Loading...
Łącznie opisano ponad 3.000 gatunków, w tym 400 w Polsce.
Podrząd Mallophaga – wszoły. Są drobnymi owadami (0,5 – 3 mm) o silnie grzbietobrzusznie spłaszczonym ciele. Ich zredukowane czułki zbudowane są z 3 – 5 członów. Oczy niewielkie, czasem ich brak. Głowa duża. Nie posiadają skrzydeł. Odnóża krótkie, czepne.
Wszoły są pasożytami zewnętrznymi zwierząt ciepłokrwistych. Żywią się głównie wytworami naskórka (pióra, sierść) jak i samym łuszczącym się naskórkiem. Niektóre odżywiają się krwią. Większość gatunków związana jest z ptakami. Niektóre wyspecjalizowały się nie tylko w atakowaniu określonego gatunku ptaka, lecz zajmują na jego piórze ściśle określone miejsce. Pozwala to na współwystępowaniu na jednym żywicielu różnych pasożytów. Cały cykl rozwojowy odbywa się na żywicielu. Przenoszenie następuje przez bezpośredni kontakt żywicieli. Są wektorami szeregu chorób człowieka i zwierząt. Pospolite gatunki i ich żywiciele: wszoł (Menopon gallinae) – kury, brzuchacz (Goniocotes gigas) – kury, sierścień (Trichodectes spp.) – różne ssaki.
Podrząd Anoplura – wszy. Podobne rozmiarami i w budowie do wszołów. Czułki krótkie, pięcioczłonowe. Posiadają specyficzny aparat kłująco-ssący. Głowa średniej wielkości, wydłużona. Nie mają oczu złożonych. Zamiast nich posiadają parę przyoczek lub są całkowicie ślepe. Tułów zrośnięty z odwłokiem. Skrzydeł brak. Nogi najczęściej masywne. Posiadają pazurki zaciskające się na włosach jak obcęgi. Odwłok szeroki. Całe ciało pokrywają szczecinki i włoski.
Odżywiają się krwią, przekłuwając bezpośrednio powłoki skórne żywiciela. Wszy składają na nim jaja. Na nim też zamyka się ich cykl rozwojowy. Przenoszenie następuje przez bezpośredni kontakt żywicieli. Pospolite gatunki: wesz głowowa (Pediculus capitis), wesz ubraniowa (Pediculus vestimenti) – gatunki te funkcjonują też jako podgatunki Pediculus humanis capitis i Pediculus humanis corporis, wesz łonowa (Phthirus pubis).
