwe w nocy i jednak muszą gdzie się rozpędzić. W zbyt małym terrarium spłoszona jaszczurka wali łepkiem o szybę czy wszystkie elementy wystroju w swojej panicznej ucieczce. Po przeprowadzce moich jaszczurek do większego zbiornika o podstawie 60×70 cm dopiero zaczęły zachowywać się naturalnie. W mniejszym zbiorniku cały czas albo się ukrywały albo grzały ogonki pod lampą.

Zbiornik typowo pustynny i poziomy (wysokość nie ma większego znaczenia). Jako podłoże drobny piasek lub podłoże piaskowo- gliniaste, na kryjówki można wykorzystać korzenie czy gotowe schronienia dla jaszczurek, lecz należy pamiętać, aby zapewnić co najmniej jedną kryjówkę na jedną jaszczurkę inaczej będą starcia. Podłoże gliniaste daje jaszczurkom możliwość pogłębiania norek poprzez kopanie co na pewno uatrakcyjni ich obserwacje.

Ważną role w terrarium odgrywa oświetlenie, które jednocześnie nagrzewa otoczenie. Najlepsze są żarówki punktowe, pod którymi jaszczurki z przyjemnością będą się wygrzewać, często prezentując dość dziwne pozy. Nie polecam kamieni grzewczych, ponieważ jaszczurki te są bardzo delikatne i łatwo o poparzenie.

Temperatura powinna oscylować w granicach 24-30°C, a pod punktem grzewczym powinna dochodzić do około 44°C. Dla tych nocnych zwierząt lampa UV nie jest konieczna.

Tak jak w warunkach naturalnych i w terrarium w nocy powinien następować nieznaczny spadek temperatury oraz wychłodzenie podłoża. W terrarium powinna znaleźć się płaska miseczka z wodą, lecz na tyle płytka, aby zwierzęta nie utopiły się w wodzie. Nie będzie ona często użytkowana, a wodę należy zmieniać, co kilka dni. Dobrym rozwiązaniem jest zastąpienie miseczki z wodą nasączoną gąbką, którą jednak trzeba często kontrolować czy jest dostatecznie wilgotna.

Terrarium można zwilżać dwa razy w tygodniu, lecz należy uważać, aby podłoże nie było mokre, jedynie wilgotne. Jaszczurki te nie lubią zraszania i podczas tej czynności panicznie uciekają i piszczą, wiec najlepiej jest spryskiwać, gdy większość jaszczurek siedzi na przykład pod korzeniami.

Jaszczurki karmimy bardzo oszczędnie. Ja stosuje metodę „do syta” dwa razy w tygodniu. Najlepszy jest młody wylęg świerszczy lub większe muszki nielotne.

Wielkość pokarmu nie powinna być większa niż połowa głowy jaszczurki choć potrafią one zjeść świerszcza wielkości swojej głowy. Posiłek powinien być zjedzony przed zmrokiem, bowiem świerszcze mogą być zagrożeniem dla tak małych gekonów.

Do diety jaszczurek należy wprowadzić witaminy dostępne w sklepach zoologicznych. Nie ma sensu kupować witamin w płynie, bowiem dodane do wody i tak mogą nie zostać przyjęte przez jaszczurki. Najlepsze według mojego doświadczenia są preparaty w proszku, którymi posypujemy świerszcze przed podaniem jaszczurkom. Dodatkowym źródłem wapnia, z którego chętnie korzystają samice jest pokruszona sepia – można ją nabyć w każdym sklepie z akcesoriami dla zwierząt. 

Zimowanie

Ze względu na wielkość jaszczurek oraz ich delikatność gatunku tego nie zimujemy.
W okresie zimowym można jedynie skrócić czas świecenia lampy raz nieco ograniczyć dostępność pokarmu – tak jak to mam miejsce w naturze.

Rozmnażanie

Samice, które stają się znacznie grubsze od pozostałych należy bacznie obserwować, bowiem mogą być ciężarne. Samiczka składa jedno jajo koloru białego a po około dwóch miesiącach drugie jajo. Po złożeniu jaja są bardzo miękkie i nie należy ich ruszać aż do stwardnienia. Przez pierwsze kilka godzin samica opiekuje się złożonym jajem obracając je i pilnując. Następnie zakopuje je dokładnie. Jajo można zabrać dopiero jak będzie twarde. Niestety samice są nadgorliwe i potrafią nawet kilka dni pilnować jaja. Po zabraniu jaja do inkubatora samica potrafi nadal je szukać. Są na to dwie metody: albo zająć samice czymś innym (np. podać jedzenie) albo nasypać taki kopczyk jaki usypała samiczka i pozwolić jej dalej opiekować się pustym kopczykiem.Kopczyk najlepiej rozgrzebać pędzelkiem a jajo do inkubatora przenieść łyżeczką. Jaja będą się inkubować około 60 dni. Oznaka ze jajo jest zapłodnione jest jego zmiana koloru z białego na delikatnie różowy. Po wykluciu młode są o polowe mniejsze od dorosłych jaszczurek i mogą zostać z grupa, lub ewentualnie możemy je rozdzielić do osobnego terrarium co ułatwi karmienie. Karmimy je malutkimi, nielotnymi muszkami, dopilnowując, aby każdy osobnik zjadł swoją porcję. Maluchy jedzą dopiero po pierwszej wylince wiec nie należy się martwić brakiem apetytu w pierwszych dniach życia.

Uwagi

• Są to bardzo małe oraz delikatne jaszczurki, co ewidentnie wyklucza branie ich na ręce czy głaskanie.
• Jako jaszczurki stadne należy je trzymać w grupie, co najmniej pięciu sztuk.
• Mają bardzo ciekawe zachowania między sobą jeśli terrarium będzie dostatecznie przestronne.
• Rzadko ale zdążają się niewielkie zaczepki czy walki.
• Często można usłyszeć wydawane przez nie dźwięki takie jak cmokanie czy piski.
• Podczas wygrzewania się potrafią przyjmować zadziwiające pozy.
• Potrafią bezkrwawo lecz spektakularnie walczyć o lepsze norki przybierając nastroszone pozy i wykonując ostrzegawcze ruchy.
• Nie wolno łapać ich za ogony bowiem mogą go w akcie ucieczki odrzucić.
• Należy zwracać również uwagę na dobór wystroju, ponieważ lubią wykopywać szczeliny pod dekoracją i mogą zostać przez nią przygniecione.
• Jaszczurki te nie są skoczne, więc spokojnie możemy zastosować terrarium otwarte od góry. Nie chodzą one również po szybach, lecz dobrze wspinają się po elementach wystroju.

 

Opracowanie i źródła informacji
Magdalena Ryba (Mehi)

Na podstawie obserwacji własnych oraz doświadczeń innych osób posiadających ten gatunek.