Calotes versicolor – agama ogrodowa

Calotes versicolor – agama ogrodowa

Calotes versicolor osiąga ok 25-28 cm dł, z czego ponad połowa przypada na ogon. Jest to lekko zbudowana gama prowadząca przeważnie nadrzewny tryb życia. Najbardziej charakterystyczną cechą tych gadów są zakończone ostrym kilem i zachodzące na siebie łuski, nadające im „szorstki” wygląd. U obu płci na karku i wzdłuż grzbietu biegnie grzebień utworzony z powiększonych ostro zakończonych łusek. Na podgardlu znajduje się worek skórny, który może być podnoszony i nadymany. Jaszczurki te są w stanie szybko zmieniać ubarwienie, maskując się lub ukazując stany emocjonalne. Zarówno zdolność zmiany ubarwienia, jak i nadymanie podgardla służą ustalaniu hierarchii pomiędzy osobnikami zasiedlającymi ten sam rewir.
Ubarwienie podstawowe u osobników nie będących w stanie podniecenia zdominowane jest przez brąz i beż. Samice są nieco jaśniejsze. Samce w stanie pobudzenia potrafią przybrać jaskrawo żółtą lub krwiście czerwoną barwę, zaczynając od głowy. Przestraszone potrafią się stać niemal całkowicie czarne. Różne stany emocjonalne mogą także spowodować wystąpienie mieszanego ubarwienia.

Nazewnictwo

Nazwa polska: Agama ogrodowa

Nazwa angielska: Oriental Garden Lizard, Eastern Garden Lizard , Changeable Lizard

Podgatunki

Brak danych

Długość życia

Ok 10 lat.

Występowanie

Afganistan, Chiny, Indie, Indonezja, Malediwy, Malezja, Nepal, Pakistan, Sri Lanka, Tajlandia, Wietnam.

Aktywność

Dzienna

Odmiany

Brak

Wygląd

Wygląd samca

Samiec jest nieco masywniejszy od samicy. Posiada potężniejsze szczęki, wydatniejszy grzebień na karku i grzbiecie i większy worek podgardzielowy. Zazwyczaj jest również nieco większy. W zachowaniu samca można zauważyć bardzo silny terytorializm. Samce będą lokować się najwyższym, najlepiej widocznym punkcie terrarium skąd będą prowadzić obserwację swojego rewiru. W zbyt małym terrarium połączenie dwóch samców skończy się agresją i śmiercią słabszego osobnika.

Wygląd samicy

Samica jest delikatniej zbudowana, ma niższy grzebień na karku i grzbiecie. Zazwyczaj nie przybiera także tak jaskrawych barw jak samiec.

Cechy szczególne

Bardzo dobrze rozwinięta zdolność zmiany ubarwienia. Poza tym silnie rozwinięte zachowania społeczne. Jaszczurki te komunikują się między sobą w grupie za pomocą szeregu sygnałów kolorystycznych oraz gestów.

Jest to gatunek o bardzo dużych zdolnościach adaptacyjnych. Został zaaklimatyzowany świadomie lub zawleczony nieświadomie przez człowieka w wielu rejonach świata. Obecnie poza pierwotnym obszarem występowania Calotes versicolor zasiedla także: Półwysep Arabski, wyspy na Oceanie Indyjskim, Tajlandię, Singapur, południowe rejony Japonii i ciepłe obszary Stanów Zjednoczonych.

Biotop

Calotes versicolor jest jaszczurką o bardzo szerokim spektrum tolerowanych warunków środowiskowych. Różne populacje zasiedlają różne środowiska, od tropikalnych lasów deszczowych (Indonezja, Sri Lanka), poprzez tropikalne lasy zrzucające liście w okresie suszy (Indie), lasy umiarkowane i górskie (Nepal), zbiorowiska roślinności kolczastej (Indie, Pakistan) po oazy i zarośla krzaczaste na obszarach półpustynnych (Pakistan, Iran). W miejscach gdzie brak jest roślinności drzewiastej jaszczurki te wybierają na swoje terytoria kolczaste zarośla, skały a nawet ściany domostw ludzkich. Doskonale dostosowały się do środowisk zmienionych przez działalność człowieka. Zasiedlają zarówno plantacje, obszary rolnicze jak i wsie a nawet miasta.

Temperatura

W dzień 24-28°C, poPod promiennikiem do 32°C, w nocy nie mniej niż 20°C.

Wilgotność

W dzień 60-70%, w nocy nie niżej niż 70%.

Terrarium

Terrarium dla tych agam powinno mieć charakter tropikalny, z dużą ilością konarów do wspinaczki. W centralnej części zbiornika najlepiej ułożyć dobrze widoczny i odsłonięty konar, który będzie stanowił grzędę dla osobnika dominującego oraz centrum zachowań społecznych w przypadku hodowli stadka. Jak najbardziej wskazane jest umieszczenie w terrarium roślinności tropikalnej, która będzie upodobniała warunki hodowli do warunków naturalnych. Roślinność będzie pomagała utrzymywać odpowiedni mikroklimat a jednocześnie będzie stanowić schronienie dla zwierząt. Przy wyborze roślin należy zachować ostrożność aby nie umieścić żadnych roślin trujących. Dobrym rozwiązaniem jest wyłożenie części ścian w terrarium matami korkowymi lub kokosowymi. Będą one stanowiły dodatkową przestrzeń do wspinaczki a także ograniczą ryzyko wystąpienia kontuzji powstałych prze zderzeniu z twardymi ścianami.

Wielkość terrarium dla dorosłego osobnika to minimum 80x50x50 cm. Wielkość terrarium dla haremu to minimum 100x50x60 cm.

Oświetlenie

Cykl 12 godzinny. Stosujemy UVB 5%.

Żywienie

Calotes versicolor jest gatunkiem owadożernym. Zjada wszelkiego rodzaju niewielkie bezkręgowce. W okresie kwitnienia i owocowania drzew zjadają także drobne słodkie owoce i płatki kwiatów.

Rozmnażanie

W okresie godowym samce stają się bardzo terytorialne. Przybierają jaskrawe ubarwienie i starają się zainteresować samice poprzez zrytualizowane gesty głowy, łap i ogona oraz nadymanie podgardla. Po kopulacji samica schodzi na powierzchnię gruntu i składa w wilgotnej ściółce 15 – 20 jaj. Inkubacja trwa ok 6 – 7 tygodni. Dojrzałość płciową osiągają w wieku ok roku.

Zimowanie

Brak danych

Uwagi

Niemal wszystkie osobniki dostępne w handlu pochodzą z odłowu, dlatego po ewentualnym zakupie konieczne jest przeprowadzenie kwarantanny i odrobaczenia. Często po transporcie są silnie zestresowane i odwodnione.
Po aklimatyzacji jaszczurki te stosunkowo łatwo przyzwyczajają się do opiekuna, zwłaszcza samce i tracą początkową płochliwość. Nigdy jednak nie oswoją się w takim stopniu jak np. agama brodata.
W warunkach hodowlanych rzadko rozmnażają się co spowodowane jest najczęściej tym, że łączone ze sobą osobniki pochodzą z różnych populacji u których zachowania rozrodcze mają miejsce w innym czasie. Sporadycznie dochodzi do lęgów i rozmnożenia w hodowlach amatorskich.

 

Opracowanie

Jakub Kowalski